Tuesday 28 February 2017

විදු පත් ඉරුව

2015  ජුලි 01 බදාදා


මෙවර තරු කඳවුර පැවැත්වූයේ බප/ජය/ ජනාධිපති බාලිකා විද්‍යාලයේ දීයි. මෙවැනි වැඩසටහනකට සහභාගි වීමට අවස්‌ථාව ලැබීම මා ඉතා භාග්‍යයක්‌ කොට සලකන අතර එය මට නවමු අත්දැකීමක්‌ වුණා. විදුසර ප්‍රධාන කර්තෘතුමාටත් වැඩසටහන මෙහෙයවූ සමීර මහතා ඇතුළු කණ්‌ඩායමටත් පළමුව මා ගේ හෘදයාංගම ස්‌තුතිය පුද කළ යුතුයි. ඔවුන් මේ වැඩසටහන ඔස්‌සේ ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල් අතර විද්‍යාව ප්‍රචලිත කිරීමට ගන්නා නිහඬ වෑයම ඉතා අගය කළ යුතුයි. විද්‍යාව රටෙහි ප්‍රචලිත කිරීම සඳහා ඉතා පලදායි ක්‍රමයක්‌ ලෙස මෙවැනි කඳවුරු පැවැත්වීමත් ඒ සඳහා කවුරුත් ප්‍රිය කරන විෂයක්‌ වන තාරකා විද්‍යාව වැන්නක්‌ යොදාගැනීමත් ඉතා සුදුසු බවයි සමීර මහතා ගේ අදහස වූයේ. මා ද එය ඉහළින් ම අනුමත කරන අතර මෙවැනි එක්‌ කුඩා ක්‍රියාකාරකමක්‌ දරුවකු විද්‍යාව කෙරෙහි යොමු වීමට ප්‍රබල හේතුවක්‌ විය හැකියි.

ඉතා අපූරුවට සංවිධානය කර තිබූ මේ තරු කඳවුර සඳහා විද්‍යාලයයේ බාලිකාවන් විශාල ප්‍රමාණයක්‌ සහභාගි වූවා. එය අපේක්‌ෂිත ප්‍රමාණය ඉක්‌මවූ බවයි විදුහල්පතිතුමිය පැවසුවේ. දරුවන් අහසට කෙතරම් ඇලුම් කරනවා ද යන්න මේ පාසලේ දරුවන් ගේ තිබූ උද්යෝගයෙනුත් උනන්දුවෙනුත් මනාව පෙන්නුම් කළා. තරමක වැසි සහිත කාලගුණයක්‌ පැවතියත් නිරීක්‌ෂණ කටයුතු සඳහා එය බාධාවක්‌ වූයේ නැහැ. විවිධ වර්ගයේ දුරේක්‌ෂ කිහිපයක්‌ මගින් දරුවන්ට අහස නිරීක්‌ෂණය කිරීමේ පහසුකම් සලසා තිබුණ බැවින් අහස තම කුළුදුල් විද්‍යා පර්යේෂණාගාරය කරගන්නට බොහෝ බාලිකාවනට හැකි වන්නට ඇති. එමෙන් ම බොහොමයක ගේ එය කුළුදුල් අත්දැකීම වන්නට ඇති. එනිසා ම අනාගතයේ බිහි වන ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යාඥයන් කිහිප දෙනකු ගේ වත් තිඹිරිගෙය මේ තරු කඳවුර වන්නට බැරිකමක්‌ නැහැ.

තාරකා විද්‍යාව කෙරෙහි උනන්දු වන ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් වශයෙන් ඔබ ගේ පාසලේත් තාරකා විද්‍යා සංගමයක්‌ ආරම්භ කළ හැකියි. එවැන්නක්‌ ආරම්භ කිරීම පාසලේ අධ්‍යාපන කටයුතුවල දීත් මහඟු ප්‍රයෝජනයක්‌ වනු ඇත්තේ පාසල් විෂයමාලාවට ද කිසියම් ප්‍රමාණයකින් මේ විෂය ධාරාව ඇතුළත් කර ඇති බැවිනුයි. එමෙන් ම නවෝත්පාදන කෙරෙහි ඇල්මක්‌ දක්‌වන්නන් හට තම නිර්මාණශීලී ප්‍රයත්නයන් ඔස්‌සේ දුරේක්‌ෂ නිර්මාණය සඳහා යොමු වන්නට වුවත් අවස්‌ථාවක්‌ පවතිනවා. දැනට අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා දුරේක්‌ෂ ගෙන එන්නේ පිට රටින්. මූලිකව මේ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ ඉතා සරල අමුද්‍රව්‍ය පමණයි. ඒවා බොහොමයක්‌ අප රටෙන් සොයාගත හැකියි.

මේ තොරතුරු ගොනු කරද්දී මගේ මතකයට නැෙගන්නේ 2003 වසරේ මුරුතලාව ප්‍රදේශයට ඇද වැටුණු උල්කාපාතයයි. එහි කොටසක්‌ ප්‍රදර්ශනය සඳහා පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාල්යයේ භූ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ කෞතුකාගාරයෙහි තබා තිබෙනවා. එහි රසායනයත් ඛනිජ විද්‍යාත්මක පසුබිමත් පිළිබඳව ද භූ විද්‍යා පර්යේෂණ පවත්වා කරුණු අනාවරණය කර තිබෙනවා. පිටසක්‌වළ ජීවය පැවතීම හා සම්බන්ධ පර්යේෂණ පිළිබඳව ලෝකය තුළ ඇත්තේ ඉතා ඉහළ උනන්දුවක්‌. ඒ පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකාවෙන් ද පසුගිය කාලයේ යම් යම් සාක්‌ෂි එක්‌ වුණු බව ඔබට මතක ඇති. පොළොන්නරුව ප්‍රදේශයට ඇදහැළුණු උල්කාපාත වර්ෂාවකින් ලබාගත් පාෂාණ කැබැලි විශ්ලේෂණයට ලක්‌ කිරීමෙන් ඒ තුළ ජීවය පැවතීම පිළිබඳ ධනාත්මක තොරතුරු එක්‌ රැස්‌ කරගැනීමට ශ්‍රී ලාංකික විද්වතකු වන මහාචාර්ය චන්ද්‍රd වික්‍රමසිංහ මහතාට හැකි වුණා.

වත්මනෙහි මේ විෂය සම්බන්ධව විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රජාව තුළත් පිබිදීමක්‌ ඇති වි තිබීම සතුටුදායක කරුණක්‌. පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය මේ හා සම්බන්ධිත විද්‍යාත්මක කරුණු සාකච්ඡා කීරීම සදහා විශේෂ සමුළුවක්‌ එළඹෙන අගෝස්‌තුවේ පැවැත්වීමට මේ දිනවල කටයුතු කරගෙන යනවා. මේ විෂය ක්‌ෂේත්‍රයේ පර්යේෂණ සිදු කරන්නන් හට ද ඒ පිළිබඳව උනන්දුවක්‌ දක්‌වන්නන් හට ද මෙය මහඟු අවස්‌ථාවක්‌ වනවා නොඅනුමානයි. එමෙන් ම මේ විෂය තවමත් විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය තුළට ප්‍රමාණවත් ලෙස ග්‍රහණය කරගැනීමට නොහැකි වීමෙන් ප්‍රමාද වී ඇති තාරකා විද්‍යා උපාධිය කෙරෙහි උනන්දු වීමටත් යෝජනා කිරීමට මේ සමුළුව පුරෝගාමී වන්නේ නම් ලෝකය ජය ගැනීමට බලා ඉන්නා රටෙහි අනාගත පරපුරට එය අති විශාල සේවයක්‌ වනු ඇති.

විශ්වයේ ජීවය ආරම්භ වීම කවදා කොතැනක කෙසේ සිදු වුණි දැයි තවමත් නිශ්චිතව තහවුරු වී නැහැ. වසර බිලියන 12.5කට පමණ පෙර විශ්වය ආරම්භ වූ බවත් ආරම්භයේ ඇති වූ ක්‌ෂණික පිපිරුම හේතුවෙන් වේගවත් ප්‍රසාරණයක්‌ සිදු වී ක්‍රමයෙන් ශක්‌තිය පදාර්ථය බවට පත් වූ බවත් අද පිළිගන්නා මතයයි. ජීවය පවතින, තවමත් අප දන්නා එක ම ග්‍රහ ලොව පෘථිවියයි. වසර මිලියන 4500කට පමණ පෙර ඇති වූ මෙහි ජීවය ආරම්භ වූයේ මෙහි ම බවට තවත් ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යාඥයකු මතයක්‌ පළ කර තිබෙනවා. ඒ මහාචාර්ය සිරිල් පොන්නම්පෙරුම මහතායි. එනිසා මේ විෂය ඔස්‌සේ රටෙහි නම ලොව සුපතළ කිරීමට හැකි වීම අගය කළ යුතු මෙන්ම සැලකිල්ලට ද ගත යුතු සිදුවීමක්‌.

ලෝකය ආරම්භයේ ඇති වූ ජීවය හා සමාන ජීවීන් බොහෝ කටුක පරිසරවල දී හමු වන බව වත්මන් විද්‍යාඥයන් සොයාගෙන තිබෙනවා. ඒ අතර මුහුදෙහි ඇති වන ගිනිකඳු ආශ්‍රිත පරිසරවල ද, අධික ලවණතාව ඇති ස්‌ථාන ද, ගල්ගුහා වැනි පරිසර ද වනවා. ශ්‍රී ලාංකේය භූ ස්‌කන්ධයේ බහුලව විවිධාකාරයේ ගල්ගුහා හමු වන බැවින් මෙවැනි ප්‍රාථමික ජීවින් අධ්‍යයනය සඳහා මෙරට තෝතැන්නක්‌ වනු ඇතැයි අපට සිතිය හැකියි. තවමත් ප්‍රාථමික මට්‌ටමේ පවතින ගල්ගුහා පර්යේෂණ ව්‍යාපෘතිය ඉදිරි කාලයේ දී මෙවැනි පර්යේෂණ සදහා ද අවස්‌ථාව සැලසීමට සූදානමින් සිටින බව එම පර්යේෂණ කණ්‌ඩායමේ සාමාජිකයකු හැටියට මට පැවසිය හැකියි. එපමණක්‌ නො ව ගල්ගුහා පර්යේෂණ සදහා දායක විය හැකි කණ්‌ඩායම් සහ පාසල් ඇත්නම් විදුසර හරහා අප හා සම්බන්ධ විය හැකි බව මේ සමග දැනුම් දෙන්නට කැමතියි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Monday 27 February 2017

විදු පත් ඉරුව

2015  ජුලි 08 බදාදා

අප කුඩා කල ඉගෙනගත් තේරවිල්ලක්‌ මාගේ මතකයට නැෙගයි. ඒ, "පුංචි ළිඳේ වතුර රසයි" යන්නයි. මා එය ඔබට පහදා දිය යුතු නො වේ. මන්ද අප සියල්ල ඒ කුමක්‌ දැයි හොඳින් ම දන්නා බැවිනි. පිපාසය නිවාලන්නට ද, ශක්‌තිය ලබා දෙන්නට ද "වෑවරය"කට හැකි ය. එමෙන් ම ඛනිජ ලවණවලින් ද එය පොහොසත් ය. පර්යේෂණවලින් හෙළි වී ඇත්තේ එය සේලයින් වතුරට බොහෝ සමාන බවයි. ඒ ගස උඩ ඇත්තා වූ පුංචි ළිඳයි.

ගමේ ගස යට ද එවැනි ම වූ පුංචි ළිඳකි. ශක්‌තිය ලබා දෙන්නට නොහැකි වුවත් අප ගේ ගත සිත නිවාලන්නට මේ පුංචි ළිඳට හැකි ය. ඒ "කුඹුකේ ළිඳයි" (කුඹුක්‌ ගසක්‌ යට පිහිටි ළිඳයි). මා කුඩා කල ජීවත් වූ ගමෙහි ද කුඹුකේ ළිඳක්‌ විය. එහි වූ නිල් කැටේට පිරිසිදු සීතල වතුර බීමට බොහෝ ම කදිම ය. මද්දහනේ පවා වතුර සිසිල ය. ඒ අසලින් ම තවත් වඩා විශාල ළිඳකි. ඒ ස්‌නානයට ය. වැඩිහිටියන් අනුමත කරන්නේ එයින් මද්දහනට පෙර ස්‌නානය කිරීමයි. සවස්‌ කාලයේ නෑම ඔවුහු ප්‍රතික්‌ෂේප කරති. එය ඔවුන් ප්‍රත්‍යක්‌ෂයෙන් ම දැනගත්තකි. ගස උඩ පුංචි ළිඳේ වතුර බීමේ දී ද මෙලෙස ම වූ කතාවක්‌ ගැමියන් අතර වෙයි. ඒ මද්දහනට පෙර වෑවර බොන්නේ නම් රන් කාසියක්‌ දී වුව බීම හොඳ බවයි. එහෙත් මද්දහනෙන් පසු සවස්‌ කල රන් කාසියක්‌ සමග වෑවරය ලැබුණ ද නො බොන ලෙසයි. ඒ වෑවර ජලය ගත සිසිල් කරන නිසා සෙම ගතිය ඇවිස්‌සෙන බැවිනි. එය ද බොහෝ කලක සිට ඔවුනට ප්‍රත්‍යක්‌ෂ වූවකි.

මේ කුඹුකේ ළිඳේ දෙතුන් දෙනකුට වඩා එකවර නෑමට වතුර ප්‍රමාණවත් නො වේ. එහෙත් පැය භාගයක්‌ යන්නට මත්තෙන් නැවත හනික පිරිසිදු වතුරෙන් ළිඳ පිරේ. එතරම් ම අපූරුවට දිය උල්පත ප්‍රබල ය. ඒ ජල උල්පතහි මූලාශ්‍ර ප්‍රදේශයේ වූ පොහොසත් වන වැස්‌ම හේතුවෙනි. මෑතකාලීනව සිදු කරන ලද බටහිර විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවලින් හෙළි වී ඇත්තේ කුඹුක්‌ ශාකයට ජලය පිරිසිදු කිරීමේ හැකියාව ඇති බවයි. කුඹුක්‌ ශාකයට අපූරු මූල පද්ධතියක්‌ වෙයි. ජාලයක්‌ සේ සකස්‌ වූ ද නිරන්තරයෙන් ම ජලය සොයා දිවෙන්නා වූ ද මේ මූලයන් ජලයේ ඇති බැර ලෝහ උරාගන්නා බව මේ පර්යේෂණවලින් පැහැදිලි වී ඇත. ජලාශ්‍රිතව වැඩෙන නිසා ගස ශක්‌තිමත්ව පොළොවට සවි කර තබන්නට කුඩා මුල්වලට රුකුලක්‌ වන්නේ ගසෙහි ඇති කඳන් පාලම් ය. අතුපතර විහිදී යැම මගින් ඇති කරන සෙවණ ළිඳේ සිසිලසට තවත් හේතු වේ.

පැරැණි ගම්වල කුඹුකේ ළිඳ සුපුරුදු දසුනකි. එමෙන් ම එය පිහිටන්නේ වෙල් යාය ඉස්‌මත්තේ ය. ළිඳ පිරී ඉතිරෙන ජලය වෙල ඉස්‌මත්තේ සිට කුඩා දිය කඳුරක්‌ නිර්මාණය කරයි. අවශ්‍ය විටෙක වෙලට ජලය සපයන්නේ මේ දිය කඳුරයි. දියකඳුරු පහළට ගලත් ම ක්‍රමයෙන් විසල් වෙයි. එවිට දෙපස ඉවුරු පිරෙන්නේ කුඹුක්‌ ගස්‌වලිනි. බොහෝ විට විශාල ඔයවල ද කුඩා ගංගාවල ද මෙවැනි ගස්‌ අතීතයේ නම් කදිමට තිබෙන්නට ඇත. එනිසා ම අතීතයේ මෙලෙස ගලා ගිය ජලය ස්‌වාභාවිකව ම පිරිසිදු වන්නට ඇත. ස්‌වාභාවිකත්වය ඉක්‌මවා එය ජය ගන්නට වැර දරන වර්තමානයේ ජල පිරිපහදු ගැන කතා කරන්නට වී ඇත්තේ කරුණු දෙකක්‌ නිසා ය. කෘත්‍රිම ද්‍රව්‍ය පරිසරයට එක්‌ කිරීමෙන් ජලය අපවිත්‍ර වීමත්, ස්‌වාභාවික ජල පිරිපහදු පරිසරයෙන් ඉවත් කිරීමත් ඒ ප්‍රධාන කරුණු වෙයි. අතීතයේ මුතුන් මිත්තන් විසින් ඉදි කරන ලද වාරිමාර්ගවල ද වැව් වටා ද වූයේ කුඹුක්‌ ගස්‌, මී ගස්‌ වැනි ස්‌වාභාවික ජලය පිරිසිදු කරන්නා වූ ශාක ය.

වත්මනෙහි අපි තාක්‌ෂණයෙන් සුපෝෂිත වී නවීන වාරිමාර්ග හා ජලාශ තැනුවෝ වෙමු. ජල කළමනාකරණය ගැන ඉහළින් ම කතා කරන්නෝ වෙමු. එහෙත් තවමත් රටෙහි ධන නිධානයක්‌ වන ජල සම්පත රැකගැනීමට කෙතරම් දුරට ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත් ද යන්න ප්‍රශ්නයකි. දිනෙන් දින ම සුපිරිසිදු ජල නිධි දූෂණය වෙමින් භාවිතයට ගත හැකි ප්‍රමාණය අඩු වෙමින් පවතී. ජලයට එක්‌ වන විෂ ද්‍රව්‍ය ගැන මතකයට නැෙගන්නේ ජනතාව රෝගී වන විට ය. එක්‌ උදාහරණයක්‌ වන්නේ රජරට ජනතාව පීඩා විඳින වකුගඩු රෝගයයි. තවමත් හරිහැටි හේතුවක්‌ සොයාගැනීමට නොහැකි ව සියල්ලන් ම අතරමං ව වාද පිට වාද පවත්වන්නේ ස්‌වාභාවිකත්වය ජයගන්නට ගත්තා වූ ද ගන්නා වූ ද ක්‍රියාමාර්ග ගැන දෙවරක්‌ නො සිතීමේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස ය.

