Monday, 4 June 2018

විදු පත් ඉරුව
2015.07.22

මැතිවරණ උණුසුමත් සමග කරළියට එන්නේ ප්‍රචාරක දැන්වීම් ය. නා නා ප්‍රකාරයෙන් නිර්මාණය කළ මේ දැන්වීම්වලින් තාප්ප, බිත්ති ඇතුළුව බොහොමයක්‌ ස්‌ථාන කලකට වැසී යයි. එමගින් සමස්‌ත පරිසරයට ම එක්‌ කරන්නේ අතිශය අවලස්‌සනකි. එපමණක්‌ නො වේ. මේ හේතුවෙන් තවත් ගැටලු රාශියක්‌ මතු වේ. බිත්ති, තාප්ප ඇතුළුව ප්‍රචාරක දැන්වීම් ග්‍රහණයට හසු වන ස්‌ථාන නැවත පිළිසකර කිරීමට ඉතා විශාල මුදලක්‌ වැය වේ. එමෙන් ම මේ සඳහා වැය වන කඩදාසි ප්‍රමාණය ඉතිරි කරගත හැකි නම්, එය පාසල් පොත් මුද්‍රණය වැනි සත්කාර්යයකට වැය කළ හැකි වේ. මේ කඩදාසි ප්‍රමාණය නිර්මාණය සඳහා වැය කළ යුතු ගස්‌ ප්‍රමාණය ද වක්‍රාකාරයෙන් ඉතිරි වේ. එය පරිසර සංරක්‌ෂණය උදෙසා ගන්නා වූ අගනා තීරණයක්‌ වනු ඇත.

මේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් විවිධ ස්‌ථානවල ඇලවීම සඳහා යොදාගන්නා විවිධ ක්‍රමවේද නිසාවෙන් මේ කඩදාසි නැවත ප්‍රතිචක්‍රීයකරණයට එක්‌ කළ නොහැකි ද වේ. මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් ඇලවීම සඳහා යොදාගන්නේ පාන් පිටි දිය කිරීමෙන් සාදා ගන්නා පාප්ප ය. පාප්ප කල් තබාගැනීම සඳහා සමහර අවස්‌ථාවල දී කොන්ඩිස්‌ වැනි රසායනික ද්‍රව්‍යයන් එක්‌ කරන අතර, ගැලවීමෙන් දැන්වීම් ආරක්‌ෂා කරගැනීම සඳහා බෝතල් කුඩු, විදුලි බල්බවල කුඩු පාප්පවලට එක්‌ කරන බව වාර්තා වේ. මේ හේතුවෙන් වැඩිපුර ම පීඩා විඳින බව පෙනී යන්නේ ගවයන් සහ එළුවන් වැනි සිව්පාවුන් ය. පාප්ප කෑමට ආසා කරන මොවුන් අවසන් කරන්නේ සම්පූර්ණ දැන්වීම ම කා දැමීමෙනි. අවසන් ප්‍රතිඵලය කුමක්‌ විය හැකි දැයිs අමුතුවෙන් කිව යුතු නො වේ. තවත් අතකින් බලන කල ආහාර සුරක්‌ෂිතකරණය ගැන නිතර ම කථා කරන අප මේ කාලයේ මෙලෙස විනාශ කරන්නේ බොහෝ දෙනකුට ආහාර පිණිස ගත හැකි ආහාර ද්‍රව්‍යයක්‌ වන පාන් පිටි ය.

මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම් හේතුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් නො සිතන සහ කථා නො කරන නමුත් අප ගේ අවධානය යොමු කළ යුතු කාරණය වන්නේ මේ හේතුවෙන් ඇති වන "දර්ශන දූෂණයයි". අප අවට පරිසර වසා පැතිර පවත්නා නා නා ප්‍රකාර දැන්වීම්වලින් අප ගේ මනස කොපමණ දුරකට ව්‍යාකූල කරන්නේ ද යන්න සොයා බැලීම අතිශය වැදගත් පර්යේෂණයක්‌ වනු ඇත. මැතිවරණ ප්‍රචාරක දැන්වීම්වලින් විශේෂයෙන් ම ළමා මනසට සිදු කරන බලපෑම අධ්‍යයනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය කටයුත්තකි. මෙවැනි දැන්වීම් හේතුවෙන් ඇති වන්නා වූ අහිතකර බලපෑම් ද හිතකර බලපෑම් ද අධ්‍යයනය කළ යුතු අතර සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමවලින් බැහැර ව හිතකර ක්‍රමවේද අනුගමනය කිරීම ද නිර්මාණය ද මගින් ප්‍රචාරක කලාව නව මගකට යොමු කළ හැකි වේ යෑයි සිතමි.

