තිස්‌ හත් වැනි සැතපුම් කණුව පසු කළ ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමය...

පත්මෙගේ භූ සංචාරිතය 09

This article is originally published on Vidusara, 11.03.2020.

සංචාරය සැමවිටම උත්කෘෂට වන්නේ නැත. එනිසාම රසවින්දනය විටෙක පහත හෙලයි. ඒ බොහෝ විට සංචාරයේ දුෂ්කරභාවය ද එනිසාම පැන නගින වෙහෙස මහන්සිය ද මේ සඳහා ප්‍රභල හේතුවක් වෙයි. කෙසේ වෙතත් වසරින් වසර තම සංචාරයේ අත්දැකීම් තම සාමජිකයන්ට ලබා දෙමින් දිනෙන් දින උත්කෘෂ්ට බවට පත්වන්නට හැකි බව බොහෝ සාධක සමග ඔප්පු කරනා අප අතරම අයෙක් වෙයි. ඒ වෙන කවුරුත් නොව ඒක පුද්ගලභාවයක් නොමැති වුවද සාමූහිකත්වයේ පිළිබිඹුව වෙමින් දේශීය පමණක් නොව විදේශීය භූ විද්‍යාඥයින් අතර පවා ගෞරව ආදරයට පත් ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමයයි. ඒ ඔබ සංචාරය කල යුතුම ස්ථානයකි. 

වසර 36 ක අනර්ඝ මෙහෙවරක් දේශීය භූ විද්‍යාඥයින්ට ඉටු කරමින් පසුගිය පෙබරවාරි මස 28 වෙනි සිකුරාදා තම තිස්හත්වන සැතපුම් කනුවට පා තබන්නට ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමයට හැකි වී තිබේ. ඒ පන්සියයකට වැඩි සාමාජික පිරිසක් සමග ඉහත කී සාමුහිකත්වයේ චාරිකාව සාර්ථක කරගෙන යාමට හැකි විම ද තම දරු දැරියන්ගේ නොමද සැලකිල්ල ද හේතුවෙනි.

වසර එක්දහස් නවසිය අසු තුනේ සුළු පිරිසකින් ආරම්භ කරන ලද මේ සංගමය පසුගිය වසර තිස්හයක කාලය තුල භූ විද්‍යාඥයින් බොහෝ පිරිසකට තමන්ගේ සංචාරක සටහන් පර්යේෂණ පත්‍රිකා ලෙස ලියා සටහන් තබන්නට අවකාශ සලසා දී තිබේ. එපමණක් නොව ඒ ඒ සංචාරක සටහන් පිළිබඳව එක් එක් භූ විද්‍යාඥයින් ගේ විවෘත අදහස් විමසා බලන්නට, ප්‍රකාශ කරන්නට කොටින්ම තම පර්යේෂණ ජිවිතයේ වැදගත් සංධිස්ථාන සනිටුහන් කරගන්නට වාතාවරණය සහ පරිසරය සලසා දෙන්නට මේ අපූරු භූ විද්‍යා සංගමය සමත් වී තිබේ. 

මෙම භූ විද්‍යා සංගමය ආරම්භ කිරීමෙහිලා අමතක කල නොහැකි දැවැන්ත පුද්ගල චරිත කිහිපයක් මේ අතර වෙයි. ඉන් එක අයෙකු වන්නේ මහාචාර්ය කපිල දහනායක මහතායි. එකල ඔහු පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ භූ විද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවේ ප්‍රධානියායි. අනෙක් තැනැත්තා වන්නේ මහාචාර්ය පී. ජී. කුරේ මහතායි. “ජියෝලොජි ඔෆ් සිලෝන්” (Geology of Ceylon) නම් වූ ශ්‍රී ලංකාවේ භූ විද්‍යාව සම්බන්ධව වූ දැවැන්ත ග්‍රන්ථය රචනා කරමින් මෙරට භූ විද්‍යාවට අමතක නොවන සේවයක් කල ඔහු මෙම සංගමය බිහි කිරීම සඳහා පිටුපසින් සිට නිතරම තමන්ව උද්යෝගිමත් කල බව මෑතක දී මහාචාර්ය කපිල දහනායක මහතා මා හා පවසා සිටියේය. තවදුරටත් කරුණු පවසමින් ඔහු පවසා සිටියේ මහාචාර්ය කුරේ මහතාට අතිශය වුවමනාවක් සහ අධික උනන්දුවක් මේ පිළිබඳව තිබු බවයි.  

ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමය බිහිකිරීමේ දී එකල පැවති රාජ්‍ය තන්ත්‍රය පාලනය කල ජනාධිපති ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ ද සුභදායි අතදීමක් වූ බව මාහාචාර්ය කපිල දහනයක් මහතා මතක් කරන්නේ හද පිරි සතුටිනි. එනිසාම එකල මේ පිළිබඳව රූපවාහිනියේ ප්‍රවෘතියක් ලෙස විකාශනය වූ බව තවදුරටත් ඔහු පවසා සිටියේය. අප්‍රතිහත ධෛර්යය නිසාවට බිහි වූ සංගමය එකල ක්ෂේත්‍රයේ පැවති යම් යම් නොහොඳ නෝක්කාඩු ද අහවර වූ බව පැවසේ.