බුද්ධිමත් අය නම් වත්මනෙහි සිදු කළ මහා පරිමාණ ජලාශ නිර්මාණයේ දී ද කොන්ක්‍රීට්‌ වාරිමාර්ග තැනීමේ දී ද මුතුන් මිත්තන් ගේ තාක්‌ෂණය අධ්‍යයනය කර එහි වූ පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාමාර්ග හා තාක්‌ෂණයන් යොදාගන්නවා නිසැක ය. ගිණිය නොහැකි තරම් වූ මහා සහ කුඩා පරිමාණ වැව් පංතීන් නැවත සක්‍රිය කිරීමට උත්සාහ ගන්නවා නිසැක ය. අතීතයේ වියළි කලාපයේ ජනයා එහි ස්‌වභාවයෙන් ම සාන්ද්‍රගත වූ කැල්සියම් සහ මැග්නීසියම් ලවණ හේතුවෙන් කඨ§නත්වය වැඩි වූ භූගත ජලය වෙනුවට වැව් ජලය භාවිතයට ගත්තෝ ය. එහෙත් රසායනික පොහොර ඇතුළු අනෙකුත් කෘත්‍රිම රසායනයන් පරිසරයට එක්‌ කිරීමෙන් මතුපිට ගලායන ජලයෙන් පෝෂණය වූ වැව් දූෂණයට ලක්‌ වී ඇත. එනිසා අද වන විට පානය සඳහා වැව් ජලය පරිහරණය අත් හැර ඇත.

සුරක්‌ෂිත අනාගතයක්‌ සඳහා ජල කළමනාකරණය අත්‍යවශ්‍ය ය. එනිසා ජල විද්‍යාඥයන් එක්‌ වී ස්‌ථිර සහ පැහැදිලි වැඩපිළිවෙළක්‌ සකස්‌ කළ යුතු ය. ඒ අතරට ජල නිධිවල වර්තමාන තත්ත්වය කුමක්‌ ද යන්න වටහාගත යුතු ය. දැනට දූෂණය වී ඇති සහ පිරිසිදු ජල නිධි වෙන් කරගැනීම වැදගත් වේ. දූෂිත ජල නිධි නැවත යථා තත්ත්වයට පත් කළ හැකි දැයි බැලීම සඳහා පර්යේෂණ දියත් කළ යුතු ය. අපට ද මේ සඳහා යමක්‌ කළ හැකි ය. ජලය අපිරිසිදු කරන්නා වූ ක්‍රියාකාරකම්වලින් වැළකී සිටිය හැකි ය. ජල පිරිපහදු කරන්නා වූ කුඹුක්‌, මී වැනි ශාක වර්ග ජල මාර්ග සහ ළිං අසල වගා කිරීම ආරම්භ කළ හැකි ය. ඒ අතර, අප ගේ දරුවන් හට ජල සංරක්‌ෂණයේ වැදගත්කම අවබෝධ කරවීම ඉතා වැදගත් කටයුත්තකි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ
විදුපත්ඉරුව
2015  ජුලි 15 බදාදා
"ලුසී" මානව වංශකතාවේ ආන්දෝලනාත්මක චරිතයකි. මේ ඇටසැකිල්ල හිස්‌කබලත් සමග ම හමු වීම විද්‍යඥයන් ගේ අමන්දානන්දයට හේතු වූයේ ඉතා කලාතුරකින් එවැන්නක්‌ ලැබෙන නිසා ය. මීටරයක්‌ පමණ උසැති මේ මිත්තනිය 1974 දී ඉතියෝපියාවෙන් සොයාගන්නා ලද අතර ඈ ද්විපාද සංචාරණයේ යෙදුනියක ලෙස වාර්තා විය. අස්‌ථි පංජරයෙන් සියයට 40ක්‌ පමණ අස්‌ථි කොටස්‌ ඉතිරි වි තිබීම බොහොමයක්‌ කරුණු අනාවරණය කරගැනීමට මගපෑදිණි. මේ අනාවරණයට හේතු වන්නේ මෝරිස්‌ තෙයිබ් නම් වූ ප්‍රංශ භූ විද්‍යාඥයකු ගේ පර්යේෂණයකි. ඔහු එය තවත් පුළුල් කරමින් බහු විෂයාත්මක පර්යේෂණයක්‌ බවට පත් කරන්නේ පුරාවිද්‍යාඥයකු, මානව වංශ විද්‍යාඥයකු සහ ප්‍රාග් ජීවධාතු විද්‍යාඥයකු මෙයට සම්බන්ධ කරගනිමිනි. එම ප්‍රයත්නය හේතුවෙන් මානව පරිණාමයේ ඉතා වැදගත් කරුණු සමූහයක්‌ ලොවට හෙළි කරන්නට ඔවුනට හැකි විය. ලුසී අදින් වසර මිලියන 3.7කට පමණ පෙර ජීවත් වූ ඔස්‌ට්‍රෙලොපිතෙකස්‌ නම් වූ ගණයට අයත් වූවෙකි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ද ප්‍රථම වතාවට මෙවැනි ම බහු විෂයාත්මක ප්‍රවේශයක්‌ ලබා දුන් පුරාවිද්‍යා පර්යේෂයණය මා දුටුවේ අලවල පොත්ගුල් ලෙනෙහි සිදු කරන ලද කැණීමෙනි. කැලණිය පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනයේ මහාචාර්ය ගාමිණී අධිකාරි විසින් මෙහයවනු ලැබූ මේ පර්යේෂණය සඳහා පුරා විද්‍යායඥයනට අමතරව විවිධ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍ර ඔස්‌සේ පර්යේෂණ සිදු කරන විද්‍යාඥයෝ පිරිසක්‌ සහභාගී වූ හ. 2008 වසරේ දී ආරම්භ කළ මේ පර්යේෂණයේ ක්‌ෂේත්‍රයේ කටයුතු එයින් වසර දෙකකට පමණ පසු අවසාන කිරීමෙන් අනතුරුව විද්‍යාගාර විශ්ලේෂණ කටයුතු සිදු කෙරෙමින් පවතී. නුදුරේ දී ම එහි අවසන් ප්‍රතිඵල එළිදැක්‌වීමට නියමිත ය. පුරාවිද්‍යාව එහි මුඛ්‍ය අර්ථයෙන් ම විද්‍යාවක්‌ වුව ද ශ්‍රී ලංකාවේ දී විද්‍යා ක්‍රමවේද ඒ සඳහා භාවිත වන්නේ අවමයෙනි. එනිසා මේ පර්යේෂණය සාම්ප්‍රදායියික බව බිඳහෙළා ඉන් ඔබ්බට පියමං කරමින් විද්‍යා ක්‍රමවේදවල සහ බහු විෂයාත්මක ප්‍රවේශයක කාලීන අවශ්‍යතාව මනාව පෙන්නුම් කෙරුවකි.

භූ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රය නියෝජනය කරමින් මා හට ද එම පර්යේෂණ කටයුත්තට සහභාගී වීමට හැකි විය. එහි දී භූ විද්‍යාවේ විධි ක්‍රම භාවිත කරමින් පුරාවිද්‍යාව හා භූ විද්‍යාව සම්බන්ධ කරන නව විෂය ක්‌ෂේත්‍රයක්‌ වන භූ පුරා විද්‍යාවේ (geo-archaeology) වටිනාකම පෙන්වා දීමට මා හට හැකි වීම මහත් වූ සතුටට කරුණකි. එහි දී ප්‍රථම වතාවට නව විශ්ලේෂණ ක්‍රමවේද ගණනාවක්‌ ම භාවිත කිරීමටත් එමගsන් වඩාත් පලදායි තොරතුරු රැසක්‌ එක්‌ කරගැනීමටත් හැකි විය.

මේ වසරේ ගත වූ පසුගිය සතියට පුරා විද්‍යා දෙපාර්තමේතුව පිහිටුවා වසර 125ක්‌ ගත විය. එදා මෙදාතුර බොහෝ පුරා විද්‍යා පර්යේෂණ සිදු කර ශ්‍රී ලාංකේය සංස්‌කෘතියෙහි අනර්ඝ බව ලොවට කියා පෑමට හැකි විය. ඔවුන් සිදු කළ පර්යේෂණවල ඉතා වැදගත් සහ අපූර්ව කොටස වන්නේ ප්‍රාග් ඵෙතිහාසිකයන් ගැන සිදු කළ පර්යේෂණ ය. දැනට වාර්තා වී ඇති අන්දමට වසර 40000ක්‌ පමණ පැරැණි මානවයන් ගැන බුලත්සිංහල පාහියන් ලෙනෙන් හමු වන අතර මෙවැනි ම වූ සාධක කිතුල්ගල බෙලි ලෙනෙන් ද කුරුවිට බටදොඹ ලෙනෙන් ද හමු වීම සුවිශේෂී මානව පරිණාමයක තතු ලොවට හෙළි කරන බව මාගේ හැඟීමයි. කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලංකාවෙන් හමු වූ මානව ප්‍රාග් ජීව ධාතුන් (human fossils) එක්‌ ස්‌ථානයක දක්‌නට නො ලැබීම ඉතා කණගාටුවට කරුණකි. එය ශ්‍රී ලාංකේය මානව පරිණාමය හදාරන්නන් හට සිදු ව ඇති විශාල අසාධාරණයක්‌ බව ද අවධාරණයෙන් සදහන් කළ යුතු ය.

පුරාවිද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රය තුළ භූ විද්‍යාවේ යෙදීම අත්‍යවශ්‍ය වූවකි. මන්ද යත් බොහෝ විට ඔවුන් ගේ පර්යේෂණ Rජු ව ම ගොඩනැෙගන්නේ භූ පරිසරය තුළ ය. මවු පාෂණයට ඉහළින් වූ අවසාදිත තට්‌ටුව ඔවුන් ගේ ප්‍රමුඛ පර්යේෂණාගාරයයි. එනිසා මේ පර්යේෂණවල නියෑළෙන්නන් භූ පරිසරයෙහි වන අවසාදිත ද, ඛනිජ සහ පාෂාණ ද සහ එහි ක්‍රියාකාරකම් ද පිළිබඳව මනා අවබෝධයකින් යුක්‌ත වීම සාර්ථක ප්‍රතිඵල අත්පත් කරගැනීමට හේතු වේ. පසුගිය දශකය තුළ මා ගේ බොහෝ පර්යේෂණ දියත් වූයේ ද ඉහත සදහන් "භූ පුරා විද්‍යා" ක්‌ෂේත්‍රය තුළ ය. එහි දී පර්යේෂණ කැණීම්වලට අමතරව සංස්‌කෘතික සහ උරුම සංරක්‌ෂණ කටයුතුවලට ද භූ විද්‍යාවේ යෙදීම්වල වැදගත්කම පෙන්වා දීමට හැකි විය. එනිසා ම ප්‍රථම වතාවට එම විෂය පුරාවිද්‍යා උපාධියෙහි එක්‌ විෂය ක්‌ෂේත්‍රක්‌ ලෙස එක්‌ කර ඇති අතර වත්මනෙහි රජරට විශ්වවිද්‍යාලයයේ පුරාවිද්‍යා උපාධිය හදාරන සිසුනට එම භාග්‍යය ලැබී ඇත. එමෙන් ම පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි හදාරනන්ට ද මේ අවස්‌ථාව ඉතා ඉක්‌මනින් ලැබෙනු ඇති බව මගේ හැඟීමයි.

පුරා විද්‍යා කැණීම් සහ ගවේෂණවලින් මතු කරගන්නා පුරාවිද්‍යාත්මක ද්‍රව්‍යයන් සංරක්‌ෂණය ඉතා වැදගත් වේ. එමගින් සංස්‌කෘතියෙහි විකාශය පිළිබිඹු කරයි. බොහෝ විට අතීතයේ නිර්මිත පරිසරය දේශීය ඥානය සහ දේශීය තාක්‌ෂණය මත ගොඩනැගුණකි. එය වත්මන් පරිසරයෙහි කොටසක්‌ ව ඇත. විවෘත පරිසරයෙහි ඇත්තා වූ එවන් නිර්මාණ ස්‌වාභාවික ක්‍රියාදාමයන්ට හසු ව විනාශ වෙමින් පවතී. ඒවා ආරක්‌ෂා කිරීමට මහත් වෑයමක්‌ දැරිය යුතු ය. ලොව බොහෝ රටවල මේ සදහා සුවිශේෂී වැඩපිළිවෙළවල් සහ ක්‍රියාදාමයන් සිදු කරමින් පවතී. වසර 125ක්‌ ගත් වුවත් උරුම සංරක්‌ෂණ සහ කළමනාකරණය සදහා අප රටෙහි විධිමත් වැඩපිළිවෙළක්‌ සකස්‌ වී නොමැති බව මගේ හැඟීම ය. පුරා විද්‍යාත්මකව සහ සංස්‌කෘතිකමය වශයෙන් වැදගත් වන්නා වූ ලෝක උරුම ගණනාවක්‌ ම ඇති අප මේ පිළිබඳව සිතා ඉතා ඉක්‌මනින් ක්‍රමවත් ක්‍රියාදාමයක්‌ දියත් කළ යුතු ය. නැත හොත්, කැටපත් පවුර, බිතු සිතුවම්, සමාධි පිළිමය වැනි අගනා නිර්මාණ විනාශ වී යැම නොවැළැක්‌විය හැකි වේ.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Thursday 23 February 2017


විදුපත් ඉරුව
2017 පෙබරවාරි 22 බදාදා

අලින්ටත් ළමයින්ටත් නලියන්ට ම ය හිත. ඔවුනට එක ලෙස එක තැනක සිටින්නට නම් බැරි ය. ඒ වාගේ ම ඔවුන් ගේ දඟකාරකම් නො බලා ඉන්නට අපට ද කොහෙත් ම බැරි ය. ඔවුන් ඉතා විමසිලිමත් ය. පසුගිය දිනෙක එලෙස විමසිලිමත් වූ විදුසර කියවන දයාබර දැරියක්‌ ඉතා කදිම පැනයක්‌ මගෙන් විමසා සිටියා ය. ඒ අප ගේ ව්‍යවහාරයේ ඇති අලි ඇතුනට සම්බන්ධ උපහැරණයක සත්‍යතාව පිළිබඳව ය. යම්කිසි දෙයක ප්‍රතිඵල රහිත බව, හිස්‌, නිෂ්ඵල බව කියා සිටින්නට අවශ්‍ය වූ විටෙක අප හොඳින් දන්නා උපහැරණයක්‌ වන 'අලියා ගිල්ල දිවුල් ගෙඩිය වගේ' යෑයි අපි පවසමු. අප පැරැන්නන් පවසන පරිදි අලින් දිවුල් නො විකා ගෙඩි පිටින් ම ගිලින බැවින් ගෙඩියේ මදය අලි උදරයේ දී ජීර්ණය වීම නිසා පුහු දිවුල් අලි බෙටි සමග බැහැර වේ.

මේ කුඩා දැරිය මගෙන් විමසා සිටියේ මෙහි සත්‍යතාවයි. අප හොඳින් දන්නා පරිදි අලි ඇතුන් ශාක භක්‌ෂකයන් බැවින් විකා ගිලීම සඳහා කදිමට සකස්‌ වූ අපූරු දන්ත පද්ධතියක්‌ ඇත. ඒ සදහා සාක්‌ෂි දරන්නේ හොඳින් සකස්‌ වූ පුරශ්චාර්වක සහ චාර්වක දත් පන්තියයි. අලි මුඛයේ අගිස්‌සේ එලෙස සකස්‌ වූ යෝධ දත් තල්මහ ගේ දත්වලට වඩා විශාල ය. අලි මුඛයේ ඉදිරියට ඇදෙන දළවලට අමතරව වරක දී දත් 24ක්‌ පවතින බව සඳහන් වේ. පුර්ශ්චාර්වක 3ක්‌ ද, චාර්වක 3ක්‌ ද ලෙස එක්‌ පසෙක ඇති අතර දෙපස 12ක්‌ ද වේ. උඩු ඇන්දේ සහ යටි ඇන්දේ ඒ අනුව එකතුව 24 කි. දළය ලෙස වැඩෙන්නේ උඩු ඇන්දේ රදනක දතයි. නො නවතින ඝන ආහාර ඇඹරීම නිසා ළදරු අවධියේ සිට ම වයස යන තුරු ම වරින් වර සය වතාවක්‌ පමණ පැරැණි දත් වැටී අලුත් දත් ලැබීම කදිම සිදුවීමකි. මුඛයේ අගිස්‌සෙන් බිහි ව එළියට එන දත් ක්‍රමයෙන් ඇන්දේ ඉදිරියට තල්ලු වන අතර එයට පිටුපසින් නව දත් බිහි වන බව විද්‍යාඥයෝ පවසති. දත් ගෙවෙමින් ක්‍රමයෙන් ඉදිරියට යත් ම ඒවා ගැලවී වැටෙන අතර එයට පිටුපසින් වැඩෙන දත් එම ස්‌ථානය අත් කරගනී.

බර කිලෝග්රෑම් 150ක්‌ පමණ වූ ශාක කොටස්‌ දවසක දී පරිභෝජනය කරන්නට පෙලඹෙන මේ යෝධ සත්ත්වයා ළපටි කොළ අතු පමණක්‌ නො ව ගස්‌ කඳන්වල පොතු ද මුල් ද කා දමන බව සොයාගෙන ඇත. විශාල වපසරියක්‌ පුරා ඇවිදිමින් මෙපමණ ප්‍රමාණයක්‌ සෙමින් සෙමින් දිගු නහය ද පාදය ද අධාරයෙන් කඩා ගලවා ගුලි කර මුව තුළට ඔබාගන්නා අයුරු කදිම ය. කාෂ්ඨීය කොටස සමග ම මුව තුළට ඔබාගන්නා ශාකමය ද්‍රව්‍ය ඔවුන් ගේ දත්වල ඇඹරීමේ ක්‍රියාවලියෙන් ගැලවී මුව තුළට රිංගා යන්නට නම් කොහෙත් ම හැකියාවක්‌ ලැබෙන්නේ නැත.

අලි ඇත්තු පලතුරු කෑමට ද රුසියෝ ය. ශ්‍රී ලංකාවේ හමු වන බොහොමයක්‌ පලතුරුවලට ඔවුහු වගකියති. කෙසෙල්, අන්නාසි, කොමඩු වැනි පලතුරු පමණක්‌ නො ව උක්‌ ගස්‌ වැනි සීනි පිරුණ ආහාරවලට ඔවුහු ඉමහත් කැමැත්තක්‌ දක්‌වති. වියළි හෝ අර්ධ ශුෂ්ක කලාපයේ ඉන්නා අලි ඇතුන් ගේ ප්‍රියතම පලතුරක්‌ වන්නේ කාෂ්ඨීය ආවරණයකින් යුක්‌ත දිවුල් ය.