දැන්වීම් ප්‍රචාරක කලාවේ තවත් අංගයක්‌ වන අති විශාල පුවරු මහා මාර්ග ආසන්නයේ සවි කර ඇති බව ඔබ දැක ඇතිවා නිසැක ය. විශාල වංගුවල දී එක්‌වර ම දර්ශනය වන ලෙස සවි කර ඇති මේ පුවරු සමහර අවස්‌ථාවල දී රියදුරන් නොමග යවනවා විය හැකි ය. ඒ හේතුවෙන් කොපමණ මාර්ග අනතුරු ප්‍රමාණයක්‌ සිදු වී ඇත් දැයි අප මේ වන තෙක්‌ ගණනය කර නොමැති විය හැකි ය. දිළිසෙනසුලු තීන්ත ද, ආලෝකය පරාවර්තනය කරන්නා වූ ද්‍රව්‍යයන් එක්‌ කර තැනූ තීන්ත ද හේතුවෙන් දහවල දී ද, රාත්‍රියේ දී ද "ගිනිකන" වැටීම හේතුවෙන් මා බොහෝ අපහසුතාවයට ලක්‌ වූ අවස්‌ථා ඇත. එය වාහන පදවන බොහෝ දෙනකු අත්දැක ඇතැයි සිතිය හැකි ය.

එපමණක්‌ නො ව, පරිසරයේ රස විඳිමින් ගමන් ගන්නා අප, එක්‌වර ම මෙවැනි විශාල දැන්වීම් පුවරු දර්ශනය වීමෙන් කොපමණ සිත් තැවුලකට පත් වන්නේ ද යන්න අමුතුවෙන් කිව යුතු නො වේ. එය නොමිලේ අප ගේ මනස සංසුන් කරන සුන්දර පරිසර දර්ශන අප වෙතින් බලෙන් ඉවත් කිරීමකි.

විද්‍යාව හා තාක්‌ෂණය දියුණු මෙවන් යුගයක මැතිවරණ ප්‍රචාරණය උදෙසා වඩාත් ඵලදායි ලාභදායි සහ පරිසර හිතකාමී ක්‍රමවේද භාවිත කළ යුතු වේ. නිර්මිත පරිසරය හේතුවෙන් ස්‌වාභාවික පරිසරයට ඇති වන්නා වූ මෙවැනි බලපෑම් අධ්‍යයනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව මෙහි දී අවධාරණය කළ යුතු ය. මෙවැනි දර්ශන පුවරු සවි කිරීමේ දී අනුගමනය කළ යුතු ප්‍රමිතීන් පිළිබඳව සලකා බැලිය යුතු වේ. එමෙන් ම මෙවැනි දැන්වීම් ප්‍රචාරණය හේතුවෙන් ජනතාවට ඇති වන අපහසුතා පිළිබඳව වූ කරුණු සැලකිල්ලට ගෙන ඒ සඳහා නව නීති පද්ධතියක්‌ සැකසිය හැකි නම් ජනතාව ගේ පරිසර රසවින්දනය ආරක්‌ෂා කළ හැකි ය.

මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතුවල දී අනුගමනය කළ යුතු නීති පද්ධතියක්‌ ඇතත් ඒවා ක්‍රමවත්ව ක්‍රියාත්මක නො වීමේ ඵලවිපාක පසුගිය දශක කිහිපය තුළ දී අත්විඳි ආකාරය අප සියල්ලට ම හොඳින් මතක ය. එවැනි අත්දැකීම් සැලකිල්ලට ගෙන, පරිසරයට ආදරය කරන, ජනතාවට ආදරය කරන මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක යම් අයකු යෙදෙන්නේ නම් එය ඉතා අගය කළ යුතු ය. එමෙන් ම යම් ප්‍රමාණයකට හෝ මැතිවරණ ප්‍රචාරක නීති ක්‍රියාත්මක කෙරෙමින් තිබීම අගය කළ යුත්තකි.

විද්‍යාව හා තාක්‌ෂණය පිළිගන්නා, ඒ පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන එමගින් පරිසරය ආරක්‌ෂණය තහවුරු කරන මැතිවරණ ප්‍රචාරණයේ යෙදෙන්නන් පිරිසක්‌ නුදුරු අනාගතයේ ශ්‍රී ලංකාවේ බිහි වීම සිහිනයක්‌ නො වනු ඇතැයි සිතමි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Friday, 1 June 2018

