කොළඹ නං හොඳට ම වාහන වැඩි වෙලා. පාරවල් ඉඩ මදි. පාරවල් ලොකු කරන්න ඉඩ ගන්න විදියක්‌ නැහැ ගොඩනැගිලි හැම තැන ම. ගොඩනැගිලි කඩන්න බැහැ. මිනිස්‌සුන්ට ලොකු වන්දියක්‌ දෙන්න වෙනවා. ඒ කොහොම හරි කොළොඹ වාහන තදබදය හරි ම දරුණුයි. උදෑසනත් දහවලත් හවසත් රාත්‍රියත් එක ම විදියක්‌. කොළොඹ විතරක්‌ නො වෙයි දැන් දැන් අනෙකුත් ආසන්න නගරවලත් මේ වාහන තදබදය ඇති වෙලා. මෙයින් බැට නො කාපු අයෙක්‌ හොයාගන්න නං කොහොමත් ම බැරි වේ වි.
වාහන තදබදයට හේතු වෙන්නෙ වාහන වැඩි වීම පමණක්‌ ද? වාහන තදබදය අඩු කරගන්න මහජනතාව හැටියට අපට කළ හැකි යමක්‌ නැද්ද? වාහන පදවන අය පමණක්‌ නො වෙයි මහා මාර්ග භාවිත කරන සියලු දෙනාට ම ඒ වගකීම ඇති බවයි මගේ හැඟීම. බොහෝ වාහන තදබදවලට හේතු වන්නේ අපරීක්‌ෂාකාරී රිය පැදවීම් කියලයි හිතෙන්නේ. මහා මාර්ගයේ දක්‌වා ඇති සංඥා නො සලකා හැරීම අපරික්‌ෂාකාරී බවේ තවත් අවස්‌ථාවක්‌. කොහොම වූණත් අද මහාමාර්ගයේ ගමන් කරන බොහෝ දෙනකු ගේ ඉවසීම නං බිඳී ගොසින් ඇති බවයි පැහැදිලි වන්නේ.
මාර්ග නීති පිළිපැදීම මාර්ගයක ගමන් කරන විට අනුගමනය කළ යුතු මයි. එහෙම නීති පද්ධතියක්‌ හඳුන්වා දී ඇත්තේ මහා මාර්ගය භාවිත කරන්නා වූ සියල්ලන් ගේ ම සුබසිද්ධිය උදෙසායි. සරල ම සන්නිවේදන ක්‍රමවේදය සංඥා භාවිතයයි. එය ඉතා සරලයි. පහසුවෙන් වැටහෙනසුලුයි. අකුරු නො දන්නා සැම අයකුට ම තේරුම්ගත හැකියි. භාෂාව නො දන්නා සැම අයකුට ම හොඳින් අවබෝධ වෙයි. ඒත් මහා මාර්ගයේ ගමන් කරන බොහෝ දෙනකු ගේ මාර්ග සංඥා නෙත ගැටෙන්නේ නම් ඉතා අඩුවෙන් බවයි පෙනී යන්නේ. බොහෝ දෙනකු අන්ධයන් වගෙයි.
මහා මාර්ගයේ ගමන් කරන්නන් අතර සම්බන්ධකම් පවත්වාගැනීම තදබදයෙන් තොර ව මහා මාර්ගය තබාගැනීමට හේතු වනවා. වාහනයක ගමන් කරන්නා හෝ පදිකයා ඊළඟට කරන්නේ යන්නේ කුමක්‌ ද යන්න අවට සිටින්නන් දැනගැනීම ඉතා වැදගත්. අදාළ පුද්ගලයා ගේ ක්‍රියාකලාපය අනුව බොහෝ දේ තීරණය විය හැකි යි. නො දන්වා ක්‍රියාත්මක වීම එනිසා එතරම් නුවණැති ක්‍රියාවක්‌ නො වේ. තමා මාර්ගයේ වමට හරවන්නේ නම් ඒ සම්බන්ධිත ආලෝක සංඥා දැල්විය යුතුයි. එවිට පසුපසින් රිය පදවන්නා ගේ පමණක්‌ නො ව ඉදිරියෙන් තමා වෙතට එන්නාට තීන්දු තීරණ ගැනීමට ඉතා පහසුවක්‌ ගෙන දෙයි. මෙසේ මහාමාර්ග භාවිත කරන්නන් අතර අෙන්‍යාන්‍ය සන්නිවේදන සම්බන්ධකම් නිවැරැදි ධාවනයට සහ තදබදය අඩු කරන්නට හේතුවක්‌.