ජන ව්‍යවහාරයේ ඇති කියමනක්‌ වන 'වෙහෙර ගිල්ල එකාට අග්ගලාවත් කඡ්ජක්‌ දැ'යි අසන්නට සිතෙන්නේ මෙවන් අවස්‌ථාවක ය. එලෙස විසල් අතු සහ ශාක කොටස්‌ තම ආහාරය කරගන්නා අලි ඇතුන් ජීර්ණයේ පහසුව පිණිස කදිමට විකා ගිලිද්දී කුඩා දිවුල් ගෙඩිය පමණක්‌ නො විකා ගිලී දැයි ඔබට අසන්නට සිත් නො වන්නේ ද? අලි ඇතුන් ගේ ආහාර ජීර්ණ රටාව අනුව එලෙස වන්නට කිසි ම හේතුවක්‌ නො වන්නේ ය. අලි ඇතුන් ගේ ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය සකස්‌ වී ඇත්තේ ඉතා හොඳින් ඝන ආහාර ජීර්ණය වන පරිදි ය.

පුහු දිවුල් විවිධ කෘමි සතුන් ගේ ආක්‍රමණයන් නිසා හටගත හැකි ය. මේ පිළිබඳව නිශ්චිත කරුණු කාරණා ගොනු කරගැනීම ඔබට එතරම් අපහසුවක්‌ නො වනු ඇත. ඒ ඔබ ඉතා හොඳින් විමසිලිමත් වුව හොත් පමණකි. බොහෝ දේ පිළිබඳව දුටු පමණින් තීරණවලට එළඹීම එතරම් සුදුසු නො වේ. එලෙස කෘමි සතුන් ගේ ප්‍රහාරවලට නතු වූ දිවුල් ගෙඩියක්‌ අලින් ගේ මළපහ මතට වැටීම අප ගේ පුරාණ මුතුන් මිත්තන් නොමග යෑවුවා විය හැකි ය. කෙසේ වෙතත් යමකු කිවූ පමණින් ම විශ්වාස කිරීම ද කළ යුතු නො වේ.

විද්‍යා පර්යේෂණයක දී එක්‌ වරක්‌ ලබන ප්‍රතිඵල නැවත නැවතත් ලැබෙන්නේ නම් එමගින් හෙළි වන කරුණුවල සත්‍යතාව සදහා එය හේතු වන බව කිව යුතු ය. යමක්‌ පිළිබඳව, යම් පැහැදිලි කිරීමක්‌ පිළිබඳව, විශ්වාසය තැබිය හැක්‌කේ එවිට ය. යමකු යෝජනා කරන යම් දෙයක්‌, ක්‍රියාවලියක්‌ තවත් අයකුට අත්හදා බැලිය හැකි විය යුතු ය. බුදුන් දේශනා කර ඇති දහමේ ද කියා ඇත්තේ යමකු කිවූ පමණින් ම විශ්වාස නො කොට තමන් අත්විඳ එය තේරුම්ගන්නා ලෙස ය.

සංවර්ධනයේ කුරිරු බලපෑම්වලට නිරන්තරයෙන් ම භාජන වෙමින් තම පැවැත්ම ඉතා අසීරුවෙන් තහවුරු කරගැනීමට වෙහෙසන ශ්‍රී ලාංකේය අලි ඇතුන් ගේ ආරක්‌ෂාව පිළිබඳව නිසි පියවර නො ගන්නා බව දිනෙන් දින මරණයට පත් වන මේ යෝධයන් ගේ ප්‍රමාණය මොනවට පැහැදිලි කරයි. දිනෙන් දින හැකිළෙන තම නිජබිම් ක්‍රමයෙන් අහිමි වීම නිසා ගම් වදින මේ අහිංසකයන් දරුණු වී අපට හානි කරන්නේ මන්දැයි අප තේරුම්ගත යුතු ය. එසේ නො කොට ඔවුනට වෙඩි තබා ඝාතනය කිරීම, ලොව වෙසෙන බුද්ධිමතා ගේ යුතුකම නො වේ.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Wednesday 22 February 2017

විදු පත් ඉරුව
2015  ජුලි 22 බදාදා

මැතිවරණ උණුසුමත් සමග කරළියට එන්නේ ප්‍රචාරක දැන්වීම් ය. නා නා ප්‍රකාරයෙන් නිර්මාණය කළ මේ දැන්වීම්වලින් තාප්ප, බිත්ති ඇතුළුව බොහොමයක්‌ ස්‌ථාන කලකට වැසී යයි. එමගින් සමස්‌ත පරිසරයට ම එක්‌ කරන්නේ අතිශය අවලස්‌සනකි. එපමණක්‌ නො වේ. මේ හේතුවෙන් තවත් ගැටලු රාශියක්‌ මතු වේ. බිත්ති, තාප්ප ඇතුළුව ප්‍රචාරක දැන්වීම් ග්‍රහණයට හසු වන ස්‌ථාන නැවත පිළිසකර කිරීමට ඉතා විශාල මුදලක්‌ වැය වේ. එමෙන් ම මේ සඳහා වැය වන කඩදාසි ප්‍රමාණය ඉතිරි කරගත හැකි නම්, එය පාසල් පොත් මුද්‍රණය වැනි සත්කාර්යයකට වැය කළ හැකි වේ. මේ කඩදාසි ප්‍රමාණය නිර්මාණය සඳහා වැය කළ යුතු ගස්‌ ප්‍රමාණය ද වක්‍රාකාරයෙන් ඉතිරි වේ. එය පරිසර සංරක්‌ෂණය උදෙසා ගන්නා වූ අගනා තීරණයක්‌ වනු ඇත.

මේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් විවිධ ස්‌ථානවල ඇලවීම සඳහා යොදාගන්නා විවිධ ක්‍රමවේද නිසාවෙන් මේ කඩදාසි නැවත ප්‍රතිචක්‍රීයකරණයට එක්‌ කළ නොහැකි ද වේ. මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් ඇලවීම සඳහා යොදාගන්නේ පාන් පිටි දිය කිරීමෙන් සාදා ගන්නා පාප්ප ය. පාප්ප කල් තබාගැනීම සඳහා සමහර අවස්‌ථාවල දී කොන්ඩිස්‌ වැනි රසායනික ද්‍රව්‍යයන් එක්‌ කරන අතර, ගැලවීමෙන් දැන්වීම් ආරක්‌ෂා කරගැනීම සඳහා බෝතල් කුඩු, විදුලි බල්බවල කුඩු පාප්පවලට එක්‌ කරන බව වාර්තා වේ. මේ හේතුවෙන් වැඩිපුර ම පීඩා විඳින බව පෙනී යන්නේ ගවයන් සහ එළුවන් වැනි සිව්පාවුන් ය. පාප්ප කෑමට ආසා කරන මොවුන් අවසන් කරන්නේ සම්පූර්ණ දැන්වීම ම කා දැමීමෙනි. අවසන් ප්‍රතිඵලය කුමක්‌ විය හැකි දැයිs අමුතුවෙන් කිව යුතු නො වේ. තවත් අතකින් බලන කල ආහාර සුරක්‌ෂිතකරණය ගැන නිතර ම කථා කරන අප මේ කාලයේ මෙලෙස විනාශ කරන්නේ බොහෝ දෙනකුට ආහාර පිණිස ගත හැකි ආහාර ද්‍රව්‍යයක්‌ වන පාන් පිටි ය.

මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් හේතුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් නො සිතන සහ කථා නො කරන නමුත් අප ගේ අවධානය යොමු කළ යුතු කාරණය වන්නේ මේ හේතුවෙන් ඇති වන "දර්ශන දූෂණයයි". අප අවට පරිසර වසා පැතිර පවත්නා නා නා ප්‍රකාර දැන්වීම්වලින් අප ගේ මනස කොපමණ දුරකට ව්‍යාකූල කරන්නේ ද යන්න සොයා බැලීම අතිශය වැදගත් පර්යේෂණයක්‌ වනු ඇත. මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම්වලින් විශේෂයෙන් ම ළමා මනසට සිදු කරන බලපෑම අධ්‍යයනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය කටයුත්තකි. මෙවැනි දැන්වීම් හේතුවෙන් ඇති වන්නා වූ අහිතකර බලපෑම් ද හිතකර බලපෑම් ද අධ්‍යයනය කළ යුතු අතර සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමවලින් බැහැර ව හිතකර ක්‍රමවේද අනුගමනය කිරීම ද නිර්මාණය ද මගින් ප්‍රචාරක කලාව නව මගකට යොමු කළ හැකි වේ යෑයි සිතමි.

දැන්වීම් ප්‍රචාරක කලාවේ තවත් අංගයක්‌ වන අති විශාල පුවරු මහා මාර්ග ආසන්නයේ සවි කර ඇති බව ඔබ දැක ඇතිවා නිසැක ය. විශාල වංගුවල දී එක්‌වර ම දර්ශනය වන ලෙස සවි කර ඇති මේ පුවරු සමහර අවස්‌ථාවල දී රියදුරන් නොමග යවනවා විය හැකි ය. ඒ හේතුවෙන් කොපමණ මාර්ග අනතුරු ප්‍රමාණයක්‌ සිදු වී ඇත් දැයි අප මේ වන තෙක්‌ ගණනය කර නොමැති විය හැකි ය. දිළිසෙනසුලු තීන්ත ද, ආලෝකය පරාවර්තනය කරන්නා වූ ද්‍රව්‍යයන් එක්‌ කර තැනූ තීන්ත ද හේතුවෙන් දහවල දී ද, රාත්‍රියේ දී ද "ගිනිකන" වැටීම හේතුවෙන් මා බොහෝ අපහසුතාවයට ලක්‌ වූ අවස්‌ථා ඇත. එය වාහන පදවන බොහෝ දෙනකු අත්දැක ඇතැයි සිතිය හැකි ය.

එපමණක්‌ නො ව, පරිසරයේ රස විඳිමින් ගමන් ගන්නා අප, එක්‌වර ම මෙවැනි විශාල දැන්වීම් පුවරු දර්ශනය වීමෙන් කොපමණ සිත් තැවුලකට පත් වන්නේ ද යන්න අමුතුවෙන් කිව යුතු නො වේ. එය නොමිලේ අප ගේ මනස සංසුන් කරන සුන්දර පරිසර දර්ශන අප වෙතින් බලෙන් ඉවත් කිරීමකි.

විද්‍යාව හා තාක්‌ෂණය දියුණු මෙවන් යුගයක මැතිවරණ ප්‍රචාරණය උදෙසා වඩාත් ඵලදායි ලාභදායි සහ පරිසර හිතකාමී ක්‍රමවේද භාවිත කළ යුතු වේ. නිර්මිත පරිසරය හේතුවෙන් ස්‌වාභාවික පරිසරයට ඇති වන්නා වූ මෙවැනි බලපෑම් අධ්‍යයනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව මෙහි දී අවධාරණය කළ යුතු ය. මෙවැනි දර්ශන පුවරු සවි කිරීමේ දී අනුගමනය කළ යුතු ප්‍රමිතීන් පිළිබඳව සලකා බැලිය යුතු වේ. එමෙන් ම මෙවැනි දැන්වීම් ප්‍රචාරණය හේතුවෙන් ජනතාවට ඇති වන අපහසුතා පිළිබඳව වූ කරුණු සැලකිල්ලට ගෙන ඒ සඳහා නව නීති පද්ධතියක්‌ සැකසිය හැකි නම් ජනතාව ගේ පරිසර රසවින්දනය ආරක්‌ෂා කළ හැකි ය.

මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතුවල දී අනුගමනය කළ යුතු නීති පද්ධතියක්‌ ඇතත් ඒවා ක්‍රමවත්ව ක්‍රියාත්මක නො වීමේ ඵලවිපාක පසුගිය දශක කිහිපය තුළ දී අත්විඳි ආකාරය අප සියල්ලට ම හොඳින් මතක ය. එවැනි අත්දැකීම් සැලකිල්ලට ගෙන, පරිසරයට ආදරය කරන, ජනතාවට ආදරය කරන මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක යම් අයකු යෙදෙන්නේ නම් එය ඉතා අගය කළ යුතු ය. එමෙන් ම යම් ප්‍රමාණයකට හෝ මැතිවරණ ප්‍රචාරක නීති ක්‍රියාත්මක කෙරෙමින් තිබීම අගය කළ යුත්තකි.

විද්‍යාව හා තාක්‌ෂණය පිළිගන්නා, ඒ පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන එමගින් පරිසරය ආරක්‌ෂණය තහවුරු කරන මැතිවරණ ප්‍රචාරණයේ යෙදෙන්නන් පිරිසක්‌ නුදුරු අනාගතයේ ශ්‍රී ලංකාවේ බිහි වීම සිහිනයක්‌ නො වනු ඇතැයි සිතමි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Wednesday 15 February 2017


විදුපත් ඉරුව
12.02.2017

ප්‍රාස්වාස වාතයේ කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ඇති බව පෙන්නීමට විද්‍යාගාරයේ සිදු කරනා හුණු දියර පරික්ෂාව ඔබට මතක ඇති. විදුරු බටයෙන් එතුලට පිඹීමෙන්, සාදාගත් අවර්ණ හුණු දියර කිරිපැහැ ගැන්වෙන බව ඔබ නිරීක්ෂණය කරන්නට ඇති. මෙහිදී, ජලයේ දිය වූ කැල්සියම් ඔක්සයිඩ් ජලීය කැල්සියම් හයිඩ්රොක්සයිඩ් බවට පත් වන අතර, ප්‍රාස්වාස වාතයේ ඇති කාබන්ඩයොක්සයිඩ් සමග ප්‍රතික්‍රියා කර ජලයේ අද්‍රාව්‍ය කැල්සියම් කාබෝනෙට් බවට පත් වේ.  මෙම පරීක්ෂණය ඉතා සරලමුත් බොහෝ කරුණු කාරණා මේ වටා එතී ඇති බව පෙනී යයි. එමන්ම අපට විසල් දැනුම් සම්භාරයක් ගෙන හැර පෑමට එය පාදක වෙයි.

කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව වායුගෝලයට එකතු කරනා එක් ආකාරයක් වන්නේ ජිවින්ගේ ස්වසනය බව මෙමගින් පැහැදිළි වේ. නමුත් වායු ගෝලයට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව එක් කරන්නේ ස්වසනය මගින් පමණක් නොවේ. ගිනිකඳු පිපිරීම් මගින්ද, ඵෛන්ද්‍රිය ද්‍රව්‍ය වියෝජනයෙන් ද, කාබනික ද්‍රව්‍ය දහනය මගින් වායුගෝලයට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් එක් කෙරේ. කාබනික ද්‍රව්‍ය දහනය සීඝ්‍ර වූයේ කාර්මික විප්ලයත් සමග වීම අත්‍යන්තය සත්‍යකි. ඒ විශාල වශයෙන් ගල් අඟුරු, බොර තෙල් සහ ඛණිජ වායු කර්මාන්ත සදහා භාවිතයත් සමගයි.

වායුගෝලයේ එක් රැස් වන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව ගිල ගන්නේ හරිතප්‍රදධාරීන් වන ශාක තුල සිදුවන ප්‍රභා සංස්ලේෂණ ක්‍රියා දාමයයි. එම නිසා ස්වභාවික ක්‍රියාවලිය තුල වායු ගෝලයේ රැඳෙනා කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ප්‍රමාණය අඩු වැඩි වශයෙන් නියත අගයක් ගනී. දිගු කාලීනව එම සාන්ද්‍රණයේ යම් යම් වෙනස්කම් සිදු වී ඇති බව කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුවේ “ප්‍රාග් සාන්ද්‍රණ” අධ්‍යනය තුලින් පෙනී යයි. නමුත් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව වායුගෝලය තුල අධිකව සාන්ද්‍ර ගත වීම මෙවර සිදුවන්නේ මිනිසාගේ ක්‍රියා නිසා බව ඉතා හොඳින් ගම්‍ය වේ. කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව ගිල ගන්නා අනෙක් ස්වභාවික ක්‍රියාවලිය වන්නේ පාෂාණ ජිර්ණයයි.  

හුණුගල් සහ කිරිගරුඬ මෙරටට ආර්ථික වටිනාකමක් එක් කරනා පාෂණ වර්ග වේ. ඒවායේ රසායනික සංයුතිය පවසන්නේ එම පාෂාණ කැල්සියම් කබෝනෙට් වලින් සමන්විත බවයි. හුණුගල් හෝ කිරිගරුඬ පිලිස්සීමෙන් ගොඩනැගිලි කර්මාන්තය සදහා අවැසි “හුණු” නිෂ්පාදනය කර ගනී. මේ සදහා හුණුගල් හෝ කිරිගරුඬ පාෂාණ පිලිස්සිමකට ලක් කල යුතුයි. මෙහිදී “අළුහුණු” නිපැදවෙන අතර කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව වායුගෝලයට නිදහස් කෙරේ. මාතලේ, දිගන වැනි ස්ථාන වල  ඇති හුණු  පෝරණු අසලින් යාමේදී කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුවේ ආවේනික ගන්ධය ඔබට ආඝ්‍රහණය කල හැක. මෙම අත්දැකීම විඳ ඇත්තෙකුට  එහි ගන්ධය ක්ෂණයකින් මතකයට නැගේවි.

අළුහුණු ජලයේ දියකර ගැනීමෙන් හුණු දියර නිපදවා ගත හැක. අළුහුණු ජලයේ දියවීම තාපදායි ප්‍රතික්‍රියාවකි. එනිසා නග්න දෑත් හෝ දෙපා අළුහුණු ජලයේ මිශ්‍ර කිරීම සඳහා භාවිතා නොකළ යුතුය. නැතහොත් අත්පා පිලිස්සිමකට ලක් විය හැක. දියකර සාදා ගත් හුණු දියරය බිත්ති ආලේපනය සදහා භාවිතා කරයි. විවිධ වර්ණ එක් කිරීමෙන් එය වර්ණවත් කරගත හැක. අවර්ණ හුනුදියරය බිත්ති ආලේපනයෙන් පසු ටික වෙලාවක් ගතවීමෙන් අපූරු සුදු පැහැයක් ගෙන දෙන බව ඔබට මතක් වේවි. ඒ සදහා හේතුවන්නේ වාතයේ ඇති කාබන්ඩයොක්සයිඩ් මෙම හුණු දියරය සමග ප්‍රතික්‍රියා කිරීමෙන් නැවත නිපැදවෙන කැල්සියම් කාබෝනේට නිසායි.  