විදුපත්ඉරුව
2015.07.15

"ලුසී" මානව වංශකතාවේ ආන්දෝලනාත්මක චරිතයකි. මේ ඇටසැකිල්ල හිස්‌කබලත් සමග ම හමු වීම විද්‍යඥයන් ගේ අමන්දානන්දයට හේතු වූයේ ඉතා කලාතුරකින් එවැන්නක්‌ ලැබෙන නිසා ය. මීටරයක්‌ පමණ උසැති මේ මිත්තනිය 1974 දී ඉතියෝපියාවෙන් සොයාගන්නා ලද අතර ඈ ද්විපාද සංචාරණයේ යෙදුනියක ලෙස වාර්තා විය. අස්‌ථි පංජරයෙන් සියයට 40ක්‌ පමණ අස්‌ථි කොටස්‌ ඉතිරි වි තිබීම බොහොමයක්‌ කරුණු අනාවරණය කරගැනීමට මගපෑදිණි. මේ අනාවරණයට හේතු වන්නේ මෝරිස්‌ තෙයිබ් නම් වූ ප්‍රංශ භූ විද්‍යාඥයකු ගේ පර්යේෂණයකි. ඔහු එය තවත් පුළුල් කරමින් බහු විෂයාත්මක පර්යේෂණයක්‌ බවට පත් කරන්නේ පුරාවිද්‍යාඥයකු, මානව වංශ විද්‍යාඥයකු සහ ප්‍රාග් ජීවධාතු විද්‍යාඥයකු මෙයට සම්බන්ධ කරගනිමිනි. එම ප්‍රයත්නය හේතුවෙන් මානව පරිණාමයේ ඉතා වැදගත් කරුණු සමූහයක්‌ ලොවට හෙළි කරන්නට ඔවුනට හැකි විය. ලුසී අදින් වසර මිලියන 3.7කට පමණ පෙර ජීවත් වූ ඔස්‌ට්‍රෙලොපිතෙකස්‌ නම් වූ ගණයට අයත් වූවෙකි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ද ප්‍රථම වතාවට මෙවැනි ම බහු විෂයාත්මක ප්‍රවේශයක්‌ ලබා දුන් පුරාවිද්‍යා පර්යේෂයණය මා දුටුවේ අලවල පොත්ගුල් ලෙනෙහි සිදු කරන ලද කැණීමෙනි. කැලණිය පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනයේ මහාචාර්ය ගාමිණී අධිකාරි විසින් මෙහයවනු ලැබූ මේ පර්යේෂණය සඳහා පුරා විද්‍යායඥයනට අමතරව විවිධ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍ර ඔස්‌සේ පර්යේෂණ සිදු කරන විද්‍යාඥයෝ පිරිසක්‌ සහභාගී වූ හ. 2008 වසරේ දී ආරම්භ කළ මේ පර්යේෂණයේ ක්‌ෂේත්‍රයේ කටයුතු එයින් වසර දෙකකට පමණ පසු අවසාන කිරීමෙන් අනතුරුව විද්‍යාගාර විශ්ලේෂණ කටයුතු සිදු කෙරෙමින් පවතී. නුදුරේ දී ම එහි අවසන් ප්‍රතිඵල එළිදැක්‌වීමට නියමිත ය. පුරාවිද්‍යාව එහි මුඛ්‍ය අර්ථයෙන් ම විද්‍යාවක්‌ වුව ද ශ්‍රී ලංකාවේ දී විද්‍යා ක්‍රමවේද ඒ සඳහා භාවිත වන්නේ අවමයෙනි. එනිසා මේ පර්යේෂණය සාම්ප්‍රදායියික බව බිඳහෙළා ඉන් ඔබ්බට පියමං කරමින් විද්‍යා ක්‍රමවේදවල සහ බහු විෂයාත්මක ප්‍රවේශයක කාලීන අවශ්‍යතාව මනාව පෙන්නුම් කෙරුවකි.

භූ විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රය නියෝජනය කරමින් මා හට ද එම පර්යේෂණ කටයුත්තට සහභාගී වීමට හැකි විය. එහි දී භූ විද්‍යාවේ විධි ක්‍රම භාවිත කරමින් පුරාවිද්‍යාව හා භූ විද්‍යාව සම්බන්ධ කරන නව විෂය ක්‌ෂේත්‍රයක්‌ වන භූ පුරා විද්‍යාවේ (geo-archaeology) වටිනාකම පෙන්වා දීමට මා හට හැකි වීම මහත් වූ සතුටට කරුණකි. එහි දී ප්‍රථම වතාවට නව විශ්ලේෂණ ක්‍රමවේද ගණනාවක්‌ ම භාවිත කිරීමටත් එමගsන් වඩාත් පලදායි තොරතුරු රැසක්‌ එක්‌ කරගැනීමටත් හැකි විය.

