බුදු දහම, බුද්ධිමතුන් සහ විද්‍යාඥයින්.......................!!

බුදු දහම බුද්ධිමතුන්ගේ දහමයි යැයි කියන්නේ එහි මැවුම් වාදයක් හෝ නිර්මාණවාදයක් හෝ නොමැති නිසා පමණක් නොව තාර්කික පදනමක් මත ගොඩ නැගුන දහමක් නිසා යැයි මට සිතේ. කිසිවෙකු ඒ තුල බලෙන් රඳවා ගැනීමක් සිදු නොකරන අතර බලෙන් යමෙක් බඳවා ගන්නේද නැත. යම් කිසිවෙකුට ඒ තුලින් මතුවන ජිවිතයේ සත්‍ය ග්‍රහණය කරගැනීමට අවැසි නම් තමාගේම අධ්‍යනය තුලින්ම එය වටහා ගැනීමට ඉඩ ප්‍රස්තාව මෙතුල ඇත. ඒ සදහා වෙනකෙකුගේ නිර්දේශ අවැසි වන්නේ නැත. බුදු දහමේ සියල්ල ඔබට ප්‍රශ්න කල හැක. වැටහෙන තුරු තර්ක කල හැක. ඒ තුල ඇති විශිෂ්ඨබාවය නම් වෙනත් කිසිම ආගමක් පහත හෙලන්නේද, බුදු දහම තුල රැඳෙන්නට කිසිම ජාතියක් හෝ කුලයක් මතබේදාත්මක වන්නේ ද නැත. ලෝකයේ වෙසෙන සියලු ජිවින්ට විවෘත වූ ද සදාකාලික සහනය ගෙන එන බව ද බුද්ධිමතුන්ගේ මතයයි.  

බුදුදහම පාදක කොට බිහිවන සංස්කෘතීන් තුල සැමට සමතැන දෙයි. බුදු දහම තුලින් මුවහත් වූ සමාජයක ගැටලු අවම වන්නේනමය. පංච ශීලයේ ශික්ෂාව තුල දැමුණු කයක් මෙන්ම නිවුන මනසක් ද හිමි වන බව වර්තමානයේ වුව යම් යම් සමාජ සිදුවීම් වලින් පැහැදිළි වේ. සියලු දෙනා එකිනෙකාට  ගෞරවයෙන් සැලකීම ද විඥ්ඥුන්ගේ මතයට ගරු කිරීමද, වැඩිහිටියන්හට සැලකීම ද, කෘතගුණ සැලකීම සහ ආගන්තුකයන් හට සැලකීම ආදී අපූරු ගුණාංග වලින් පිරි සමාජයක් බිහිකරන්නට බුදු දහම අත්‍යන්තයෙන්ම හේතුවන බව  ඒ ගැන නිසි ලෙස දන්නා කිසිවෙකුට පුදුමයක් නොවේ. තම දක්ෂතා තුල සමාජ මෙහෙවර කරන්නට කදිම තෝතැන්නක් ලබා දෙන බවද රහසක් නොවේ. මෙවන් වූ පසුබිමක ඉන් වියුක්තව අප බොහෝ දෙනෙකු වල් වැදෙන බව ද අමුතුවෙන් පෙන්වා දෙන්නට අවැසි  නොවේ.

වර්තමාන සමාජයේ බටහිර විද්‍යාව ඉස්මතුව ඇති කලෙක, විද්‍යාඥයන්ව බුද්ධිමතුන් ලෙස පිළිගන්නා සැටියකි. බුද්ධිමතුන් විද්‍යාව හදාරන්නේ ද නැතහොත් විද්‍යාව හදාරන්නන් බුද්ධිමතුන්දයි පැහැදිළි නැති නමුත් විද්‍යාව හැදෑරුවන් හට මෙලොව යම් පිළිගැනීමක් ඇති බව පිළිගත යුතුය. නමුත් විද්‍යාව හැදෑරු සියල්ලන් බුද්ධිමතුන් නම් මෙලොව මෙතරම්ම විනාශයට ලක් වන්නට ඉඩ ප්‍රස්තාවන් ඇති වේදැයි සැක සහිත බව ඔබට වැටහේවි. මිනිසුන් මරන්නට අවි ආයුධ නිපද වන්නේත්, විවිධ රසායනික ලොව පුරා ප්‍රචලිත කරන්නේත් පමණක් නොව කොටින්ම අපගේ ශරීරයට අහිතකර දේවල් රැගත් ආහාර නිපදවා රුපවාහිනි දැන්වීම් මගින් අපට කවන්නට පොර බදන්නේත් මෙම විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවල ප්‍රතිඵලයන් නිසා බව කෙදිනක හෝ ඔබට වැටහී ඇත්දැයි  සිහි කල යුතුය. නමුත් මේ සියල්ලෙහි එලෙස වූ අහිතකර දෑ සහ තත්වයන් නැති බව ද අප පිළිගත යුතුය.

විද්‍යාලෝකය තුල ඇත්තේද වටහා ගත නොහැකි තරඟයකි. එකිනෙකා අභිබවා යන්නට වෙර දරන අනන්ත අප්‍රමාණ විද්‍යාඥයෝ බොහොමයකි. තවත් අයෙකුගේ නිර්මාණයක් කොල්ල කන්නට බලා ඉඳිනා අද පවසනා මෙවැනි බුද්ධිමතුන් රාශියකි. තවත් අයෙකුගේ අදහසක්, දත්ත සමූහයක් හෝ පමණක් නොව පල කර ඇති පර්යේෂණ වාර්තා පවා කොල්ල කෑ අවස්ථා වාර්තා වෙන බව රහසක් නොවේ. උගත්කම පමණක් ම නිර්මාණශීලි පර්යේෂණ අරඹන්නට සමත් නොවන බවට මෙවැනි සිදුවීම් කදිම නිදසුන් වේ. අයෙක් ජිවය නංවාලන්නට පර්යේෂණ, නව නිපැයුම් කරද්දී තවත් අයෙක් මිනිසා ඇතුළු සමස්ත පරිසරයම් විනාශ කරන්නට තම පර්යේෂණ තුලින් තැත් කිරීම අතිශය සංවේග ජනකය.

මේ තත්වය  වෙනස්කරන්නට හැකි වන්නේ කෙසේද යන්න අප සාකච්චාවට බඳුන් කල යුතු ඉතා වැදගත් කරුණක් යයි මට සිතේ. බුදු දහමින් සුපෝෂණය වූ සංස්කෘතියක් තුලින් මෙම විද්‍යාවන් බිහි වූයේනම් ඇතිවන තත්වය කෙබඳු වේ ද, සත්‍ය ලෙසම බුදු දහම අනුගමනය කරන විද්‍යාඥයින් බිහි වූවොත් ලෝකය කෙලෙසක වෙනස් වේද යන කරුණු සාකච්චාවට පමණක් නොව අනාගතයේදී ප්‍රයෝගික මට්ටමෙන් ප්‍රචලිත කරන්නට හැකි වේ නම් කදිම ලොවක් නිර්මාණය කල හැකි නොවේදැයි සිතේ. එමෙන්ම මෙවැනි සංස්කෘතියක් තුලින් බිහිවන විද්‍යා ලෝකයක් බටහිර විද්‍යාවෙන් අත්‍යන්තයෙන්ම වියුක්ත වන බව නම් අප සැම පිළිගත යුතු වේ.  

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

04.02.2017