සිමෙන්ති නිෂ්පාදනය සදහා අමුද්‍රව්‍යක් ලෙස හුණුගල් භාවිතා කරයි. ලංකාවේ පුත්තලමේ සිට බටහිර වෙරළ තිරයේ ඉහලටද මුළු යාපනය අර්ධ ද්විපයද නිර්මාණය වී ඇත්තේ මයෝසින යුගයේ අවසාදනය වූ හුණුගල් වලිනි. සිමෙන්ති නිෂ්පාදනය සදහා මෙම හුණුගල් දශක ගණනාවක සිටම භාවිතා කරන අතර කන්කසන්තුරේ ඇති ගල්වල වර්තමානයේ භාවිතා වන්නේ නැත. හුණුගල් ලබා ගැනීම සඳහා භාවිතා වන එකම ස්ථානය වන්නේ පුත්තලමේ අරුවක්කාරු ගල්වලයි. සිමෙන්ති නිෂ්පාදනයේදී ද කුඩු කරගත් හුණුගල් අනෙකුත් ද්‍රව්‍ය සමග අධික තාපයකට ලක් වෙයි. එහිදී හුණුගල් වියෝජනය වීම නිසා කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව නිදහස් වන අතර එනිසාම හරිතාගාර වායු නිපදවන ප්‍රධාන පෙලේ කර්මනතයක් ලෙසට සිමෙන්ති කර්මාන්තය නම් කල හැක.

ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමේදී සිමෙන්ති භාවිතා වන්නේ ජලය සමග මිශ්‍ර කිරීමෙන් සදා ගන්නා බදාම වැනි මිශ්‍රණ ආකාරයෙනි. සිමෙන්ති වල අළුහුණු අඩංගු වන නිසා ජලයත් සමග තාපදායි ප්‍රතික්‍රියාව සිදු වන අතර පසුව මිශ්‍රණය ඝන වීමේදී වායුගෝලයේ ඇති කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව උරා ගෙන ශක්තිමත් වේ. මේ සිදු වීම කෙරෙහි ඔබ විමසිලිමත් වුවහොත් ඔබට වැටහේවි මෙයත් වායුගෝලයේ කාබන්ඩයොක්සයිඩ් උරා ගන්නා එක් ආකාරයක් බව. පසු ගිය සතියේ විදුසරෙහි පළවූ එක් ප්‍රවෘතියක සදහන් වුයේ සිමෙන්ති කර්මාන්තයේදී නිපැදවෙන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුවෙන් හරි අඩක්ම නැවත මේ හේතුවෙන් උරා ගන්නා බවයි. එය කදිම සොයා ගැනීමක් වූවත් ඉතිරි අඩ වායුගෝලයේ රැඳීම නවතාලන්නට විකල්ප සොයා ගත යුතුය.

“බැසෝල්ට්” යනු ආගනේය පාෂණයකි. මෙය නිර්මාණය වන්නේ බැසෝල්ට් ලාවා මගිනි. මෑත කාලයේ සිදුකරනා ලද පර්යේෂණයකින් හෙළි වී ඇත්තේ, මෙම බැසෝල්ට් ලාවා වල ඇති සුවිශේෂී රසායනික සංයුතිය වායුගෝලයේ කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව උරා ගන්නට සමත් බවයි. බැසෝල්ට් ලාවා කාලයක් ගතවෙද්දී ක්‍රමයෙන් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව උරාගෙන පාෂාණයක් බවට පත් වේ.  බැසෝල්ට් ලාවා වල ඇත්තේ කුමන ආකාරයේ රසායනික සංයුතියක් දැයි දැන් ඔබට වටහා ගත හැකි වේවි. එමෙන්ම කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව උරා ගෙන සිදුවන ප්‍රතික්‍රියාව කුමක් දැයි අනුමාන කල හැකි වේ. කෙසේ නමුත් මෙම පර්යේෂණය හරිතාගාර වායු අවශෝෂණය සදහා සුභදායි එකක් වී හැකි බව අපට නිගමනය කල හැකි වූවත් පෘතුවි අභ්‍යන්තරයට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වායුව මුදාහැරිමට නම් උසස් තාක්ෂණයක් අවැසි වේවි.   

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Monday 13 February 2017

විදු පත් ඉරුව
2015  ජුලි 29 බදාදා
පැරැණි ලක්‌වාසීහු භූ සහ ඛනිජ සම්පත් පිළිබඳව බොහෝ දැනුවත් වූවෝ වෙති. එම දැනුම ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයන් දක්‌වා විහිදෙන බව මෙරටෙහි කරන ලද පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලින් පැහැදිලි වෙයි. පසුගිය සතියෙක මා විදුපත් ඉරුවෙහි සඳහන් කළ අලවල පොත්ගුල් ලෙනෙහි සිදු කරන ලද කැණීමෙන් හමු වූ ද්‍රව්‍ය අතර මැග්නටයිට්‌, හෙමටයිට්‌ සහ මිනිරන් ඛනිජ වේ. මැග්නටයිට්‌ සහ හෙමටයිට්‌ යනු යකඩ ඔක්‌සයිඩ වේ. මැග්නටයිට්‌ ඛනිජයට කාන්දම්වලට ආකර්ෂණය වීමේ සුවිශේෂී හැකියාව ඇති අතර, හෙමටයිට්‌ එවැනි ගුණයක්‌ පෙන්වන්නේ නැත. මැග්නටයිට්‌ ප්‍රාථමිකව බිහි වන ඛනිජයක්‌ වන අතර හෙමටයිට්‌ බොහෝ විට බිහි වන්නේ ජීර්ණයේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස ද්විතීයික ව ය. වැස්‌සකට පසු ජලය ගලා ගිය මාර්ගයේ සමහර ස්‌ථානවල කළු පැහැති වැල්ලක්‌ ඔබ දැක ඇති බවට නොඅනුමාන ය. කාන්දම් කැබැල්ලක්‌ ගෙන එම වැල්ලට ආසන්නයේ ඉහළින් රඳවා තැබීමේ දී එයට ආකර්ෂණය වන යම් කළු වැල්ලක්‌ ද වෙයි ද එය මැග්නටයිට්‌වලින් සමන්විත වේ. එහෙත් සමහර කළු පැහැති වැලි එසේ ආකර්ෂණය නො වේ. ඒවා බොහෝ විට මිනිරන් හෝ බයෝටයිට්‌ නම් වූ මයිකා (නැත හොත් තලාතු මිනිරන්) වේ. මේ දෙකෙන් මිනිරන් හඳුනාගැනීම ඉතා පහසු වේ. කළු පැහැය අතෙහි හෝ සුදු පැහැති කඩදාසියක තැවරෙන්නේ නම් ඒ මිනිරන් වේ.

පොත්ගුල් ලෙනෙහි විසූ ආදිවාසීන් විසින් මෙවැනි වර්ණ ඇති කරන ඛනිජ භාවිත කරන ලද්දේ කුමක්‌ සඳහා දැයි විමසා බැලීමේ දී ඒ යම් යම් සංකේත මගින් අදහස්‌ හුවමාරු කරගැනීමට ද, එමෙන් ම ඔවුන් ගේ යාතු කර්මවල දී හිස්‌ කබල් ආදිය පැහැ ගැන්වීමට ද, තම තමන් ගේ ශරීර පැහැගැන්වීමට ද විය හැක. කෙසේ වෙතත් මේ ඛනිජ ගලක ඉලීමෙන් කදිමට පැහැයන් සාදාගත හැකි බව ඔවුන් දැන සිටීම ඇත්තට ම විස්‌මයජනක ය. විශේෂයෙන් ම රතු පැහැය සාදාගැනීමට මැග්නටයිට්‌ හෝ හෙමටයිට්‌, වතුර බිඳක්‌ දමා, ගලෙහි උරච්චි කළ යුතු ය. මේ රතු පැහැයට හේතු වන්නේ එහි රසායනය යකඩ ඔක්‌සයිඩය ලෙස පැවතීමයි. පුරාවිද්‍යාඥයන් "රතු ගුරුගල්" ලෙස හදුන්වන්නේ ද යකඩ ඔක්‌සයිඩය අඩංගු අර්ධ ලෙස ජීර්ණය වූ පාෂාණ කැබැලි ය. එහි බොහෝ විට වැඩි ප්‍රමාණයක්‌ කෙයෝලින් නම් වූ මැට්‌ට පවතී. එනිසා ඉතා පහසුවෙන් තවත් යමක්‌ මත තැවරිය හැකි ය.

ලෝකය බිහි වීමේ දී ද පළමුව මුහුදු පත්ලෙහි අවසාදනය වූ ලෝහ ඛනිජය වන්නේ ද යකඩයි. සාගර සූපයේ මුලින් ම වූ රසායනයන් ගේ එක්‌ සංඝටකයක්‌ වන්නේ "මූලද්‍රව්‍ය යකඩ" ය. ඔක්‌සිජන් රහිත එනම් ඔක්‌සිජනීහෘත තත්ත්ව යටතේ වූ පෘථිවියෙහි මූලික ජීවින් තම ආහාර නිෂ්පාදනය කරගත්තේ රසාසංශ්ලේෂණයෙනි. එහෙත් කලක දී ප්‍රභාසංශ්ලේෂකයන් බිහි වී වායුගෝලයට ඔක්‌සිජන් මුදාහරින්නට විය. එහෙත් මුදා හළ මේ ඔක්‌සිජන් සියල්ල මූලද්‍රව්‍ය යකඩ ඔක්‌සිකරණයට වැය වූ අතර යකඩ ඔක්‌සයිඩ ලෙස මේවා මුහුදු පතුලේ අනෙකුත් අවසාදිතත් සමග තැන්පත් වී රතු පැහැති Ñ"ස්‌ථරමය යකඩ නිධි" සාදන ලදි. සාගරයේ වූ සියලු ම යකඩ ඔක්‌සිකරණය වීමෙන් අනතුරුව වායුගෝලයට ඔක්‌සිජන් එක්‌ වන්නට විය. එය පෘථිවියෙහි සිදු වූ මහා වෙනසක මූලාරම්භය විය. තැන්පත් වූ යකඩ ඔක්‌සයිඩ සහිත අවසාදිත පසු කාලීනව විපරීතකරණයෙන් යකඩ අඩංගු ඛනිජ සහිත පාෂාණ බවට පත් වූ අතර සමහර මහාද්වීපවල අද ද එම පාෂාණ දැකිය හැකි වේ. ශ්‍රී ලාංකේය භුමි භාගය ද සමන්විත වන්නේ ප්‍රොaටෙරෝසොයික්‌ යුගයේ ඇති වූ ලොව පැරැණි ම පාෂාණ තට්‌ටුවකින් බැවින් සමහර විටෙක එලෙස ඇති වූ යකඩ ඛනිජ සහිත පාෂාණ හමු වීමේ සම්භාවිතාවක්‌ නැත්තේ නො වේ. මේ සඳහා වූ පර්යේෂණ කෙරෙහි යොමු වීමට භූ විද්‍යාඥයන් හට තවමත් අවකාශය පවතී.

ඉහත සඳහන් කළ යකඩ අඩංගු ඛනිජ දෙකට අමතරව යකඩ අඩංගු තවත් ඛනිජ සමූහයක්‌ ලංකාවේ පාෂාණවල පවතී. එහෙත් මේ ඛනිජ දෙකෙහි යකඩ ප්‍රතිශතය ඉතා වැඩි ය. අනෙකුත් ඛනිජවල යකඩ පවතින්නේ සාපේක්‌ෂව සුළු වශයෙනි. එහෙත් මේ ඛනිජ ජීර්ණයේ දී ද්‍රdව්‍ය කැටායන දිය වී ඉවත් වන අතර, යකඩ වැනි කැටායන ඔක්‌සිකරණය වී ඉතිරි වේ. එය ක්‍රමයෙන් ද්විතීයික යකඩ නිධි නිර්මාණය සදහා හේතු වේ. වර්ෂා ජලයෙන් සේදී යන යකඩ ඔක්‌සයිඩ කුඩා වැලි අංශු වල රැඳී ගෝලාකාරව අවසාදනය වන අතර මෙමගින් හෙමටයිට්‌ බොරැල්ල නිර්මාණය කරයි. මේ නිසා අප රටෙහි වැඩිපුර ම දක්‌නට ලැබෙන යකඩ අඩංගු ඛනිජය වන්නේ හෙමටයිට්‌ ඛනිජයයි. මෙයට අමතරව ජලයේ ද්‍රdව්‍ය යකඩ ඛනිජය වන්නේ ගොතයිට්‌ ය. වර්ෂාපතනය අධිකව මෙන්ම සූර්යතාපය අධිකව ද ලැබෙන මෙරට තෙත් කලාපයේ හෙමටයිට්‌ සහ ගොතයිට්‌ සහිත නිධි සකස්‌ වන අතර ඒවා ලැටරයිට්‌ නැත හොත් කබොක්‌ ලෙස හැඳින්වේ. කබොක්‌ ඉතා සුසිනිදු වන අතර ඉතා පහසුවෙන් කුට්‌ටි කරගැනීමේ හැකියාව ලැබී ඇත. එනිසා ම තෙත් කලාපයේ එක කලක දී ගෙවල් තැනීම සඳහා බහුලව භාවිත කර ඇත.

ශ්‍රී ලංකාව ඉපැරැණි යකඩ තාක්‌ෂණය සදහා ලෝකයේ නම් දැරූ රටෙකි. පුරාවිද්‍යා පර්යේෂණ තුළින් ද මේ බව කදිමට ඔප්පු වී ඇත. එසේ නම් යකඩ නිස්‌සාරණය සඳහා යොදාගන්නට ඇත්තේ කවර නම් ඛනිජයක්‌ දැයි ඔබට සිතිය හැකි ද? දැනට හමු වී ඇති සහ විස්‌තර කර ඇති පර්යේෂණවලින් පැහැදිලි වන්නේ ඉතා බහුලව රටෙහි සැම ප්‍රදේශයක ම යකඩ නිස්‌සාරණය කර ඇති බවයි. මැග්නටයිට්‌ ඛනිජය රටෙහි සැම තැනක ම හමු වුවත් යකඩ නිස්‌සාරණය සදහා ලබාගත හැකි ලෙස නිධිගත වී නොමැති බව භූ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවලින් හෙළි වී තිබේ. එනිසා අප ගේ ඊළඟ අවධානය යොමු වන්නේ හෙමටයිට්‌වලට ය. මෙරට යකඩ නිස්‌සාරණ තාක්‌ෂණයේ වතගොත ද පිරික්‌සීමෙන් පෙනී යන්නේ හෙමටයිට්‌ සහිත නිධි යපස්‌ ලෙස යොදාගෙන ඇති බවයි. ඉතා පහසුවෙන් ලබා ගත හැකි වීම ද, රටෙහි සැම තැනක ම පැතිරී පැවතීම ද යන කරුණු සැලකිල්ලට ගෙන මෙරටෙහි ඉපැරැණි මිනිසුන් හෙමටයිට අතහැර මැග්නටයිට්‌ වෙත යොමු නො වනු ඇති බවයි මගේ හැඟීම.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Sunday 12 February 2017

විදු පත් ඉරුව

2015  අගෝස්‌තු 05 බදාදා

මේ ගත වන්නේ කිතු උපතින් 2015 වැනි වසරයි. ලෝකයේ ශිෂ්ටාචාර සහ සංස්‌කෘතීන් බිහි වන්නේ වසර බොහෝ කලකට පෙර ය. පෙර කල බිහි වූ සමහර ශිෂ්ටාචාර අද වන විට වඳ වී ගොසිනි. මේ අතර අලුතෙන් ඒවා බිහි විය. මේ එක්‌ එක්‌ ශිෂ්ටාචාර කලක දී ලොව ප්‍රමුඛ ඒවා විය. එහි උපරිමයට පත් වන මේ සංස්‌කෘතීන් පසුව ක්‍රමයෙන් හෝ එක්‌ වර ම විවිධ හේතුන් නිසා පසුබසියි. ප්‍රමුඛ ශිෂ්ටාචාර යම් යම් කාලවල දී ලොව විවිධ ප්‍රදේශවල පැතිර යයි. එහි පැවැත්මට ද පැතිර යැමට ද ස්‌වාභාවික පාරිසරික සහ කාලගුණික සාධක ඉතා ප්‍රබලව බලපායි. මේ සුවිශේෂී කාලගුණික හෝ පාරිසරික සාධක සහිත ප්‍රදේශවලින් බිහි වන්නේ සුවිශේෂී වූ සංස්‌කෘතියක්‌ සහිත ශිෂ්ටාචාරයකි. මූලික අවශ්‍යතා පොදු වුවත් විවීධ ශිෂ්ටාචාරඒවා සපුරාගැනීමේ ක්‍රමවේදය විවිධ වේ. එනිසා ම මේ එක්‌ එක්‌ ශිෂ්ටාචාරයන්හි සංස්‌කෘතිකාංග ද ඉතා පුළුල් ලෙස විවිධාංගිකරණය වේ.

බොහෝ ශිෂ්ටාචාර ස්‌වභාවික පරිසරයට බද්දව පැවති අතර එනිසා ම පාරිසරික වෙනස්‌කම් මත ක්‍රමයෙන් ප්‍රගමනය විය. වෙනස්‌කම් දරාගත නොහැකි වූ කල ශිෂ්ටාචාර බිඳ වැටන අතර ඒවා වඳ වීම ද වෙනත් ප්‍රදේශයකට සංක්‍රමණය වී බලපෑමෙන් මිදුණු අවස්‌ථා ද ඇත. කෙසේ වෙතත් වත්මනෙහි තරම් පැරැන්නන් පරිසරයට බලපෑමක්‌ නො කරන්නට ඇති බව අප ගේ විස්‌වාසයයි. පරිසරය ඉක්‌මවා යමින් අද ලොව සිදු කරන ක්‍රියා අපට ම පාරා වළල්ලක්‌ වී පැමිණ ඇති බව අප කවුරුත් හොඳින් ම දන්නා කරුණකි.