මේ වසරේ ගත වූ පසුගිය සතියට පුරා විද්‍යා දෙපාර්තමේතුව පිහිටුවා වසර 125ක්‌ ගත විය. එදා මෙදාතුර බොහෝ පුරා විද්‍යා පර්යේෂණ සිදු කර ශ්‍රී ලාංකේය සංස්‌කෘතියෙහි අනර්ඝ බව ලොවට කියා පෑමට හැකි විය. ඔවුන් සිදු කළ පර්යේෂණවල ඉතා වැදගත් සහ අපූර්ව කොටස වන්නේ ප්‍රාග් ඵෙතිහාසිකයන් ගැන සිදු කළ පර්යේෂණ ය. දැනට වාර්තා වී ඇති අන්දමට වසර 40000ක්‌ පමණ පැරැණි මානවයන් ගැන බුලත්සිංහල පාහියන් ලෙනෙන් හමු වන අතර මෙවැනි ම වූ සාධක කිතුල්ගල බෙලි ලෙනෙන් ද කුරුවිට බටදොඹ ලෙනෙන් ද හමු වීම සුවිශේෂී මානව පරිණාමයක තතු ලොවට හෙළි කරන බව මාගේ හැඟීමයි. කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලංකාවෙන් හමු වූ මානව ප්‍රාග් ජීව ධාතුන් (human fossils) එක්‌ ස්‌ථානයක දක්‌නට නො ලැබීම ඉතා කණගාටුවට කරුණකි. එය ශ්‍රී ලාංකේය මානව පරිණාමය හදාරන්නන් හට සිදු ව ඇති විශාල අසාධාරණයක්‌ බව ද අවධාරණයෙන් සදහන් කළ යුතු ය.

පුරාවිද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රය තුළ භූ විද්‍යාවේ යෙදීම අත්‍යවශ්‍ය වූවකි. මන්ද යත් බොහෝ විට ඔවුන් ගේ පර්යේෂණ Rජු ව ම ගොඩනැෙගන්නේ භූ පරිසරය තුළ ය. මවු පාෂණයට ඉහළින් වූ අවසාදිත තට්‌ටුව ඔවුන් ගේ ප්‍රමුඛ පර්යේෂණාගාරයයි. එනිසා මේ පර්යේෂණවල නියෑළෙන්නන් භූ පරිසරයෙහි වන අවසාදිත ද, ඛනිජ සහ පාෂාණ ද සහ එහි ක්‍රියාකාරකම් ද පිළිබඳව මනා අවබෝධයකින් යුක්‌ත වීම සාර්ථක ප්‍රතිඵල අත්පත් කරගැනීමට හේතු වේ. පසුගිය දශකය තුළ මා ගේ බොහෝ පර්යේෂණ දියත් වූයේ ද ඉහත සදහන් "භූ පුරා විද්‍යා" ක්‌ෂේත්‍රය තුළ ය. එහි දී පර්යේෂණ කැණීම්වලට අමතරව සංස්‌කෘතික සහ උරුම සංරක්‌ෂණ කටයුතුවලට ද භූ විද්‍යාවේ යෙදීම්වල වැදගත්කම පෙන්වා දීමට හැකි විය. එනිසා ම ප්‍රථම වතාවට එම විෂය පුරාවිද්‍යා උපාධියෙහි එක්‌ විෂය ක්‌ෂේත්‍රක්‌ ලෙස එක්‌ කර ඇති අතර වත්මනෙහි රජරට විශ්වවිද්‍යාලයයේ පුරාවිද්‍යා උපාධිය හදාරන සිසුනට එම භාග්‍යය ලැබී ඇත. එමෙන් ම පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි හදාරනන්ට ද මේ අවස්‌ථාව ඉතා ඉක්‌මනින් ලැබෙනු ඇති බව මගේ හැඟීමයි.

පුරා විද්‍යා කැණීම් සහ ගවේෂණවලින් මතු කරගන්නා පුරාවිද්‍යාත්මක ද්‍රව්‍යයන් සංරක්‌ෂණය ඉතා වැදගත් වේ. එමගින් සංස්‌කෘතියෙහි විකාශය පිළිබිඹු කරයි. බොහෝ විට අතීතයේ නිර්මිත පරිසරය දේශීය ඥානය සහ දේශීය තාක්‌ෂණය මත ගොඩනැගුණකි. එය වත්මන් පරිසරයෙහි කොටසක්‌ ව ඇත. විවෘත පරිසරයෙහි ඇත්තා වූ එවන් නිර්මාණ ස්‌වාභාවික ක්‍රියාදාමයන්ට හසු ව විනාශ වෙමින් පවතී. ඒවා ආරක්‌ෂා කිරීමට මහත් වෑයමක්‌ දැරිය යුතු ය. ලොව බොහෝ රටවල මේ සදහා සුවිශේෂී වැඩපිළිවෙළවල් සහ ක්‍රියාදාමයන් සිදු කරමින් පවතී. වසර 125ක්‌ ගත් වුවත් උරුම සංරක්‌ෂණ සහ කළමනාකරණය සදහා අප රටෙහි විධිමත් වැඩපිළිවෙළක්‌ සකස්‌ වී නොමැති බව මගේ හැඟීම ය. පුරා විද්‍යාත්මකව සහ සංස්‌කෘතිකමය වශයෙන් වැදගත් වන්නා වූ ලෝක උරුම ගණනාවක්‌ ම ඇති අප මේ පිළිබඳව සිතා ඉතා ඉක්‌මනින් ක්‍රමවත් ක්‍රියාදාමයක්‌ දියත් කළ යුතු ය. නැත හොත්, කැටපත් පවුර, බිතු සිතුවම්, සමාධි පිළිමය වැනි අගනා නිර්මාණ විනාශ වී යැම නොවැළැක්‌විය හැකි වේ.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Monday, 28 May 2018