වසර තිස් හයක් අඛණ්ඩව මෙම සංගමය ආරක්ෂාකාරීව පවත්වාගෙන යන්නට එකල මෙකල වූ වගකියන නිලධාරී මණ්ඩලය ද හේතුවක් වී ඇති බව මෙහිලා ඉතා ගෞරවයෙන් මතක් කල යුතුය.  තත්වය එසේ වුවත් මෙහි පැවැත්ම තවදුරටත් අවශ්‍ය බව අප තේරුම් ගත යුතුය. ඒ මන්දයත් ආධුනික භූ විද්‍යාඥයින් හට තම තමන්ගේ දස්කම් විස්කම් තම වර්ගයාට පෙන්වන්නට කදිම තෝතැන්නක් මෙහි සකසා දෙන බැවිනි. මා 2002 වසරේ සිටම එම අගන අවසථාව හිමි කරගත් අයෙක්. මාගේ ප්‍රථම පර්යේෂණ පත්‍රිකාව එළි දක්වන්නට 2002 වසරේදී හැකි විය. ඒ මා මගේ තනි කැමැත්තෙන් කරන ලද අවසාන වසරේ පර්යේෂණ පුස්ථකය මූලික කරගෙනය. ඉන්පසු එක දිගට වසර ගණනාවක් පුරාවට මාගේ පර්යේෂණ චාරිකාවල ලත් තොරතුරු විද්‍යාත්මකව සම්පාදනය කර වාර්ෂික පර්යේෂණ සමළුවේ දී ඉදිරිපත්කරන්නට භාගයය ලද්දෙමි. ම ඉදිරිපත් කල සමහර විෂය ක්ෂේත්‍ර සහ මාතෘකා බොහෝ දෙනෙකුගේ ඇගයීමට ලක්විය. 

වසර කිහිපයකම එහි විද්වත් කමිටුවේ සාමාජිකයෙකු වන්නට ද මා හට හැකි විය. එමගින් ද මා ලද අත්දැකීම් බොහෝය. එමෙන්ම ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමයේ තිස් හයවෙනි (2019/2020) කමිටුවේ ද තිස්හත්වෙනි කමිටුවේද (2020/2021) ලේකම් ලෙස පිට පිටම දෙවතාවක්ම කටයුතු කරන්නට ලැබීම ද එක්තරා ආකාරයකට මා ලද භාග්‍යයකි. එවැනි අත්දැකීමක් ලබන්නට නවක භූ විද්‍යාඥයින් උත්සුක විය යුතුය. මෙවැනි ක්‍රියාකාරකම් හා සම්බන්ධ වීම ක්ෂේත්‍රයේ බොහෝ දෙනෙකු හඳුන්ගන්නට ලැබීමද වක්‍රව ලැබෙන එක් වාසියකි.

ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමය අංකුර භූ විද්‍යාඥයින් දිරිමත් කිරීම සඳහා ශිෂ්‍යත්ව ලබා දීමේ වැඩසටහනක් ද ආරම්භ කර ඇත. ඒ අතර මහචාර්ය පි. ඩබ්. විතානගේ මහතා සිහිකරමින් එනමින් ශිෂ්‍යත්ව ලබා දීම විශේෂයි. මේ ශිෂ්‍යත්වය ආරම්භ කිරීමෙහි ලා මා හටද යම් සැලකියයුතු කාර්ය භාරයක් ඉටු කරන්නට ලැබීම ද සතුටකි. විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍ය භූ විද්‍යා සංගමයට, 1998 දී ශ්‍රී ලංකා භූ විද්‍යා සංගමය කරන ලද ආරාධනාවක් අනුව රුපියල් 50,000 ක මුදලක් මෙම අරමුදල සඳහා සොයා දීමේ අභියෝගයට සාර්ථකව මුහුණ දෙමින් ‘උදුම්බරා’ නම් වූ සංගීත ප්‍රසංගය ඉදිරිපත් කර අවසානයේදී රුපියල් 75,000 ක මුදලක් මෙම අරමුදල වෙනුවෙන් ලබා දෙන්නට හැකියාව ලැබුණි. එකල මා විශ්වවිද්‍යාලිය භූ විද්‍යා සංගමයේ භාණ්ඩාගාරික තනතුර දරමින් සිටි අවධියයි. ඒ වෙනුවෙන් එලෙස සක්‍රියව දායකත්වය ලබා දීමට හැකි වීම සාමුහිකත්වයේ වගකීම ඉෂ්ටකිරීමට ලද මහඟු අවස්තාවක් ලෙසයි මා සලකන්නේ. 

වාර්ෂිකව අවංම ලෙස පර්යේෂණ පත්‍රිකා සහිත සඟරා දෙකක් එලි දක්වමින්  සාමාජිකයන්ගේ සංචාරක අත්දැකීම් ලෝකයට එලි දක්වන්නට ද කටයුතු කර ඇත. එලෙස භූ විද්‍යා සන්ධර්භය තුල මහඟු කාර්ය භාරයක් ඉටුකරමින් සාර්ථක සංචාරයක නිරත වන භූ විද්‍යා සංගමය තවත් චිරාත් කාලයක් දක්වා පවත්වාගැනීම සාමාජික අප ඔබ සියල්ලන්ගේම වගකීම බව සිහි තබා ගතැහැ යුතුය. එය අනාගත ආයෝජනයක් බව අප අමතක කල යුතු නොවේ. 

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