දිගු කල් පවතින හෝ පැවති ශිෂ්ටාචාර සතු ව අති විශාල දැනුම් සම්භාරයක්‌ එක්‌ රැස්‌ වී ඇත. කාලාන්තරයක්‌ තිස්‌සේ බොහෝ අත්දැකීම් මත ස්‌ථාපිත වූ ඒ දැනුම ඉතා කදිමට පාරිසරික සාධක හා මුසු ඒවා වේ. එනිසා ම පාරිසරික සංරක්‌ෂණය නිතැතින් ම සැලසිණි. කෙටි කාලීනව ලොව ප්‍රමුඛ වූ ශිෂ්ටාචාර අඩු දැනුම් පද්ධතියක්‌ මූලාශ්‍ර කරගැනීම ඉතා දරුණු ලෙස පරිසරයට වින කිරීමට හේතු වන බව වත්මනෙහි අප ගේ ඇස ඉදිරිපිට ම සත්‍ය වී ඇත. ශ්‍රී ලංකාවාසීන් ලෙස අප නිරන්තරයෙන් ම ආඩම්බර වන්නේ වසර 2500කට වඩා එපිටට දිවෙන බොහෝ අපූරු ශිෂ්ටාචාරයක්‌ අත්පත් කරගැනීම හේතුවෙනි. එමගින් මතු වී ඇත්තා වූ පැරැණි සංස්‌කෘතිය කෙතරම් පාරිසරික සංරක්‌ෂණය කෙරෙහි නැඹුරු වී ඇත්තේ ද යත් පැරැණි නිර්මිත පරිසරය ද ස්‌වාභාවික පරිසරයේ ම කොටසක්‌ ව ඇති බව බොහෝ තැන්හි දී පැහැදිලි වේ. පාරිසරික හානිය අවමයේ පවත්වාගැනීම, අවශ්‍යතාව මත පැවැත්ම තහවුරු කිරීම, පශ්චාත් පාරිසරික සංවර්ධනය, අපතේ නො යැම හා තිරසාර බව වැනි බොහෝ වැදගත් කරුණු කාරණා පැරැන්නන් ගේ යහපාලන ක්‍රියා තුළ පැවැති බව මෙරට අතීතය දෙස ආපසු හැරී බැලීමේ දී ප්‍රත්‍යක්‌ෂ වේ.

වර්තමානය වන විට ලෝකයේ පරිසර සමතුලිත බව ඉතා දරුණු ලෙස බිඳ වැටෙමින් පවතී. එමගින් පැවසෙන්නේ කුමක්‌ ද? ලොව සැම ශිෂ්ටාචාරයකට ම මෙය බලපාන බව නො වේ ද? කඩා හැලෙනා පැරැණි ගොඩනැගිල්ලකට මුක්‌කු ගසා නවතාලන්නට උත්සාහ කරන්නා සේ, නා නා විධ සංවර්ධන කටයුතු නිසා සිදු වන පාරිසරික බලපෑම් තක්‌සේරුව උදෙසා වත්මනෙහි හඳුන්වා දී ඇති "පාරිසරික බලපෑම් තක්‌සේරුව" කෙතරම් දුරකට ප්‍රායෝගික ද යන්න ගැටලුසහගත ය. එක්‌ එක්‌ ව්‍යාපෘති උදෙසා අප රටෙහි විවිධ කෝණවලින් විවිධ පාලන තන්ත්‍ර යටතේ නිරීක්‌ෂණය කළ අයුරු අපට අමතක නො වේ. දේශපාලනික වශයෙන් ද ඉතා දරුණු ලෙස "පාරිසරික බලපෑම් තක්‌සේරුව" බලපෑමට ලක්‌ වන බව ඉන් පැහැදිලි වේ. භූ විද්‍යාත්මකව ද, ජීව විද්‍යාත්මකව ද, රසායනිකව ද යනාදී වශයෙන් පරිසරයේ එක්‌ එක්‌ අංගවලට ව්‍යාපෘතියේ එක්‌ එක්‌ සංවර්ධන ක්‍රියා නිසා සිදු වන බලපෑම මෙහි දී තක්‌සේරු වන අතර ව්‍යාපෘතිය ස්‌ථාපිත වීමෙන් සිදු විය හැකි අනාගත බලපෑම් ද මෙහි දී කිසියම් ප්‍රමාණයකට පුරෝකථනය වේ.

පාරිසරික බලපෑම් තක්‌සේරුව හඳුන්වා දෙන්නේ යම් ව්‍යාපෘතියකින් සිදු වන හානිය තක්‌සේරු කර එම හානි අවම කිරීමට අවශ්‍ය පියවරයන් ගැනීම සදහා පමණක්‌ ම නො වේ. බලපෑම් තක්‌සේරුවෙන් කිසියම් ආකාරයකට පරිසරයට සිදු වන්නා වූ බලපෑම සැලකිය යුතු මට්‌ටමක වේ යයි තහවුරු වන්නේ නම් ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සපුරා නවතා දැමීමට හැකි ය. ඒ කෙසේ වෙතත් රටක සංවර්ධනය නවතාලිය නොහැකි බව පැවසෙයි. එනයින් බලන කල පාරිසරික සංරක්‌ෂණය මූලික අරමුණ නො වන අතර දෙවැනි තැනට වැටී ඇත. කෙසේ වෙතත් වත්මනෙහි සැකසී ඇති නීති පද්ධතිය කිසියම් දුරකට හෝ පාරිසරික ආරක්‌ෂණයට ආවරණයක්‌ සැපයීම සතුටු විය හැකි තත්ත්වයකි.

කඩිනම් මහවැලි ව්යාපාරය අප රටෙහි අසූව දශකයේ සිදු වූ විශාලතම සංවර්ධන ව්‍යාපාරයයි. එය අප දකින්නේ නිසි කළමනාකරණයකින් තොර ව සිදු වූ දැවැන්ත ම පාරිසරික විනාශයක්‌ ලෙසිනි. "පාරිසරික බලපෑම් අධ්‍යයනයන්" කරලියට නො ආ එකල්හි කිසිදු අවහිරයකින් තොර ව ස්‌වාභාවික පරිසරය හිතූ මනාපයේ පරිහරණය කළ හැකි විය. එනිසා ම බොහෝ පාරිසරික ව්‍යසනයන් සහ සහ ඒවායේ ප්‍රතිපල භුක්‌ති විඳීමට අසරණ ජනයා ප්‍රමුඛ සමස්‌ත පරිසරයට අද සිදු වී ඇත. පසුගිය දිනෙක මහවැලි ජලපෝෂක ප්‍රදේශවල සංචාරය කිරීමට මා ලද අවස්‌ථාවෙන් පසක්‌ වූයේ එම ජල පෝෂක ප්‍රදේශ නිසි කළමනාකරණයකට නතු වී නැති බවයි. සංරක්‌ෂණය කළ යුතු මේ ප්‍රදේශ නොවිධිමත් වගා කටයුතු සඳහා ඉතා දරුණු ලෙස භාවිත වන බව ද, එනිසා ම පස සෝදාපාලුව ඉහළ අගයකින් සිදු වන බව ද මනාව පැහැදිලි වේ. මෙනිසා ම තැනූ ජලාශවල ධාරිතාව ක්‍රමයෙන් අඩු වන බව තේරුම්ගැනීම උදෙසා වෙනත් සාධක අවශ්‍ය නො වේ. එපමණක්‌ නො ව මේ ව්‍යාපෘතිය හරහා හෝ වෙනත් මාර්ගයකින් හෝ පැමිණි ආක්‍රමණික ශාක මහවැලියේ සමහර පෝෂක ප්‍රදේශවල වූ ස්‌වාභාවික වන වැස්‌ම සම්පූර්ණයෙන් ම ඉවත් කර ඇත. එනිසා ම දේශීය ශාක ද එහි වෙසෙන සතුන් ද තර්ජනයට ලක්‌ වී ඇති බව අමුතුවෙන් විස්‌තර කළ යුතු නො වේ. එනයින් බලන කල මහවැලියෙන් ජලය සපයන ප්‍රදේශවල ද මෙතෙක්‌ සැලකිය යුතු ලෙස පාරිසරික වෙනස්‌කම් සිදු විය යුතු ය. ලැබෙන හා මෙතෙක්‌ ලද ප්‍රතිලාභ, කළ වියදම හා සැසඳීමේ දී මේ ව්‍යාපෘතිය කෙතරම් සාර්ථක ද යන්න ගැටලුවකි. කෙසේ වෙතත් මහවැලිය ව්‍යාපාරය පිළිබඳව පශ්චාත් සංවර්ධන පාරිසරික වාර්තාවක්‌ හෝ සැකසීම සුදුසු බව අප ගේ හැඟීමයි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Wednesday 8 February 2017


විදුපත් ඉරුව

2017 පෙබරවාරි 08 බදාදා

විද්‍යාඥයින් විසින් සිදුකරනා විද්‍යා සොයාගැනීම් නිසා ලෝකය නිරතුරුවම විචිත්‍රවත් කරයි. පසුගිය ජනේරුවේ අගබාගයේ හාවර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ විද්‍යාඥයින් දෙදෙනෙකු විසින් සිදු කරනු ලැබූ සොයාගැනීමක් නිසා විද්‍යා ලෝකය මේ වනවිටත් ආන්දෝලන්ත්මක කතා බහක නිරත වෙමින් පවතී. “ලෝහමය හයිඩ්‍රජන්” යනු මෙතුවක් කල් විද්‍යාඥයින් අතර සිහීනයක් වැ තිබු උපකල්පිත පදාර්තමය අවස්තාවක් වේ. හාවර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය අයිසැක් සිල්වේරා සහ ආචාර්ය රංග ඩයස් යන දෙපල විසින් විද්‍යා පත්‍රිකාවක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ ඔවුන් ලෝහ හයිඩ්‍රජන් නිපදවන්නට සමත් වූ බවයි. මේ පිලිබඳ පර්යේෂණ කරනා මෙන්ම නිරන්තර අවදියෙන් සිටිනා බොහෝ විද්වතුන්ගේ අවධානයට ලක් වූ මෙම පත්‍රිකාව විද්‍යාත්මක පත්‍රිකාවක තිබිය යුතු සමහර ගුණාංග නොතිබූ නිසා තරමක් විවෙචනයට ලක් වුවද බොහෝ දෙනෙකුගේ පැසසුමට ලක් වී තිබේ.

අප දන්නා පරිදි හයිඩ්‍රජන් ආවර්තිතාවේ පළමු මූලද්‍රව්‍ය වේ. සොබාවික පරිසරයේ දී වායුවක් ලෙස හැසිරෙන මෙම මුලද්‍රව්‍යය  ද්‍රවයක් කිරීමට නම් අධික සිතලකට ලක් කල යුතු වන අතර එම උෂ්ණත්වය සෙල්සියක් අංශක -259.16 පමණ වෙයි. ඝනයක් බවට පත් කරන්නට අවැසි නම් තව තව සිසිල් කල යුතුවා මෙන්ම අධික පීඩනයකට ද ලක් කල යුතු වෙනවා. හාවර්ඩ් සරසවියේ විද්වතුන් දෙපල හයිඩ්‍රජන් වායුව ලෝහමය තත්වයට පත් කිරීම සදහා ලබා දුන් පීඩනය ගිගා පැස්කල් 495ක් පමණ වන අතර එය පෘථිවි මධ්‍යයේ පවතින්නාවූ පිඩනයටත් වඩා අධික බව පෙනී යයි. අවර්ණ හයිඩ්‍රජන් වායුව ක්‍රමයෙන් අධික පිඩනයට ලක් කරන විට මුලින්ම කළු පැහැති ඝනයක් බවට පත්වන බවත් එය අර්ධ සන්නායක ගුණ පෙන්වන බවත් තව දුරටත් පීඩනය වැඩිකළ විට ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් නිපද වෙන බවත් පෙන්වා දී තිබේ. එලෙස නිපද වූ හයිඩ්‍රජන් වල ලෝහමය අවස්තාව නිසැකවම නිශ්චය කර ගැනීම සදහා ඉදිරියේදී ඉලිනොයිස් සරසවිය වෙත ගෙන ගොස්  X කිරණ පර්යේෂණ වලට ලක් කිරීමට අදහස් කරන බවයි ඔවුන් දෙපල පවසන්නේ.   

මෙලෙස නිපදවන ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් වල අනගත පැවැත්ම කෙබඳු වේද යන්න විද්‍යාඥයින් කතා බහට ලක් කල කරුණකි. බොහෝ දෙනෙකුගේ අදහස වූයේ වරක් අධික පිඩනයට ලක් කර ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් නිපද වූ විට ලබා දුන් පිඩනය සහ උෂ්ණත්වය ඉවත් කල පසුද ලෝහමය ස්වභාවයෙන්ම පවතින බවයි. මෙවැනි ද්‍රව්‍යයන් “විරූපණ ස්ථායි” (Meta Stable) ද්‍රව්‍යයන් ලෙස හැඳින්වේ. ඒ ඔබ අප දන්නා පෘතුවි මධ්‍යයේදී අධික පීඩනයකට ලක්ව උත්පාදනය වන දියමන්ති සහ මිනිරන් පෘථිවි මතුපිට පවතිනා වැනිය. ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් නිපද වීමට හැකි නම් ඉතා විශිෂ්ට වෙනසකට ලෝකය පත් විය හැකි බවයි විද්‍යාඥයින්ගේ අදහස වන්නේ.

අද ලෝකයේ විද්‍යුතය ගමන් කරවීම සඳහා යොදා ගන්නේ ලෝහ බව මා ඔබට අමුතුවෙන් විස්තර කල යුතු වන්නේ නැහැ. විශේෂඥයින් පවසන පරිදි විද්‍යුතය සන්නයනය කිරීමේදී අවමය 15% වත් විද්‍යුතය අපතේ යන බවයි පැවසන්නේ. සොබවිකව පවතින ලෝහ අතුරින් රිදී සහ තඹ ඉතා හොඳ සන්නායකතාවයක් පෙන්නූවද එම ද්‍රවය වලද කිසියම් ප්‍රතිරෝධයක් ඇති නිසා මෙම තත්වය උද්ගතවන බව පැවසේ. නමුත් ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් භාවිතා කල හැකි නම් 100% විද්‍යුතය සන්නයනය කල හැකි බවයි විද්‍යාඥයින්ගේ අදහස් වන්නේ. ඔවුන් පවසන පරිදි හයිඩ්‍රජන් ලෝහය විද්‍යුත් සන්නයනයට කිසිදු ප්‍රතිරෝධයක් නොපෙන්වන සුපරි සන්නායක සතු ගුණ පෙන්වන බවයි. ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් වල තවත් එක් අපූරු යොදාගැනීමක් ලෙසට යෝජනා කරන්නේ එය අභ්‍යවකාශ යානා ඉන්ධන ලෙස යොදා ගැනීමයි. එමගින් ඉතා හොඳ ශක්තියක් සහ දුෂණය අවම වන ප්‍රතිඵලයන් අත්කර දෙන බවයි විද්‍යාඥයින්ගේ අදහස වන්නේ. හයිඩ්‍රජන් ලෝහය ඉන්ධනයක් ලෙස යොදාගැනීමේ තවත් වාසියක් ලෙස ඔවුන් දකින්නේ වෙනදා යොදා ගන්නා ද්‍රව හයිඩ්‍රජන් වල ප්‍රමාණයට වඩා අඩු ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් ඉන්ධන ප්‍රමාණයක් භාවිතා කර වැඩි දුරක් යාමට හැකි වීමයි. කෙසේවෙතත් ලෝහමය ඉන්ධන මහා පරිමාණයෙන් නිපදවීමට හැකි වන්නේ නම් තවත් නොයෙකුත් යෙදීම් සදහා ඉඩ ප්‍රස්ථා මතු වනු ඇත.

ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් පිලිබඳ අදහස මුලින්ම ලොවට ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ විග්නර් සහ හනින්ටන් නමැති විද්‍යාඥයින් දෙදෙනා විසින් 1935 දිය. ඔවුන් පැවසුවේ ගිගා පැස්කල් 25 දී පමණ ලෝහමය තත්වයට පත් කල හැකි බවයි. එදා සිට අද දක්වාම නොයෙකුත් පීඩන තත්ත්ව වල මෙම පර්යේෂණය සිදු කර ඇති අතර එමගින් විග්නර් සහ හනින්ටන් උපකල්පනය කල පිඩනයට වඩා ඉතා අධික පීඩනයක් අවැසි බව පැහැදිළි වී ඇත.   

මතබේදාත්මක කරුණ කාරණා ඉස්මතු වුවද ඉතා අගය කල යුතුවාක් මෙන්ම ලෝකය පියවර ගණනාවකින් ඉදිරියට ගෙන යන පර්යේෂණයක් ලෙස මෙය හැඳින් විය යුතුය. ශ්‍රී ලාංකිකයන් ලෙස අපටද වඩා සතුටු දායක පුවතක් වන්නේ මෙම පර්යේෂණයේ සම අයිතිකරුවෙකු වී ඇත්තේ ද ශ්‍රී ලාංකිකයෙකු බැවිනි. කාලීනව ඉතා අපූරු පර්යේෂණ අවස්තාවක් ලැබීමට ආචාර්ය රංග ඩයස් මහතා වාසනාවන්ත වී ඇති බව අප පිළිගත යුතුය. මන්ද යත් මෙරට දී මෙවැනි පර්යේෂණයක් සිදු කිරීම සදහා අවශ්‍යවන පසුබිම තවමත් නිර්මාණය වී නොමැති බැවිනි.

 ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Tuesday 7 February 2017

විදු පත් ඉරුව

2015  අගෝස්‌තු 12 බදාදා

ඔන්න ග්‍රීෂ්ම නිවාඩුවත් ඇවිල්ලා. දැන් ඉතිං දරුවන් ගේ ඉහේ මල් පිපිලා ඇති, ඇතිපදම සෙල්ලම් කරන්න කාලේ ආවා කියලා. වියළි කාලගුණය දූවිලි අවුසන්නේ බොහොම සැරට. වියළි හුළඟත් එක්‌ක පැතිරෙන දූවිල්ල ගහකොළ වසා දමන්නේ සැණෙකින්. වියළි හුළඟ දූවිලි විතරක්‌ නො වෙයි, අහසට නංවන්නේ. "සිලිසිලි බෑග්" කියලා අප හඳුන්වන පොලිතීන් මලු පරිසරයේ නිදහසේ පා වන අයුරු වර්තමානයේ සුලබ දසුනක්‌. ඉස්‌සර නං එහෙම නැහැ නේ. සුපිරි වෙළෙඳසල් නිසා සිලිමලු පාවිච්චිය වැඩි වෙලා ද කියලා හිතෙනවා. අනවශ්‍ය අවස්‌ථාවල දී පවා පොලිතින් මලු භාවිතයට මහජනතාව පෙලඹිලා. අපි පොඩ්ඩක්‌ හිතලා බැලුවොත් පාවිච්චි කරන "එක පොලිතින් මල්ලක්‌" දෙපාරක්‌ භාවිත කළොත් පොලිතින් භාවිතය සැලකිය යුතු මට්‌ටමකින් අඩු කළ හැකියි. ඒ වුණාට බොහෝ දෙනෙක්‌ ගෙදර ගෙනෙන පොලිතීන් මලු බොහොමයක්‌ වෙලාවට කුණු බක්‌කියට දාන එක තමයි කරන්නේ. එහෙම නො කර මලු එකතු කරගැනීමෙන් නැවත භාවිතයට ගන්න පුළුවන්. කඩේට යන අවස්‌ථාවල දී මෙලෙස එකතු කරගත් මලු කිහිපයක්‌ අරන් යනවා නම් අලුත් පොලිතින් මලු හින්දා පරිසරයට එකතු වන ප්‍රමාණය අඩු කරන්න ඔයාලටත් දායක වෙන්න පුළුවන්. ඒ වාගේ ම අපට පුළුවන් වෙනත් විකල්පවලට යන්න. කඩදාසි කවර එක උදාහරණයක්‌. ඒ වාගේ ම කඩේ යනකොට වේවැල් කූඩයක්‌ වැනි විශාල බෑගයක්‌ අරන් යන්න පුළුවන්. එතකොට පොඩි පොඩි පොලිතින් කවර ගණනාවක්‌ ගෙදර ගේන එක නවත්තන්න පුළුවන් නේ.

පොලිතින් මලු භාවිතයෙන් සිදු වන පරිසර හානිය අඩු කරගන්න කියලා මෙරටෙහි පරිපාලනය තුනී පොලිතින් මලු භාවිතයෙන් ඉවත් කරලා, ඒ වෙනුවට ඝනකමින් වැඩි පොලිතින් මලු භාවිතය හඳුන්වා දුන්නා කියලා ඔබට මතක ඇති. ඒත් ඇත්තට ම නිසැක ලෙස ම එයින් අප බලාපොරොත්තු වූ "වාසිය" සැලසුණා ද කියා ඔබට සිතා බැලිය හැකියි. හොඳින් සලකා බැලුව හොත් අපට පෙනී යන්නේ පෙරටත් වඩා වැඩි පොලිතින් ප්‍රමාණයක්‌ පරිසරයට එකතු වන්නට ඉඩ සැලසී ඇති බවයි. අවසානයේ දී "වාසිය" තවත් හානියක්‌ වී ඇත්තේ එමගින් ඇති වන ගැටලු පුරෝකථනය නො කර ම තීරණවලට එළඹී ඇති නිසයි.

පරිසරයට එකවර ම දිරවාගත නොහැකි මෙය, ව්‍යසනයක්‌ බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ. එහෙම වුණත් මේ කෘත්‍රිම ද්‍රව්‍ය නිපදවන්නේ අප හොඳින් ම දන්නා ස්‌වාභාවික රසායන ද්‍රව්‍යයකින් කියලා ඔබ හැමෝ ම දන්නවා ඇති නේ. බොර තෙල්වල අතුරුඵලයක්‌ ලෙස බිහි වන එතිලින් නම් වූ වායුව බහු අවයවීකරණයෙන් තමයි පොලිතින් නිෂ්පාදනය වෙන්නේ. එතිලින් යනු කාබනික සංයෝගයක්‌. බොරතෙල් ද කාබනික සංයෝග මිශ්‍රණයක්‌. දිගු කාලයක්‌ තිස්‌සේ පොළොව අභ්‍යන්තරයේ අධික තාපයට සහ පීඩනයට නතුව මේ බොරතෙල් බිහි වන්නේ සාගරයේ තැන්පත් වූ මඩ/අවසාදිත ස්‌ථර අතර සිර වුණ කාබනික ද්‍රව්‍යවලින්. මේ කාබනික ද්‍රව්‍ය අවසාදිත අතර තැන්පත් වන්නට හේතු වන්නේ සාගරයේ ජීවත් වන ජීවින් ගේ මළකුණු සාගර පත්ලට ගොඩගැසීමයි. සාගරයේ ජීවත් වන මත්ස්‍යයන් වැනි විශාල ජීවින් ද ඩයටම වැනි කුඩා ප්‍රභාසංශ්ලේෂී ක්‌ෂුද්‍රජීවීන් ද මේ තැන්පතු ගොඩනැගීම සඳහා දායක වනවා. ගංගාවල් සාගරයට අතහරිනා අවසාදිතවල සියුම් අංශු තැන්පත් වන්නේ ගැඹුරු සාගර පත්ලේ වන අතර ඒවා අතර ක්‍රමයෙන් සාගර සත්ත්ව සහ ශාක මළකුණු ගොඩගැසෙනවා. සියුම් මඩ අතර සැඟව යන මේ අමු කාබනික ද්‍රව්‍යයන් ක්‍රමයෙන් ගොඩගැසෙන අවසාදිත තට්‌ටු හේතුවෙන් ඇති වන ක්‍රමික උෂ්ණත්ව සහ පීඩන වැඩි වීමට ඔරොත්තු දෙන්නට එහි වූ මුල් රසායනිකයෙන් වෙනස්‌ ව වෙනත් සංයෝග බිහි කරනවා. මේ හේතුවෙන් කාබනික වායූන් ද බොර තෙල් ද නිෂ්පාදනය වනවා. බොහෝ විට ප්‍රභව නිධියේ මෙලෙස සෑදෙන බොරතෙල් එතනින් ඉවත් ව අධික සවිවරතාවකින් යුක්‌ත වැලිගල් වැනි පාෂාණ තුළ එක්‌රැස්‌ වනවා. බොරතෙල් නිධි බිහි වීමට හේතු වන්නේ එයයි. මේ සඳහා වසර දහස්‌ ගණනක සිට වසර මිලියන ගණනක්‌ ගත වනවා. එසේ තැන්පත් වූ බොරතෙල් ශක්‌ති අවශ්‍යතාව සදහා භාවිත කරන්නට අප පෙලඹී ඇත්තේ මෙමඟින් ඇති වන ගැටලු පුරෝකථනය නො කරමයි.

පොළොවෙන් එසේ ලබාගන්නා තවත් ශක්‌ති ප්‍රභවයක්‌ වන්නේ ගල් අඟුරු. ගල් අඟුරු බිහි වීමට හේතු වන්නේ ද අවසාදිත අතර තැන්පත් වූ කාබනික ද්‍රව්‍ය වුවත් මෙහි දී මූලික වන්නේ සාගරයේ තැන්පත් වන කාබනික ද්‍රව්‍ය නො වේ. ගොඩබිමෙහි වූ මඩවගුරු, කලපු වැනි නිරන්තරයෙන් ම අවසාදිත තැන්පත් වන පරිසරවල ඇති වනාන්තරවල පත්‍ර පතනයෙන් ද දිරා ගිය ගස්‌ නිසා ද මඩ අතර සිර වන කාබනික ද්‍රව්‍ය අධික උෂ්ණත්ව සහ පීඩනවලට නතු වීමෙන් ද ගල් අඟරු බිහි වනවා. ගල් අඟුරුවල බහුලව ඇත්තේ අප හොඳින් දන්නා කාබන් නම් මූලද්‍රව්‍යයයි. එහෙත් බොරතෙල්වල කාබන්වලට අමතරව ඔක්‌සිජන් සහ හයිඩ්රජන් යන මූලද්‍රව්‍ය ද අඩංගු වනවා. ප්‍රභාසංශ්ලේෂණයෙන් ශාකවල තිර වන හිරු ගේ ශක්‌තිය මෙලෙස ගල් අඟුරු ලෙස ද බොර තෙල් ලෙස ද වන්නා වූ ශක්‌ති ප්‍රභවයන් භූ අභ්‍යන්තරයෙන් උකහාගත හැකි වී තිබෙනවා. බිහි වීමට වසර මිලියන ගණනක්‌ ගත වන නමුත් අප ඉතා කෙටි කාලයක දී සිදු කළ අධික පරිභෝජනය නිසා වර්තමානයේ මේ ශක්‌ති ප්‍රභවය හිඟතාවකට පත් වී තිබෙනවා. එමෙන් ම තවමත් නිසි විකල්ප බිහි වී නොමැති වීම අනාගත විශාල ශක්‌ති අර්බුදයක්‌ ඇති විය හැකි බවට අනතුරු අඟවනවා.

ගල් අඟුරු බිහි වීමට ප්‍රථම "පීට්‌" නම් වූ අතරමැදි කාබනික ද්‍රව්‍යයක්‌ බිහි වන අතර එය ද ශක්‌ති අවශ්‍යතාව සදහා භාවිත කළ හැකියි. එහෙත් ගල් අඟුරුවල තරම් ම කාබන් ප්‍රතිශතයක්‌ මේ පීට්‌වල අඩංගු වන්නේ නැහැ. අප රටෙහි ද ස්‌වාභාවික "පීට්‌" නිධියක්‌ පවතිනවා. ඒ මුතුරාජවෙල ප්‍රදේශයේයි. වසර 5000-6000කට පෙර මේ ප්‍රදේශය තෙත් කලාපීය කැළෑවකින් යුක්‌ත වුණා. මුහුදට ආසන්නයේ වූ මේ කැළෑව පසුව ක්‍රමයෙන් සිදු වූ කාලගුණික විපර්යාසයන් හේතුවෙන් මඩ වගුරක්‌ බවට පත් වූ අතර එහි තැන්පත් වූ පැරැණි ගස්‌, අතු සහ කොළ හේතුවෙන් මේ "පීට්‌" නිධිය නිර්මාණය වී තිබෙනවා.

අප රටෙහි අසන්න මුහුදෙහි තෙල් නිධි ගවේෂණය සිදු වෙමින් පවතිනවා. එක්‌තරා ආකාරයකට එය සතුටට කරුණක්‌ වන මුත් පාරිසරික වශයෙන් නම් එතරම් හොඳ දෙයක්‌ නො වේ. කෙසේ වෙතත් මේ සියලු කාරණා සැලකිල්ලට ගැනීමෙන් අපට පෙනී යන කරුණ වන්නේ සුනිත්‍ය බල ශක්‌ති ප්‍රභවයක අවශ්‍යතාවයි. එසේ නම් ඒ සදහා එක ම විසදුම වන්නේ සූර්ය ශක්‌තියයි. කළ යුත්තේ පහසුවෙන් හිරු ගේ ශක්‌තිය විදයුතය බවට පත් කරගත හැකි ක්‍රමවේදයක්‌ සොයාගැනීමයි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Monday 6 February 2017

විදු පත් ඉරුව
2015  අගෝස්‌තු 19 බදාදා

අතීතයේ අපේ ආහාර ඉහළ විවිධත්වයකින් යුක්‌ත වූ බව නොරහසක්‌. විවිධ එළවළු වර්ග, ධාන්‍ය වර්ග, පලා වර්ග පමණක්‌ නො වෙයි විවිධ මස්‌ වර්ග සහ මාළු වර්ග ද ඒ අතර විය. එපමණක්‌ නො ව, එදා විවිධ හතු වර්ග ද අහාරයට එක්‌ කරගත් බව ෂ\හන් කළ යුතු ව තිබේ. බිම් මල්, කඳන් හතු හා ලේන පලා ඒ අතර ප්‍රමුඛ හතු වර්ග වේ. ගොයම් කපා පාගා ඉවත දමන පිදුරු කමතේ පැත්තක ගොඩා ගසා තබන අතර කාලයත් සමග ක්‍රමයෙන් මේවා දිරාපත් වේ. වර්ෂා කාලයේ දී පිදුරු ගොන්නේ පිපෙන පිදුරු බිම්මල් නෙළා රසවත් ආහාරයක්‌ අපේ පැරැන්නෝ සකස්‌ කර ගත් හ. පැරැණි ගම්වල මෙලෙස තවමත් මේ රසවත් ආහාරය පිළියෙල කරන බව වාර්තා වේ.

බිම්මල් නැත හොත් හතු ප්‍රොටීන බහුල ආහාරයකි. මේවා වර්තමානයේ විශේෂයෙන් ම එලවළු පමණක්‌ අහාරයට ගන්නා අය අතර බොහෝ ජනප්‍රිය ආහාරයක්‌ වේ. දැනට ගෙවත්තේ කළ හැකි වගාවක්‌ ලෙස හඳුනාගෙන ඇති මේ බිම්මල් වගාව බොහෝ ස්‌ථානවල සිදු කරන නමුත් ඉල්ලුමේ හැටියට සපයාගත නොහැකි බව පෙනෙන්නට ඇත. වගාව සඳහා නව ප්‍රභේද සොයාගෙන තිබෙන මුත්, ඉහත ස`දහන් කළ ඉබේ වැවෙන හතු වර්ග අපේ ජනතාව අතර තවමත් ඉතා ජනප්‍රිය ය. ඒ ඒවායේ ඇති සුවිශේෂී රසය හේතු කොටගෙන ය.

මේ අතර ආහාරයට ගත නොහැකි ප්‍රභේද ද ඇත. ඒ පිළිබ`දව ද පැරැන්නෝ ඉතා හො`දින් දැන සිටිය හ. නයි හතු ද, සිනා හතු ද ආහාරයට නො ගත යුතු ඒවා බව ද ඉන් නයි හතු ඉතා විෂ බව ද, සිනා හතු ආහාරයට ගත් විට නො නවත්වා සිනාසෙන බව ද අපේ ජනප්‍රවාදවල ස`දහන් වේ. ආහාරයට ගත හැකි ප්‍රභේද පිළිබඳ දැනුම පාරම්පරිකව ඔවුන් ගේ දරු පරපුරට උරුම වූ නමුත් වර්තමානය වන විට සිදු වන පාරිසරික විනාශයත් සමග විශේෂයෙන් ම නගරබදව මේ පිළිබඳ දැනුම අල්ප බව පැහැදිලි කාරණයකි. දිරා ගිය කඳන්වල ඇති වන තරමක්‌ වියළි කුඩා හතු වර්ගයක්‌ වන ලේන පලා මගේ කුඩා කාලයේ බැදුමක්‌ ලෙස ද ලුණුමිරිස්‌ සමග මිශ්‍ර ව ද ආහාරයට ගත් බව මගේ මතකයේ ඇත.

හතු නැත හොත් දිලීර ශාක ලෝකයේ සුවිශේෂී ජීවි කොට්‌ඨාශයකි. වෙන ම වූ රාජධානියක්‌ ලෙස හතු වර්ග කර ඇත. එක්‌ විශේෂත්වයක්‌ වන්නේ මේවායේ සෛල බිත්තිය සකස්‌ වී ඇත්තේ "කයිටින්" නම් වූ කාබනික සංයෝගයෙනි. ඒක සෛලික ජීවින් මෙන්ම බහු සෛලික ජීවින් ද මේ රාජධානියට අයත් වේ. ඒක සෛලිකයන් වන්නේ අප කවුරුත් හොඳින් හඳුනන "යීස්‌ට්‌" විශේෂ ය. බිම්මල් ඒ අතර වූ බහු සෛලිකයන් වේ. බහු සෛලික දිලීර සතු ව අපූරු ජාලයක්‌ වෙයි. එය දිලීර මයිසිලියම ලෙස හ`දුන්වන අතර, උසස්‌ ශාකවල මූල පද්ධතිය සේ පස්‌ අංශු අතරින් රිංගා යැමේ හැකියාව ඊට ඇත. එපමණක්‌ නො වේ. පස්‌ අංශු අතර වූ ජලය ද ඛනිජ ලවණ ද උරාගනිමින් ඒවා මයිසිලියම වර්ධනය කරගනියි.

මේ දිලීර තම වර්ගය බෝ කරන්නේ බීජාණුවලිනි. බීජාණු සෑදෙන කල විශේෂ ව්‍යqහයක්‌ සකස්‌ වන අතර ඒවා බිජාණුධානි ලෙස හැ`දින්වේ. බිම්මල්වල නම් ඉහළට පැමිණෙන කුඩයක්‌ බඳු වූ මේ ව්‍යqහයට ය අප බිම් මල ලෙස නම් තබන්නේ. විවිධ විශේෂවල මේ බිජාණුධානි නොයෙක්‌ පැහැ ගනී. බිම්මල පිපුණ විට යට පැත්තේ වූ බිජාණු සුළඟට මුසු ව සැම තැනක ම පැතිරෙන අතර සුදුසු උපස්‌තරයක්‌ සුදුසු කල්හි හමු වූ විට එම`ගින් දිලීර ජාලය ව්‍යාප්ත වේ. පසෙහි වූ ඵෙන්ද්‍රීය ද්‍රව්‍ය තම ආහාරය කරගන්නා මේ දිලීර හේතුවෙන් පසට කාබනික ද්‍රව්‍ය ද, ඛනිජ ලවණ ද එකතු වේ. මෙය පස සාරවත් කිරීමට ඉවහල් වේ. ඛනිජ ලවණ චක්‍රීකරණයේ දී දිලීර විසින් ඉටු කෙරෙන මෙහෙය අමිල ය.

ලෝකය පුරා පැතිරී ඇති මේ දිලීර විශේෂ මිලියන 1.5ක්‌ පමණ දැනට හ`දුනාගෙන ඇති අතර හඳුනාගැනීමට තව බොහෝ වෙයි. කාන්තාර මෙන්ම අධික ලවණතාවකින් යුක්‌ත පරිසරවල ද ජලයේ ද මේ දිලීර විශේෂ පැතිරී ඇත. පර්යේෂණ වාර්තාවලට අනුව සමහර දිලීර විශේෂවලට කොස්‌මික්‌ කිරණවලින් ද අරක්‌ෂා වී ජීවත් විය හැකි බව තහවුරු වී ඇත. දිලීර ආහාරයක්‌ ලෙස පමණක්‌ නො ව බෙහෙත් වර්ග ලෙසත්, එන්සයිම ලෙසත්, ජීවවිද්‍යාත්මක පළිබෝධනාශක ලෙසත් යොදාගැනේ. එපමණක්‌ නො වේ, වයින් වර්ග සහ මත්පැන් වර්ග නිෂ්පාදනයේ දී මේ දිලීර වර්ග බහුලව භාවිත කෙරෙයි.

අප කවුරුත් හොඳින් දන්නා පාන් නිෂ්පාදනයේ දී පිපුම්කාරකයක්‌ ලෙස මේ දිලීර යොදාගනී. යීස්‌ට්‌ ලෙස හඳුන්වන මේ දිලීර විශේෂය ස්‌වාභාවික පරිසරයේ නිදහසේ හමු වේ. එනිසා ම පොල් හෝ කිතුල් මල් කැපීමෙන් ලබාගන්නා තෙලිඡ්ජ කාලයත් සමග රා බවට පෙරළෙන්නේ මේ හේතුවෙනි.