විදු පත් ඉරුව
2015  07.08 

අප කුඩා කල ඉගෙනගත් තේරවිල්ලක්‌ මාගේ මතකයට නැෙගයි. ඒ, "පුංචි ළිඳේ වතුර රසයි" යන්නයි. මා එය ඔබට පහදා දිය යුතු නො වේ. මන්ද අප සියල්ල ඒ කුමක්‌ දැයි හොඳින් ම දන්නා බැවිනි. පිපාසය නිවාලන්නට ද, ශක්‌තිය ලබා දෙන්නට ද "වෑවරය"කට හැකි ය. එමෙන් ම ඛනිජ ලවණවලින් ද එය පොහොසත් ය. පර්යේෂණවලින් හෙළි වී ඇත්තේ එය සේලයින් වතුරට බොහෝ සමාන බවයි. ඒ ගස උඩ ඇත්තා වූ පුංචි ළිඳයි.

ගමේ ගස යට ද එවැනි ම වූ පුංචි ළිඳකි. ශක්‌තිය ලබා දෙන්නට නොහැකි වුවත් අප ගේ ගත සිත නිවාලන්නට මේ පුංචි ළිඳට හැකි ය. ඒ "කුඹුකේ ළිඳයි" (කුඹුක්‌ ගසක්‌ යට පිහිටි ළිඳයි). මා කුඩා කල ජීවත් වූ ගමෙහි ද කුඹුකේ ළිඳක්‌ විය. එහි වූ නිල් කැටේට පිරිසිදු සීතල වතුර බීමට බොහෝ ම කදිම ය. මද්දහනේ පවා වතුර සිසිල ය. ඒ අසලින් ම තවත් වඩා විශාල ළිඳකි. ඒ ස්‌නානයට ය. වැඩිහිටියන් අනුමත කරන්නේ එයින් මද්දහනට පෙර ස්‌නානය කිරීමයි. සවස්‌ කාලයේ නෑම ඔවුහු ප්‍රතික්‌ෂේප කරති. එය ඔවුන් ප්‍රත්‍යක්‌ෂයෙන් ම දැනගත්තකි. ගස උඩ පුංචි ළිඳේ වතුර බීමේ දී ද මෙලෙස ම වූ කතාවක්‌ ගැමියන් අතර වෙයි. ඒ මද්දහනට පෙර වෑවර බොන්නේ නම් රන් කාසියක්‌ දී වුව බීම හොඳ බවයි. එහෙත් මද්දහනෙන් පසු සවස්‌ කල රන් කාසියක්‌ සමග වෑවරය ලැබුණ ද නො බොන ලෙසයි. ඒ වෑවර ජලය ගත සිසිල් කරන නිසා සෙම ගතිය ඇවිස්‌සෙන බැවිනි. එය ද බොහෝ කලක සිට ඔවුනට ප්‍රත්‍යක්‌ෂ වූවකි.

මේ කුඹුකේ ළිඳේ දෙතුන් දෙනකුට වඩා එකවර නෑමට වතුර ප්‍රමාණවත් නො වේ. එහෙත් පැය භාගයක්‌ යන්නට මත්තෙන් නැවත හනික පිරිසිදු වතුරෙන් ළිඳ පිරේ. එතරම් ම අපූරුවට දිය උල්පත ප්‍රබල ය. ඒ ජල උල්පතහි මූලාශ්‍ර ප්‍රදේශයේ වූ පොහොසත් වන වැස්‌ම හේතුවෙනි. මෑතකාලීනව සිදු කරන ලද බටහිර විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවලින් හෙළි වී ඇත්තේ කුඹුක්‌ ශාකයට ජලය පිරිසිදු කිරීමේ හැකියාව ඇති බවයි. කුඹුක්‌ ශාකයට අපූරු මූල පද්ධතියක්‌ වෙයි. ජාලයක්‌ සේ සකස්‌ වූ ද නිරන්තරයෙන් ම ජලය සොයා දිවෙන්නා වූ ද මේ මූලයන් ජලයේ ඇති බැර ලෝහ උරාගන්නා බව මේ පර්යේෂණවලින් පැහැදිලි වී ඇත. ජලාශ්‍රිතව වැඩෙන නිසා ගස ශක්‌තිමත්ව පොළොවට සවි කර තබන්නට කුඩා මුල්වලට රුකුලක්‌ වන්නේ ගසෙහි ඇති කඳන් පාලම් ය. අතුපතර විහිදී යැම මගින් ඇති කරන සෙවණ ළිඳේ සිසිලසට තවත් හේතු වේ.