වර්තමානයේ ඉතා පැහැදිලිව පෙනී යන්නේ මාර්ග නීති බොහෝ දෙනකු පිළිපදින්නේ ආරක්‌ෂක නිලධාරීන් මාර්ගයේ ඉන්නා විට පමණක්‌ බවයි. එනිසා ස්‌ථාපිත මාර්ග නීති පොතට පමණක්‌ සිමා වෙලා. ඉතා කක්‍රමානුකුලව කදිමට රිය පදවන්නට හැකි බව බොහෝ දෙනෙකු ආරක්‌ෂක නිලධාරීන් ඉන්නා විට නං පෙන්වා දෙයි. මේ අතර බොහෝ රිය ධාවකයන් ගේ ඉවසීම බින්දුවට බැස ඇති බව ඔවුන් ගේ විවිධ ක්‍රියාවලින් පෙනෙනවා. සුළු මොහොතක්‌ හෝ පමා වීම ඉවසිය නොහැකි වී ඇත්තේ කෙලෙස ද? නළාව නාද කරමින් තමන් ගේ නොඉවසිලි බව අවට සියල්ලට ම පෙන්වයි. වාහනයක්‌ ප්‍රධාන ප්‍රවාහයට එක්‌ කරන විට හෝ හරවා ඉවතට යන විට ද මෙවැනි බාල ක්‍රියා මහමග දී දැකිය හැකියි. මාර්ගය ඉඩ නො දීම හෝ වාහන යන තුරු ඉවසා නො සිට එකවර ම මාර්ගයට ප්‍රවේශ වීම ද බොහෝ වාහන තදබද සඳහා හේතු වී ඇති බව රහසක්‌ නො වේ.
අධ්‍යාපනික මට්‌ටම මෙවැනි ක්‍රියා සඳහා හේතු විය හැකි බව සිතුවත් එය එසේ නො වන බව කිව යුතුයි. අධ්‍යාපනයෙන් ඉහළ මට්‌ටමක අය පවා රිය පදවන විට එවැනි පහත් ක්‍රියා සිදු කරන බවයි පෙනෙන්නේ. මාර්ගකට පිවිසි විට මේ සියලු දෙනා ගේ අභිප්‍රාය වී ඇත්තේ අනෙකා පරයමින් තම රථය ධාවනය කිරීමයි. මාර්ගයේ අයිතිය තමා සතු කරගැනීමයි. එසේ නොමැති ව අනුන් ගේ මාර්ගයක ගමන් කරන බව සිතා අනෙකාටත් ඒ මාර්ගයේ ගමන් කිරීමේ අයිතිය තහවුරු කරන්නන් නම් අතළොස්‌සයි. මහා මාර්ගයේ ගමන් කරන සියලු දෙනා තම ඥාතීන් සහ මිතුරන් යෑයි සලකා වැඩකටයුතු කරන්නේ නම් අකටයුතුකම් කාගෙන් වත් සිදු නො වනු ඇතැයි මට සිතෙනවා.
පදිකයන් ගෙන් ද සිදු වන වැරැදි බොහෝයි. සිතු සිතු තැන්වලින් පාර මාරු වීම සුලබ දසුනක්‌. විශේෂයෙන් ම රාත්‍රියේ අඳුරු තැන්වලින් පාර මාරු වීම කෙසේ වත් නො කළ යුතුයි. පාර මාරු වීමට අවශ්‍ය නම් හොඳින් එළිය ඇති පාර මාරු වීමට අවසර ඇති තැනකින් එය සිදු කළ යුතුයි. වාහනවලට මුවා වී ඇති විටත් මාරු වීම නො කළ යුතුයි. තමා හොඳින් පෙනීමට සලස්‌වා එකඟතාව ඇති විට පමණක්‌ පාර මාරු වීම සිදු කරන්නේ නම් අනතුර සහ තදබදය බොහෝ අඩු කළ හැකියි.
නීති පමණක්‌ නො ව රීති ද සැලකිල්ලට ගෙන මාර්ගය භාවිත කරන්නේ නම් මාර්ග තදබදය පමණක්‌ නො ව බොහෝ රිය අනතුරු අවම කරගත හැකි බව අප තේරුම්ගත යුතුයි.
ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