දිලීර මෙලෙස අපට උපකාර කළ ද හානි කරන අවස්‌ථා ද නැත්තේ නො වේ. අප පුස්‌ ලෙස හ`දුන්වන්නේ ද දිලීර ම ය. අප ගේ ඇඳුම්වලට ද ආහාරවලට ද පුස්‌ නිසා හානි පැමිණේ. සමහර අවස්‌ථාවල දී ආහාරවල පුස්‌ ඇති වීමෙන් එම ආහාර විෂ වන අවස්‌ථා ද ඇත. අප ප්‍රිය කරන රටකජුවල පුස්‌ ඇති වන අතර ඒවා ආහාරයට ගැනීමෙන් මිනිසුන් මිය ගිය අවස්‌ථා ද වාර්තා වේ. එනිසා දිලීර හටගැනීමෙන් නරක්‌ වූ දෑ ආහාරයට නො ගත යුතු ය.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Saturday 4 February 2017




බුදු දහම, බුද්ධිමතුන් සහ විද්‍යාඥයින්.......................!!

බුදු දහම බුද්ධිමතුන්ගේ දහමයි යැයි කියන්නේ එහි මැවුම් වාදයක් හෝ නිර්මාණවාදයක් හෝ නොමැති නිසා පමණක් නොව තාර්කික පදනමක් මත ගොඩ නැගුන දහමක් නිසා යැයි මට සිතේ. කිසිවෙකු ඒ තුල බලෙන් රඳවා ගැනීමක් සිදු නොකරන අතර බලෙන් යමෙක් බඳවා ගන්නේද නැත. යම් කිසිවෙකුට ඒ තුලින් මතුවන ජිවිතයේ සත්‍ය ග්‍රහණය කරගැනීමට අවැසි නම් තමාගේම අධ්‍යනය තුලින්ම එය වටහා ගැනීමට ඉඩ ප්‍රස්තාව මෙතුල ඇත. ඒ සදහා වෙනකෙකුගේ නිර්දේශ අවැසි වන්නේ නැත. බුදු දහමේ සියල්ල ඔබට ප්‍රශ්න කල හැක. වැටහෙන තුරු තර්ක කල හැක. ඒ තුල ඇති විශිෂ්ඨබාවය නම් වෙනත් කිසිම ආගමක් පහත හෙලන්නේද, බුදු දහම තුල රැඳෙන්නට කිසිම ජාතියක් හෝ කුලයක් මතබේදාත්මක වන්නේ ද නැත. ලෝකයේ වෙසෙන සියලු ජිවින්ට විවෘත වූ ද සදාකාලික සහනය ගෙන එන බව ද බුද්ධිමතුන්ගේ මතයයි.  

බුදුදහම පාදක කොට බිහිවන සංස්කෘතීන් තුල සැමට සමතැන දෙයි. බුදු දහම තුලින් මුවහත් වූ සමාජයක ගැටලු අවම වන්නේනමය. පංච ශීලයේ ශික්ෂාව තුල දැමුණු කයක් මෙන්ම නිවුන මනසක් ද හිමි වන බව වර්තමානයේ වුව යම් යම් සමාජ සිදුවීම් වලින් පැහැදිළි වේ. සියලු දෙනා එකිනෙකාට  ගෞරවයෙන් සැලකීම ද විඥ්ඥුන්ගේ මතයට ගරු කිරීමද, වැඩිහිටියන්හට සැලකීම ද, කෘතගුණ සැලකීම සහ ආගන්තුකයන් හට සැලකීම ආදී අපූරු ගුණාංග වලින් පිරි සමාජයක් බිහිකරන්නට බුදු දහම අත්‍යන්තයෙන්ම හේතුවන බව  ඒ ගැන නිසි ලෙස දන්නා කිසිවෙකුට පුදුමයක් නොවේ. තම දක්ෂතා තුල සමාජ මෙහෙවර කරන්නට කදිම තෝතැන්නක් ලබා දෙන බවද රහසක් නොවේ. මෙවන් වූ පසුබිමක ඉන් වියුක්තව අප බොහෝ දෙනෙකු වල් වැදෙන බව ද අමුතුවෙන් පෙන්වා දෙන්නට අවැසි  නොවේ.

වර්තමාන සමාජයේ බටහිර විද්‍යාව ඉස්මතුව ඇති කලෙක, විද්‍යාඥයන්ව බුද්ධිමතුන් ලෙස පිළිගන්නා සැටියකි. බුද්ධිමතුන් විද්‍යාව හදාරන්නේ ද නැතහොත් විද්‍යාව හදාරන්නන් බුද්ධිමතුන්දයි පැහැදිළි නැති නමුත් විද්‍යාව හැදෑරුවන් හට මෙලොව යම් පිළිගැනීමක් ඇති බව පිළිගත යුතුය. නමුත් විද්‍යාව හැදෑරු සියල්ලන් බුද්ධිමතුන් නම් මෙලොව මෙතරම්ම විනාශයට ලක් වන්නට ඉඩ ප්‍රස්තාවන් ඇති වේදැයි සැක සහිත බව ඔබට වැටහේවි. මිනිසුන් මරන්නට අවි ආයුධ නිපද වන්නේත්, විවිධ රසායනික ලොව පුරා ප්‍රචලිත කරන්නේත් පමණක් නොව කොටින්ම අපගේ ශරීරයට අහිතකර දේවල් රැගත් ආහාර නිපදවා රුපවාහිනි දැන්වීම් මගින් අපට කවන්නට පොර බදන්නේත් මෙම විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවල ප්‍රතිඵලයන් නිසා බව කෙදිනක හෝ ඔබට වැටහී ඇත්දැයි  සිහි කල යුතුය. නමුත් මේ සියල්ලෙහි එලෙස වූ අහිතකර දෑ සහ තත්වයන් නැති බව ද අප පිළිගත යුතුය.

විද්‍යාලෝකය තුල ඇත්තේද වටහා ගත නොහැකි තරඟයකි. එකිනෙකා අභිබවා යන්නට වෙර දරන අනන්ත අප්‍රමාණ විද්‍යාඥයෝ බොහොමයකි. තවත් අයෙකුගේ නිර්මාණයක් කොල්ල කන්නට බලා ඉඳිනා අද පවසනා මෙවැනි බුද්ධිමතුන් රාශියකි. තවත් අයෙකුගේ අදහසක්, දත්ත සමූහයක් හෝ පමණක් නොව පල කර ඇති පර්යේෂණ වාර්තා පවා කොල්ල කෑ අවස්ථා වාර්තා වෙන බව රහසක් නොවේ. උගත්කම පමණක් ම නිර්මාණශීලි පර්යේෂණ අරඹන්නට සමත් නොවන බවට මෙවැනි සිදුවීම් කදිම නිදසුන් වේ. අයෙක් ජිවය නංවාලන්නට පර්යේෂණ, නව නිපැයුම් කරද්දී තවත් අයෙක් මිනිසා ඇතුළු සමස්ත පරිසරයම් විනාශ කරන්නට තම පර්යේෂණ තුලින් තැත් කිරීම අතිශය සංවේග ජනකය.

මේ තත්වය  වෙනස්කරන්නට හැකි වන්නේ කෙසේද යන්න අප සාකච්චාවට බඳුන් කල යුතු ඉතා වැදගත් කරුණක් යයි මට සිතේ. බුදු දහමින් සුපෝෂණය වූ සංස්කෘතියක් තුලින් මෙම විද්‍යාවන් බිහි වූයේනම් ඇතිවන තත්වය කෙබඳු වේ ද, සත්‍ය ලෙසම බුදු දහම අනුගමනය කරන විද්‍යාඥයින් බිහි වූවොත් ලෝකය කෙලෙසක වෙනස් වේද යන කරුණු සාකච්චාවට පමණක් නොව අනාගතයේදී ප්‍රයෝගික මට්ටමෙන් ප්‍රචලිත කරන්නට හැකි වේ නම් කදිම ලොවක් නිර්මාණය කල හැකි නොවේදැයි සිතේ. එමෙන්ම මෙවැනි සංස්කෘතියක් තුලින් බිහිවන විද්‍යා ලෝකයක් බටහිර විද්‍යාවෙන් අත්‍යන්තයෙන්ම වියුක්ත වන බව නම් අප සැම පිළිගත යුතු වේ.  


ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ
04.02.2017

විදු පත් ඉරුව
2015  අගෝස්‌තු 26 බදාදා


න්‍යෂ්ටික බලාගාරවල විදුලි උත්පාදනය සඳහා යොදාගන්නේ විකිරණශීලී මුලද්‍රව්‍ය. විකිරණශීලී මූලද්‍රව්‍ය විකිරණ පිට කරමින් වෙනත් මූලද්‍රව්‍ය බවට පත් වන අතර ඒවා "දාරක මූලද්‍රව්‍ය" ලෙස හදුන්වනවා. මේ විකිරණ ඇල්ෆා සහ බීටා වැනි විවිධාකාරයේ අධි ශක්‌ති කිරණ වන අතර, ගැටීම ඒ සතු තාපය තවත් ද්‍රව්‍යයකට මාරු කිරීමට හේතු වනවා. මෙලෙස විකිරණ පිට කිරීමේ දී ඇති වන තාප ශක්‌තිය මගින් ජලය උණු කර, ඇති වන ජලවාෂ්පයෙන් ටර්බයින ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් තමයි විදුලිය ජනනය කරනු ලබන්නේ. ජපානයේ විදුලි අවශ්‍යතාවෙන් 30%ක්‌ පමණ ම සපුරාගත්තේ මේ ආකාරයටයි. ජපානයේ විදුලි උත්පාදනය සඳහා බහුලව භාවිත වන්නේ ප්ලූටෝනියම් සහ යුරේනියම් නම් වූ විකිරණශීලී මූලද්‍රව්‍යවල මිශ්‍රණයක්‌.

පෘථිවියේ පවත්නා මූලද්‍රව්‍ය අතර විවිධ වූ විකිරණශීලී මූලද්‍රව්‍ය ඒ ඒ මූලද්‍රව්‍යයේ සමස්‌ථානික වනවා. ඒවා බොහෝ විට අපට ස්‌වාභාවික පරිසරයේ හමු වන්නේ ඛනිජ ලෙසයි. ඒ අතර මා මතකයට නැෙගන්නේ එක්‌ සුවිශේෂී විකිරණශීලී මූලද්‍රව්‍යයක්‌ අඩංගු වන ඛනිජයක්‌. ඒ "තෝරියනයිට්‌" නම් වූ පළමුව ලෝකයට ලංකාවෙන් හෙළි කළ විකිරණශීලී ඛනිජයයි. මෙයට වසර 111කට පමණ පෙර එනම් 1904 දී ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යාඥයකු වන ආචාර්ය ආනන්ද කුමාරස්‌වාමි මහතා විසින් ලංකාවේ සිදු කරන ලද ගවේෂණවල දී සොයාගන්නා ලදුව ලොවට මෙය ඉදිරිපත් කෙරුණා. මේ ඛනිජයෙහි තෝරියම් නම් වූ විකිරණශීලී මූලද්‍රව්‍යය අඩංගු වන අතර බොහෝ විට ලංකාවේ මැණික්‌ ඉල්ලම් ආශ්‍රිතව හමු වන බව වාර්තා වනවා.

ආනන්ද කුමාරස්‌වාමි යන නාමය ඔබට සුපුරුදු එකක්‌ බව නිසැකයි. ඔහු ගේ නාමය ලාංකික ජනතාව අතර නම් ප්‍රසිද්ධ වී ඇත්තේ කලා සහ ඉතිහාස ක්‌ෂේත්‍රයට සම්බන්ධ අයකු ලෙසයි. එහෙත් ඔහු වෘත්තීය වශයෙන් ඛනිජ විද්‍යාඥයකු වන අතර එවකට ලංකාවේ සිදු කළ ඛනිජ ගවේෂණ ව්‍යාපෘතියේ භූ විද්‍යාඥයකු ලෙස ඔහු සේවය කර තිබෙනවා. පසුව ඔහු ගේ එම වැඩකටයුතු ලංකාවේ භූ විද්‍යා සමීක්‌ෂණ දෙපාර්තමේතුව පිහිටුවීමට පුරෝගාමී වුණා. ඔහු එහි පළමු අධ්‍යක්‌ෂවරයා ද වනවා.

එංගලන්තයේ දී මූලික අධ්‍යාපනය ලැබූ ආනන්ද කුමාරස්‌වාමි මහතා තම උපාධිය සඳහා භූ විද්‍යාව සහ උද්භිද විද්‍යාව තමයි හදාරා තිබෙන්නේ. ඉන් තමා වඩාත් ප්‍රිය කළ භූ විද්‍යාව කෙරෙහි නැඹුරු වූ ඔහු ආචාර්ය උපාධිය සඳහා ලංකාවේ ඛනිජ පිළිබඳව පර්යේෂණ සිදු කරමින් ලාංකික භූ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රයට ඉතා අගනා මෙහෙයක්‌ ඉටු කළා. 1877 අගෝස්‌තු 22 දින ලංකාවේ දී දමිල ජාතික පියකුට සහ ඉංග්‍රීසි ජාතික මවකට දා ව උපත ලද ඔහුට වයස වසර දෙකක්‌ වන විට තම පියා වූ සර් මුත්තු කුමාරස්‌වාමි මහතා අහිමි වුණා. එනිසා තම මව සමග ඔහු ගේ කුඩා කාලය ගත කරන්නේ එංගලන්තයේ.

තම භූ විද්‍යා පර්යේෂණ සදහා මෙරටෙහි ගවේෂණ සිදු කරන අතරවාරයේ අහඹු ලෙස ඇස ගැටෙන දඹුලු ලෙන් විහාරයේ සිතුවම්වලට වශීකෘත වන ආනන්ද කුමාරස්‌වාමි මහතා තම ගවේෂණ නවමු මාවතකට යොමු කරමින් සිංහල කලාකෘති අධ්‍යයනයට පෙලඹෙනවා. එනිසා සිංහල කලාව පිළිබඳ ඉතා උත්කෘෂ්ට පුස්‌තක ගණනාවක්‌ ලොවට දායාද කරන්නට සමත් වන ඔහු වැනසී යන ස්‌වෙදේශීය සිංහල කලා ඉතිහාසය රැකගැනීමට මනා පිටිවහලක්‌ වුණා. ඉන්දියාවේ දී ඉන්දියානු කලා ඉතිහාසය ද අධ්‍යයනය කරන්නට සමත් වන ඔහු එමගින් පෙරදිග වූ මනරම් සමාජ චින්තනය බටහිරට හෙළි කරන්නට සමත් වුණා. වර්තමානයේ ඉතිහාසඥයන්, පුරාවිද්‍යාඥයන් සහ සමාජ විද්‍යාඥයන් අතර ඒ මහතා ගේ කෘති අත්පොත් බවට පත් වී තිබීම මගින් ම ඔහු ගේ ගවේෂණ සහ පර්යේෂණ ශ්‍රී ලාංකේය විද්වතුන් හට කොපමණ බලපෑමක්‌ කර ඇත් දැයි ඔබට සිතාගත හැකියි.

1947 සැප්තැම්බර මස 9 දින ඇමෙරිකාවේ දී මිය යන විට ඔහුට වයස වසර 70ක්‌ වුණා. අද වන විට ඔහු මිය ගොස්‌ වසර 68ක්‌ ගත වී ඇති අතර ශ්‍රී ලාංකික ජනයාට නො මැකෙන සිහිවටන රාශියක්‌ ඒ මහතා උරුම කර දී තිබෙනවා. මේ වසරේ අගෝස්‌තු 22 දිනට සමරන්නේ ඔහු ගේ 138 වැනි ජන්ම දිනයයි. ශ්‍රී ලාංකික භූ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රයට ඔහු සිදු කර ඇති අමිල මෙහෙවර අගය කරමින් සැම වසරක ම අගෝස්‌තු මාසයේ දී ලාංකික භූ විද්‍යාඥයන් එක්‌ ව ඔහු ගේ ජන්ම දිනය සමරන අතර එය වඩාත් ආලෝකවත් කරන්නට වර්තමානයේ මෙරට භූ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රයට අගනා වටිනා සේවයක්‌ කළ ජ්‍යෙෂ්ඨ භූ විද්‍යාඥයකු හට ආචාර්ය ආනන්ද කුමාරස්‌වාමි මහතා ගේ නමින් පදක්‌කමක්‌ පිරිනමනු ලබනවා. "ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමය" 21 වැනි වතාවටත් මේ මස 22 වැනි දින එම සැමරීම පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයයේ භූ විදයා දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රධාන ශ්‍රවණාගාරයේ දී සිදු කළ අතර මෙවර ගරු බුහුමනට පාත්‍ර කරමින් එම පදක්‌කම පිරිනමනු ලැබුවේ දැනට ලාංකික භූ විද්‍යාඥයන් බිහි කරන්නා වූ තිඹිරි ගෙය වන පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයයේ භූ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස සේවය කරන එල්. ආර්. කේ. පෙරේරා මහතාටයි. මේ ලේඛකයා ගේ ද භූ විද්‍යා දැනුම පුළුල් කරන්නට සහාය වූ ගුරු පියකු වූ එතුමාට මෙවර විදු පත් ඉරුවෙන් සුභාශිංසණ පිරිනමන්නට ලැබීම අතිශය සතුටට සහ ගෞරවයට කරුණක්‌.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Friday 3 February 2017


විදු පත් ඉරුව
2015  සැප්තෑම්බර් 09 බදාදා


ඉහළ වායුගෝලයේ ස්‌ථාපිත ව ඇත්තා වූ ඕසෝන ස්‌තරය වටිනා සම්පතකි. පෘථිවියේ බිහි වී ඇති ජීවය, හිරු ගේ පාරජම්බුල කිරණවලින් ආරක්‌ෂා කරමින්, දිගින් දිගට ම පවත්වාගැනීමට හේතු වන්නේ මේ ඕසෝන ස්‌ථරයයි.