පැරැණි ගම්වල කුඹුකේ ළිඳ සුපුරුදු දසුනකි. එමෙන් ම එය පිහිටන්නේ වෙල් යාය ඉස්‌මත්තේ ය. ළිඳ පිරී ඉතිරෙන ජලය වෙල ඉස්‌මත්තේ සිට කුඩා දිය කඳුරක්‌ නිර්මාණය කරයි. අවශ්‍ය විටෙක වෙලට ජලය සපයන්නේ මේ දිය කඳුරයි. දියකඳුරු පහළට ගලත් ම ක්‍රමයෙන් විසල් වෙයි. එවිට දෙපස ඉවුරු පිරෙන්නේ කුඹුක්‌ ගස්‌වලිනි. බොහෝ විට විශාල ඔයවල ද කුඩා ගංගාවල ද මෙවැනි ගස්‌ අතීතයේ නම් කදිමට තිබෙන්නට ඇත. එනිසා ම අතීතයේ මෙලෙස ගලා ගිය ජලය ස්‌වාභාවිකව ම පිරිසිදු වන්නට ඇත. ස්‌වාභාවිකත්වය ඉක්‌මවා එය ජය ගන්නට වැර දරන වර්තමානයේ ජල පිරිපහදු ගැන කතා කරන්නට වී ඇත්තේ කරුණු දෙකක්‌ නිසා ය. කෘත්‍රිම ද්‍රව්‍ය පරිසරයට එක්‌ කිරීමෙන් ජලය අපවිත්‍ර වීමත්, ස්‌වාභාවික ජල පිරිපහදු පරිසරයෙන් ඉවත් කිරීමත් ඒ ප්‍රධාන කරුණු වෙයි. අතීතයේ මුතුන් මිත්තන් විසින් ඉදි කරන ලද වාරිමාර්ගවල ද වැව් වටා ද වූයේ කුඹුක්‌ ගස්‌, මී ගස්‌ වැනි ස්‌වාභාවික ජලය පිරිසිදු කරන්නා වූ ශාක ය.

වත්මනෙහි අපි තාක්‌ෂණයෙන් සුපෝෂිත වී නවීන වාරිමාර්ග හා ජලාශ තැනුවෝ වෙමු. ජල කළමනාකරණය ගැන ඉහළින් ම කතා කරන්නෝ වෙමු. එහෙත් තවමත් රටෙහි ධන නිධානයක්‌ වන ජල සම්පත රැකගැනීමට කෙතරම් දුරට ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත් ද යන්න ප්‍රශ්නයකි. දිනෙන් දින ම සුපිරිසිදු ජල නිධි දූෂණය වෙමින් භාවිතයට ගත හැකි ප්‍රමාණය අඩු වෙමින් පවතී. ජලයට එක්‌ වන විෂ ද්‍රව්‍ය ගැන මතකයට නැෙගන්නේ ජනතාව රෝගී වන විට ය. එක්‌ උදාහරණයක්‌ වන්නේ රජරට ජනතාව පීඩා විඳින වකුගඩු රෝගයයි. තවමත් හරිහැටි හේතුවක්‌ සොයාගැනීමට නොහැකි ව සියල්ලන් ම අතරමං ව වාද පිට වාද පවත්වන්නේ ස්‌වාභාවිකත්වය ජයගන්නට ගත්තා වූ ද ගන්නා වූ ද ක්‍රියාමාර්ග ගැන දෙවරක්‌ නො සිතීමේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස ය.

බුද්ධිමත් අය නම් වත්මනෙහි සිදු කළ මහා පරිමාණ ජලාශ නිර්මාණයේ දී ද කොන්ක්‍රීට්‌ වාරිමාර්ග තැනීමේ දී ද මුතුන් මිත්තන් ගේ තාක්‌ෂණය අධ්‍යයනය කර එහි වූ පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාමාර්ග හා තාක්‌ෂණයන් යොදාගන්නවා නිසැක ය. ගිණිය නොහැකි තරම් වූ මහා සහ කුඩා පරිමාණ වැව් පංතීන් නැවත සක්‍රිය කිරීමට උත්සාහ ගන්නවා නිසැක ය. අතීතයේ වියළි කලාපයේ ජනයා එහි ස්‌වභාවයෙන් ම සාන්ද්‍රගත වූ කැල්සියම් සහ මැග්නීසියම් ලවණ හේතුවෙන් කඨ§නත්වය වැඩි වූ භූගත ජලය වෙනුවට වැව් ජලය භාවිතයට ගත්තෝ ය. එහෙත් රසායනික පොහොර ඇතුළු අනෙකුත් කෘත්‍රිම රසායනයන් පරිසරයට එක්‌ කිරීමෙන් මතුපිට ගලායන ජලයෙන් පෝෂණය වූ වැව් දූෂණයට ලක්‌ වී ඇත. එනිසා අද වන විට පානය සඳහා වැව් ජලය පරිහරණය අත් හැර ඇත.

