විද්‍යා වින්දන

කුළුඳුල්   ඔක්සිජන් පෘථිවි ආරම්භයේදී ප්‍රා ථමික වායුගෝලයේ ඔක්සිජන් වායුව තිබුනේ නැත . මුල් වසර මිලියනය පුරාවටම මෙම තත්වය පැවතී අතර අදින් වසර මිලියන 3500 ක්‌ පමණ කාලයේ ඒ අසිරිමත් ක්‍රියා වලිය හටග නි මින් තිබුණි . මුල්ම පෘථිවි ජිවීන් ඉතාම කුඩා ක්ෂුද්‍ර දේහ ධාරීන් විය . ඔවුන් තම ආහාර අවශ්‍යතාවය සපුරා ගත්තේ “ රසාසංශ්ලේෂණය ” නම් වූ ක්‍රියාවලියෙනි .   ජානමය විකෘතිතා හේතුවෙන් සමහර රසාසංශ්ලේෂ්කයන් ආලෝක ශක්තිය උපයෝගයෙන් වායුගෝලයේ වූ කාබොන්ඩයෝක්‌සයිඩ් නම් වූ වායුව උරාගෙන ඒවා සරල සිනි බවට පත්කරමින් ආහාර නිපදවීය . ජීවී විකශනයේ අතිශය වැදගත් මෙම ක්‍රියාවලිය ප්‍රභාසංස්ලේෂණය ලෙස හැදින්වෙන අතර මෙහි අතුරුඵලය වුයේ වායුගෝලයට අනුක ඔක්සිජන් එකතු වීමයි . නමුත් ඒවාට වායුගෝලයේ දිගුකල් රැඳීමට ඉඩ ලැබුනේ නැත . සාගරවල සහ ගොඩබිම වූ යකඩ ඔක්සිජන් සමග ප්‍රතික්‍රියාක රමින් “ යකඩ මල ” ඇතිකරවූ අතර බරින් වැඩි මෙම යකඩ මල සාගර පතුලේ ක්‍රමයෙන් තැන්පත් වෙමින් යකඩ බහුල අවසාදිත පාෂාණ බිහි විය . ප්‍රභාසංස්ලේශී ප්‍රාග් කාරියෝටාවන් මද බව නිසාත් එකතුවූ ඔක්සිජන් සියල්ල යකඩ සමග ප්‍රතික්‍රියා කිරීමත් හේතුවෙන් ඉන් පස

විදු පත් ඉරුව 20 15  ජුනි 24 බදාදා ග්‍රීෂ්මය නිමා කරමින් වැසි ඇදහැළෙන්නට පටන් ගත් නිසා පරිසරය සිසිල් වෙලා. ගහ කොළ අතපය දිගහැරලා ප්‍රාණවත් වෙමින් ඊළඟ වර්ධන සංග්‍රාමය පටන්ගන්න ලහි ලහියේ සුදානම් වෙමින් ඉන්නේ. වියළුණු පත්‍ර අතර සැඟවිලා තිබුණු බීජ ක්‍රමයෙන් ජලය උරාගෙන බීජාවරණ මොළොක්‌ කරන්නේ ඒ අතර සුරැකි අනාගත ජීවය මෙලොවට පහළ කරන්නටයි. වැඩි කාලයක්‌ යන්නට මත්තෙන් බීජාවරණ දෙපලු කරගෙන නැවුම් අංකුර මතු වන්නේ තාවකාලිකව පෝෂණය සපයන බීජ පත්‍රත් සමගයි. එළියට විහිදුණු අංකුර ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වෙමින් කුඩා පත්‍ර බිහි කරන අතර හරිතප්‍රද නිපදවමින් ප්‍රභා ශක්‌තිය තිර කරන්නට පටන් ගන්නවා. ඒ තවත් ප්‍රභාසංශ්ලේෂී පරපුරක ඇරඹුමයි. වත්මනෙහි ලොව දියුණු ම ශාක රාජධානිය වන සපුෂ්ප ද්විබීජපත්‍රී ශාක ඉතා සාර්ථකව ගොඩබිම ජය ගත් අයයි. මොවුන් තම "දරු පරම්පරාව" බිහි කිරීමේ දී නොදියුණු ශාකවලට ඇත්තා වූ ජල අවශ්‍යතාවෙන් සම්පූර්ණයෙන් ම මිදී තිබෙනවා. පරාගණය නම් වූ අපූරු ක්‍රියාදාමයක්‌ ඔස්‌සේ ජාන සම්මිශ්‍රණයට පෙලඹුණු මේ ශාක පරාග පතනය සඳහා කදිම වේදිකාවක්‌ කලංකය නිර්මාණයෙන්