ඕසෝන ස්‌ථරය ලෝකයේ මුලින් ම බිහි වන්නේ අපූරු ආකාරයකට ය. ගිනිගෙන දැවුණ පෘථිවියේ මූලාරම්භයේ ඔක්‌සිජන් වායුව නො තිබූ අතර ක්‍රමික සිසිලනයෙන් ස්‌ථාපනය වූ ගොඩබිම ද සාගර ද විය. සාගරයේ ප්‍රභාසංශ්ලේෂීන් ගේ බිහි වීම හේතුවෙන් ක්‍රමයෙන් වායුගෝලයේ ඔක්‌සිජන් සාන්ද්‍රණය වැඩි විය. ඉහළ වායුගෝලයේ රැඳි ඔක්‌සිජන් අණු පාරජම්බුල කිරණ හේතුවෙන් "දෙපලු" වීමෙන් ඉතා සක්‍රිය නිදහස්‌ ඔක්‌සිජන් පරමාණු බිහි වූ අතර, එවැනි පරමාණුවක්‌ හා ඔක්‌සිජන් අණුවක්‌ එක්‌ වීමෙන් ඕසෝන් අණුවක්‌ ඇති විය. ඔක්‌සිජන් අණු "දෙපලු" වීමට හේතු වන්නේ ඒවා පාරජම්බුල කිරණවල ශක්‌තිය උරා ගැනීමයි. දිගින් දිගට ම සිදු වූ ඔක්‌සිජන් අණු "දෙපලු" වීමෙන් ඕසෝන ස්‌තරය වර්ධනය වූ අතර එනිසා පාරජම්බුල කිරණවලට මේ ස්‌තරය විනිවිද යැමට නොහැකි විය. එය පෘථිවියේ බිහි වූ ජීවය අහිතකර පාරජම්බුල කිරණවලින් ආරක්‌ෂා වීමට මහඟු උපකාරයක්‌ විය. මෙහි දී පාරජම්බුල කිරණ විසින් ම නිපදවන ලද ඕසෝන අණු ඒවාට ම එරෙහි වී ඇති බව ඔබට වැටහෙනු ඇත.

කෙසේ වෙතත් මේ ඕසෝන් ස්‌ථරයේ ඕසෝන් අණු ඇති වෙමින් ද නැති වෙමින් ද පවතින අතර සාපේක්‌ෂව සාන්ද්‍රණය ඉතා අඩු ය. එය වායු අණු මිලියන 10කට ඕසෝන අණු තුනක්‌ පමණ වේ. වර්තමානයේ සිදු වන මානව ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් වායුගෝලයට එක්‌ කළ කෘත්‍රිම වායුන්, මේ චක්‍රීය බව බිඳ හෙළීමට හේතු වී තිබේ. ප්‍රධාන වශයෙන් ම අප කවුරුත් හොඳින් ම දන්නා CFC නැත්නම් ක්‌ලෝරෝ ෆ්ලෝරෝ කාබන් ලෙස හඳුන්වන වායුව මේ සදහා මූලික වේ. "දෙපලු" වීමෙන් ඇති වන්නා වූ ඔක්‌සිජන් පරමාණු මේ ක්‌ලෝරෝ ෆ්ලෝරෝ කාබන් අණු හා බැඳීමෙන් නැවත නිදහස්‌ නො වන අතර එනිසා ඕසෝන අණු ඇති වීම වළකියි. එය ක්‍රමයෙන් ඕසෝන් ස්‌තරය තුනී කර දමයි. මේ ස්‌තරය ඇන්ටාක්‌ටිකාවට ඉහළින් සිදු රක්‌ ඇති කිරීමට තරම් ප්‍රබල වී ඇති බව ඔබ හොඳින් දන්නා කරුණකි. සිත්ගන්නාසුලු දෙයක්‌ වන්නේ මේ සම්බන්ධව ලෝකයට අනාවරණය වන්නේ විද්‍යාඥයන් පිරිසක්‌ විසින් සිදු කරන ලද පර්යේෂණයක අහඹු ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස බව ය. මහාචාර්ය ෂර්වුඩ් රෝව්ලන්ඩ්, මාරියෝ මොලිනා සහ පෝල් කෘට්‌සාන් මේ සදහා 1995 දී නොබෙල් ත්‍යාගය දිනාගත් අතර ඉලක්‌කගත නො වූ පර්යේෂණවල වැදගත්කම මෙයින් මොනවට පැහැදිලි වේ. ලෝකයේ මෙවැනි පර්යේෂණ සදහා කොතෙකුත් උදාහරණ සැපයිය හැකි ය.

ශ්‍රී ලංකාවේ පර්යේෂණ ක්‌ෂේත්‍රය තුළ ද බොහෝ දෙනකු ගේ අවධානය යොමු වී ඇත්තේ ඉලක්‌කගත පර්යේෂණ කෙරෙහි බව පෙනී යන අතර එය නිදහස්‌ පර්යේෂණ ලඝූ කිරීමට ද, ඒ සඳහා අවස්‌ථාව හා ආධාර සීමා කිරීමට ද හේතු වී ඇති බව අප ගේ හැඟීම ය. මේ සදහා උදාහරණ සමූහයක්‌ ම ගෙනහැර දැක්‌විය හැකි අතර ස්‌වාභාවික විපත් මෙන්ම මානව ක්‍රියා නිසා ද ඇති විය හැකි අනතුරු අවම කිරීම කෙරෙහි වූ පර්යේෂණ සදහා ඇති අඩු ප්‍රමුඛතාව මේ අතරින් ප්‍රධාන වේ. මෙරටෙහි සුනාමි අනතුරත් සමග මේ පිළිබඳව කිසියම් අවධානයක්‌ ඇති වුව ද පෙනී යන වැදගත් ම කරුණ වන්නේ වගකිවයුත්තන් ගේ ඇස්‌ ඇරෙන්නේ අනතුර සිදු වූ විට බවයි.

රජරට වකුගඩු රෝගය ද රතුපස්‌වල සිදුවීම ද වැනි ප්‍රබලව ජන සමාජයට බලපෑ ආපදා කෙරෙහි හේතු වූ ජල සම්පත පිළිබඳව විධිමත් පර්යේෂණ හා සමීක්‌ෂණ සිදු කර තිබිණි නම් බොහෝ කරුණු කාරණා සහ ගැටලු ලිහාගැනීමට හැකි ව තිබිණි. ඒ එසේ වුවත් තවමත් රටෙහි ජල සම්පතෙහි ස්‌වභාවය සහ ප්‍රමාණය පිළිබඳව පර්යේෂණ දියත් නො වී තිබීම කණගාටුවට කරුණකි. දිනෙන් දින ම වැඩි වන වාහන නිසා ද විවිධ කර්මාන්ත හේතුවෙන් ද ඉදි වන ගල් අඟුරු බලාගාර නිසා ද වායුගෝලයට විවිධ දූෂකකාරක එක්‌ වෙමින් පවතී. අවශ්‍ය වන්නේ රට ම ආවරණය වන පරිදි වායුගෝලයේ ස්‌වභාවය පිළිබඳව සහ ඇති වන වෙනස්‌කම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් පර්යේෂණ සිදු කිරීම ය. එමෙන් ම ශ්‍රී ලාංකික ආර්ථිකය තුළ පසට හිමි වන්නේ ඉතා වැදගත් ස්‌ථානයකි. එනිසා රටෙහි විවිධ පෙදෙස්‌වල පසේ ස්‌වභාවය ද දූෂක මට්‌ටම් ද අධ්‍යයනය කර තිබීම කෘෂිකර්මාන්තයේ මූලික අවශ්‍යතාවක්‌ වේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ නාය යැම් වැනි ආපදා කෙරෙහි වත්මනෙහි ස්‌වාභාවික හේතුන් මෙන්ම මානව ක්‍රියාකාරකම් ද ප්‍රබලව බලපා ඇත. මේ සදහා බලපාන ස්‌වාභාවික හේතුන් වන වර්ෂාව, භූ කම්පා පිළිබඳව ද සිදු කරන පර්යේෂණ අඩුවෙන් තක්‌සේරු නො කළ යුතු ය. දීර්ඝකාලීනව සිදු කළ යුතු එවැනි පර්යේෂණ අනාගතයේ සිදු විය හැකි ව්‍යසන පුරෝකථනයට මහඟු උපකාරයක්‌ වන බව ද එමගින් වළක්‌වා ලන ජීවිත සහ දේපළ හානි නිසා රජයට හිමි වන්නේ ආර්ථික අතින් පවා බලවත් වාසියක්‌ බව ද සිහි තබාගත යුතු ය.

ඉහත සදහන් කරන ලද්දේ ඉලක්‌කගත නො වූ නමුත් අත්‍යවශ්‍ය ව සිදු කළ යුතු පර්යේෂණ ක්‌ෂේත්‍ර කිහිපයකි. මෙවැනි තවත් බොහෝ පර්යේෂණ ක්‌ෂේත්‍ර ඇති බැවින් රටෙහි පරිපාලනයේ ද අදාළ පර්යේෂණ ආයතනවල ද අවධානය වහ වහා ඒ කෙරෙහි යොමු විය යුතු ය.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Wednesday 1 February 2017


විදුපත් ඉරුව
2017 පෙබරිවාරි 01

“ලංකාවේ වැඩිම වායු දුෂණය වාර්තා වෙන්නේ මහනුවරින් ලු කියලා කියනවා. ඒකට ප්‍රධාන හේතුවක් වලා තියෙනවා කියලා කියන්නේ මාලිගාව ළඟ පාර වහපු එකලු. වැව වටේ හිමිහිට වාහන යනකොට කොහොමත් වායු දුෂණය වැඩියි තමයි” මාගේ මිත්‍රයෙක් මේ ලඟදි දවසක පැවසුවේ බොහොම කනගාටුවෙන්. “ මේ නුවර ටවුම යටින් උමං මාර්ගයක් හදන්න යෝජනා කරලා තියෙනවලු. ඇයි දන්නේ නැහැ තවමත් ප්‍රමාද. ඒක හැදුවා නං මාලිගාවත් බේරා ගෙන මහනුවර වායු දූෂණයත් අඩු කරගන්න තිබුනා. අපේ මිනිස්සු හොඳ තීන්දු තීරණ ගන්න හරීම පරක්කුයි.”  ඒ කතාවෙන් ඔහු මගෙන් පිළිතුරක් බලා පොරොත්තු නොවන වගක් හැඟී ගිය නිසයි මා නිහඬ වූයේ.  

වායු දූෂණය සිදු වන්නේ වාහන වලින් විතරක් නොවෙයි. කර්මාන්තශාලා වලින් පිටවන දූෂ්‍ය වායුන් ද වායු දුෂණයට ප්‍රධාන හේතුවක්. එතකොට නොරොච්චෝලෙන් කරන්නෙත් තද බල දුෂණයක්. කෙසේ වෙතත් වායූ දූෂණය සිදු කරමින් අප මේ නැති කරන්නේ මිනිසාට නිදහසේ පිරිසිදු වාතය හුස්ම ගැනීමේ පරම අයිතිය නොවේද යැයි ඔබ කී දෙනෙකු නම් කල්පනා කර ඇත්ද? එපමණක් නොව, අප මේ උල්ලංගනය කරන්නේ ඔක්සිජන් තම ස්වසන කර්තව්‍ය සදහා භාවිතා කරන අනන්ත අප්‍රමාණ ජීවින්ගේ අත්‍යන්ත අයිතිය නොවේ ද? මේ අයුරින්ම ජලය ද පස ද ඉතාම අප්‍රසන්න ලෙස දූෂණයට ලක් කරන බව මා ඔබට අමුතුවෙන් පවසන්නට අවැසි නොවේ.  ඉදින් මෙලෙස මේ අප යන්නේ කුමන ගමනක් දැයි කෙලෙසකවත් සිතන්නට නොහැකි බව ඔබට වැටහේවි.

මිනිසා සමස්ත පරිසරයෙන් කොතරම් වියුක්ත වී දැයි  පසුගිය සතියෙක අප සාකච්චා කල බව ඔබට මතකයට නැගේවි. එමෙන්ම පාරිසරික සාධක වලට අනුගතව මිනිසා සංස්කෘතීන් බිහි කර ඇති අයුරුද අප තරමක් දුරට අප සාකච්චාවට ගත්තෙමු. ඒ සියල්ල සැලකිල්ලට ගත් කල, ඉතා දියුණු මොලයක සහ අපූරු ශරීරයක හිමි කරුවෙකු වී ඇති මිනිසාගේ වර්තමාන ක්‍රියාකාරකම් කොතරම් දුරකට ස්වභාවික දැයි ඉතා ප්‍රබලව ප්‍රශ්ණකාරී වන ගැටලුවකි. 

මෙලොව ජිවියේ අත්‍යන්ත අරමුණ වන්නේ එය දිගින් දිගටම පවත්වා ගෙන් යෑම බව ඉතා හොඳින් පැහැදිළි වන සත්‍යකි. උභය ජීවන්, ද  උරගයන් ද , පක්ෂින් ද මෙන්ම ක්ෂීරපායින් ද මා ඉහත සඳහන් කල සත්‍ය තුල ක්‍රියාත්මක වන බව අප හොඳින් දනී. දරු පරපුරක් බිහි කර තම පරම්පරාව ඉදිරියට පවත්වා ගැනීමේ අසීරු සටනේ කොටස්කරුවන් වේ. පරිණාමයේ එක් එක් ආංශිකයන් ඔස්සේ මොවුන් ඉදිරියට යයි. බැක්ටීරියා සහ ඇල්ගාවන් වැනි ප්‍රාථමික ජීවින් ද මෙම සන්දර්භය තුල විවිධ උපක්‍රම භාවිතා කර සිදු කරන්නේ මේ දෑමය. තම ව්‍යාප්තිය සාර්ථකව සිදු කර ගැනීම උදෙසා ජීවින් සතු උපාය උපක්‍රම විවිධය , විචිත්‍රය, එමෙන්ම විටෙක සංකීර්ණය .  සොබාවිකව හැඩ ගැසුන මෙම ජෛවීය ක්‍රියාදාමය පරිණාමිකව විවිධ හැල හැප්පීම් වලට ලක්ව විකසනය වෙමින් පවතින බව පෙනී යයි.

බැක්ටීරියාවන්ගේ ඒක සෛලය විකන්ඩනය වීම සර්ව සම දුහිතෘන් බිහි කරන්නට හේතු වෙයි. මෙය ප්‍රාථමික ජීවින් පෙන්වන සරලම ව්‍යාප්ති ක්‍රියා දාමයයි. ඉන් ඔබ්බට යත්ම බීජානු නිෂ්පාදනයත්, දේහයන් කැබලි වී සිදු වන ව්‍යාප්තියත් අලිංගික ක්‍රමවේදයන් වේ. වර්තමානයේ උසස් ශාකවල ව්‍යාප්තිය අතිශය පරිණාමයට ලක් වී ගොඩබිම ව්‍යාප්තියට හැඩ ගැසී ඇත. ඇත. ජලයෙන් ගොඩබට ජීවින් ද මුල්ම කාලයේ ඒ සදහා අවැසි වූ ජලය මත යැපීම දැන් දැන් අවම කරගෙන ඇත්තේ වසර මිලයන ගණනාවක සිදු වූ පරිණාමයෙනි.   

උසස් ජිවින් අලිංගික ව්‍යාප්තිය අත් හැරීම තුල ඇත්තේ වඩා දියුණු සුරක්ෂිත ව්‍යාප්තියක් උදෙසා පමණක් නොව අලිංගික ව්‍යපතියේ ඇති දුර්වලකම් මගහැරීමත් විය හැක. ද්වි ලිංගිකයන් බිහි වීම සත්ත්ව ලෝකය තුල ව්‍යාප්ත වන්නේ වඩා උසස් සහ අර්බුද අවම ජිවන රටාවක් බිහි කර ගැනීම උදෙසා වෙයි. එනිසා ද්විලිංගික ස්වරූපය ශාක ලෝකය ආක්‍රමණය කර ඇත්තේ ඉතා අපූරු ආකාරයටයි. සැමට පොදු එහෙත් එක් එක් සත්ත්වයන්ගේ සුවිශේෂිතා විවිධාකාරයෙන් එම සතුන් ව්‍යාප්ත කිරීමට හේතු වී ඇත.

මේ රටාව දැනට ලොව ඇති උසස්ම ව්‍යාප්ති ක්‍රම වේදයයි. එය සැමට ඉහළින් සිටිනා මිනිසාට ද අනෙකුත් සතුනට මෙන්ම පොදු වූ ධර්මතාවය වේ. මිනිසා ඇතුළු සත්ත්ව ලෝකයේ සියල්ලන්ගේම දිවිලිංගික ආකර්ශනයේ අත්‍යන්ත අරමුණ වන්නේ පරම්පරාව ඉදිරියට ගෙන යෑම පමණයි. ජෛව ලෝකයේ පැවැත්ම ආරක්ෂා වන්නේ එලෙසයි. මේ අනුව සොබාවික ලෝකය අනුමත කරන්නේ කුමක් ද යන්න සැමට ඉතා හොඳින් පැහැදිළි වෙයි.   

සොබාවිකත්වයෙන් වියුක්ත විම අනුමත කල නොහැකි වන්නේ ඉන් කෙදිනකවත් ජීවයේ ප්‍රධාන අරමුණ සඵල නොවන බැවිනි. සැමට ඉහළින් සිටිනා මිනිසාගේ ඉතා අපූරු සංවේදී සංස්කෘතිය තුල දැන් දැන් විකසනය වන්නේ කොතරම් දුරකට සොබවිකත්වය අනුගමනය කරන ක්‍රියාදාමයන් දැයි ගැටලුවකි.  දියුණු සංස්කෘතීන් හිමි යැයි පිළිගන්නා මනුෂ්‍ය කොට්ටාස පවා සොබවිකත්වයෙන් මිදෙන්නට උත්සාහ දරන බව පෙනී යයි.  ජීවයේ අත්‍යන්ත අරමුණ සාක්ෂාත් නොවීම යනු වැඩි කාලයක් යන්නට මත්තෙන් කොතරම දියුණු ජීවි කොට්ටාශයක් වුව පෘථිවියෙන් අතු ගා දැමෙන්නට ඉතා ප්‍රභල ලෙස බලපාන බව සංස්කෘතියේ සහ සභ්‍යත්වයේ දිග පළල සොයන්නන් මෙන්ම මානව හිමිකම් සහ සත්ත්ව හිමිකම් පටලවා ගන්නන් හොඳින් තම මතකයේ රඳවා ගත යුතුය.  
ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

  වර්ණ සහ ලෝහ ඛනිජ 06/01/2024 මිනිසාගේ අවධානයට යොමු වූ පළමු ලෝහ ඛනිජය විය හැක්කේ රත්තරන් විය යුතුය. එලෙස මා   පවසනුයේ පර්යේෂණයෙන් සොය...