සුරක්‌ෂිත අනාගතයක්‌ සඳහා ජල කළමනාකරණය අත්‍යවශ්‍ය ය. එනිසා ජල විද්‍යාඥයන් එක්‌ වී ස්‌ථිර සහ පැහැදිලි වැඩපිළිවෙළක්‌ සකස්‌ කළ යුතු ය. ඒ අතරට ජල නිධිවල වර්තමාන තත්ත්වය කුමක්‌ ද යන්න වටහාගත යුතු ය. දැනට දූෂණය වී ඇති සහ පිරිසිදු ජල නිධි වෙන් කරගැනීම වැදගත් වේ. දූෂිත ජල නිධි නැවත යථා තත්ත්වයට පත් කළ හැකි දැයි බැලීම සඳහා පර්යේෂණ දියත් කළ යුතු ය. අපට ද මේ සඳහා යමක්‌ කළ හැකි ය. ජලය අපිරිසිදු කරන්නා වූ ක්‍රියාකාරකම්වලින් වැළකී සිටිය හැකි ය. ජල පිරිපහදු කරන්නා වූ කුඹුක්‌, මී වැනි ශාක වර්ග ජල මාර්ග සහ ළිං අසල වගා කිරීම ආරම්භ කළ හැකි ය. ඒ අතර, අප ගේ දරුවන් හට ජල සංරක්‌ෂණයේ වැදගත්කම අවබෝධ කරවීම ඉතා වැදගත් කටයුත්තකි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ
විදු පත් ඉරුව
2018 මැයි 23 බදාදා

මෙවර තරු කඳවුර පැවැත්වූයේ බප/ජය/ ජනාධිපති බාලිකා විද්‍යාලයේ දීයි. මෙවැනි වැඩසටහනකට සහභාගි වීමට අවස්‌ථාව ලැබීම මා ඉතා භාග්‍යයක්‌ කොට සලකන අතර එය මට නවමු අත්දැකීමක්‌ වුණා. විදුසර ප්‍රධාන කර්තෘතුමාටත් වැඩසටහන මෙහෙයවූ සමීර මහතා ඇතුළු කණ්‌ඩායමටත් පළමුව මා ගේ හෘදයාංගම ස්‌තුතිය පුද කළ යුතුයි. ඔවුන් මේ වැඩසටහන ඔස්‌සේ ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල් අතර විද්‍යාව ප්‍රචලිත කිරීමට ගන්නා නිහඬ වෑයම ඉතා අගය කළ යුතුයි. විද්‍යාව රටෙහි ප්‍රචලිත කිරීම සඳහා ඉතා පලදායි ක්‍රමයක්‌ ලෙස මෙවැනි කඳවුරු පැවැත්වීමත් ඒ සඳහා කවුරුත් ප්‍රිය කරන විෂයක්‌ වන තාරකා විද්‍යාව වැන්නක්‌ යොදාගැනීමත් ඉතා සුදුසු බවයි සමීර මහතා ගේ අදහස වූයේ. මා ද එය ඉහළින් ම අනුමත කරන අතර මෙවැනි එක්‌ කුඩා ක්‍රියාකාරකමක්‌ දරුවකු විද්‍යාව කෙරෙහි යොමු වීමට ප්‍රබල හේතුවක්‌ විය හැකියි.

ඉතා අපූරුවට සංවිධානය කර තිබූ මේ තරු කඳවුර සඳහා විද්‍යාලයයේ බාලිකාවන් විශාල ප්‍රමාණයක්‌ සහභාගි වූවා. එය අපේක්‌ෂිත ප්‍රමාණය ඉක්‌මවූ බවයි විදුහල්පතිතුමිය පැවසුවේ. දරුවන් අහසට කෙතරම් ඇලුම් කරනවා ද යන්න මේ පාසලේ දරුවන් ගේ තිබූ උද්යෝගයෙනුත් උනන්දුවෙනුත් මනාව පෙන්නුම් කළා. තරමක වැසි සහිත කාලගුණයක්‌ පැවතියත් නිරීක්‌ෂණ කටයුතු සඳහා එය බාධාවක්‌ වූයේ නැහැ. විවිධ වර්ගයේ දුරේක්‌ෂ කිහිපයක්‌ මගින් දරුවන්ට අහස නිරීක්‌ෂණය කිරීමේ පහසුකම් සලසා තිබුණ බැවින් අහස තම කුළුදුල් විද්‍යා පර්යේෂණාගාරය කරගන්නට බොහෝ බාලිකාවනට හැකි වන්නට ඇති. එමෙන් ම බොහොමයක ගේ එය කුළුදුල් අත්දැකීම වන්නට ඇති. එනිසා ම අනාගතයේ බිහි වන ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යාඥයන් කිහිප දෙනකු ගේ වත් තිඹිරිගෙය මේ තරු කඳවුර වන්නට බැරිකමක්‌ නැහැ.

තාරකා විද්‍යාව කෙරෙහි උනන්දු වන ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් වශයෙන් ඔබ ගේ පාසලේත් තාරකා විද්‍යා සංගමයක්‌ ආරම්භ කළ හැකියි. එවැන්නක්‌ ආරම්භ කිරීම පාසලේ අධ්‍යාපන කටයුතුවල දීත් මහඟු ප්‍රයෝජනයක්‌ වනු ඇත්තේ පාසල් විෂයමාලාවට ද කිසියම් ප්‍රමාණයකින් මේ විෂය ධාරාව ඇතුළත් කර ඇති බැවිනුයි. එමෙන් ම නවෝත්පාදන කෙරෙහි ඇල්මක්‌ දක්‌වන්නන් හට තම නිර්මාණශීලී ප්‍රයත්නයන් ඔස්‌සේ දුරේක්‌ෂ නිර්මාණය සඳහා යොමු වන්නට වුවත් අවස්‌ථාවක්‌ පවතිනවා. දැනට අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා දුරේක්‌ෂ ගෙන එන්නේ පිට රටින්. මූලිකව මේ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ ඉතා සරල අමුද්‍රව්‍ය පමණයි. ඒවා බොහොමයක්‌ අප රටෙන් සොයාගත හැකියි.

මේ තොරතුරු ගොනු කරද්දී මගේ මතකයට නැෙගන්නේ 2003 වසරේ මුරුතලාව ප්‍රදේශයට ඇද වැටුණු උල්කාපාතයයි. එහි කොටසක්‌ ප්‍රදර්ශනය සඳහා පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාල්යයේ භූ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ කෞතුකාගාරයෙහි තබා තිබෙනවා. එහි රසායනයත් ඛනිජ විද්‍යාත්මක පසුබිමත් පිළිබඳව ද භූ විද්‍යා පර්යේෂණ පවත්වා කරුණු අනාවරණය කර තිබෙනවා. පිටසක්‌වළ ජීවය පැවතීම හා සම්බන්ධ පර්යේෂණ පිළිබඳව ලෝකය තුළ ඇත්තේ ඉතා ඉහළ උනන්දුවක්‌. ඒ පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකාවෙන් ද පසුගිය කාලයේ යම් යම් සාක්‌ෂි එක්‌ වුණු බව ඔබට මතක ඇති. පොළොන්නරුව ප්‍රදේශයට ඇදහැළුණු උල්කාපාත වර්ෂාවකින් ලබාගත් පාෂාණ කැබැලි විශ්ලේෂණයට ලක්‌ කිරීමෙන් ඒ තුළ ජීවය පැවතීම පිළිබඳ ධනාත්මක තොරතුරු එක්‌ රැස්‌ කරගැනීමට ශ්‍රී ලාංකික විද්වතකු වන මහාචාර්ය චන්ද්‍රd වික්‍රමසිංහ මහතාට හැකි වුණා.

වත්මනෙහි මේ විෂය සම්බන්ධව විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රජාව තුළත් පිබිදීමක්‌ ඇති වි තිබීම සතුටුදායක කරුණක්‌. පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය මේ හා සම්බන්ධිත විද්‍යාත්මක කරුණු සාකච්ඡා කීරීම සදහා විශේෂ සමුළුවක්‌ එළඹෙන අගෝස්‌තුවේ පැවැත්වීමට මේ දිනවල කටයුතු කරගෙන යනවා. මේ විෂය ක්‌ෂේත්‍රයේ පර්යේෂණ සිදු කරන්නන් හට ද ඒ පිළිබඳව උනන්දුවක්‌ දක්‌වන්නන් හට ද මෙය මහඟු අවස්‌ථාවක්‌ වනවා නොඅනුමානයි. එමෙන් ම මේ විෂය තවමත් විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය තුළට ප්‍රමාණවත් ලෙස ග්‍රහණය කරගැනීමට නොහැකි වීමෙන් ප්‍රමාද වී ඇති තාරකා විද්‍යා උපාධිය කෙරෙහි උනන්දු වීමටත් යෝජනා කිරීමට මේ සමුළුව පුරෝගාමී වන්නේ නම් ලෝකය ජය ගැනීමට බලා ඉන්නා රටෙහි අනාගත පරපුරට එය අති විශාල සේවයක්‌ වනු ඇති.

විශ්වයේ ජීවය ආරම්භ වීම කවදා කොතැනක කෙසේ සිදු වුණි දැයි තවමත් නිශ්චිතව තහවුරු වී නැහැ. වසර බිලියන 12.5කට පමණ පෙර විශ්වය ආරම්භ වූ බවත් ආරම්භයේ ඇති වූ ක්‌ෂණික පිපිරුම හේතුවෙන් වේගවත් ප්‍රසාරණයක්‌ සිදු වී ක්‍රමයෙන් ශක්‌තිය පදාර්ථය බවට පත් වූ බවත් අද පිළිගන්නා මතයයි. ජීවය පවතින, තවමත් අප දන්නා එක ම ග්‍රහ ලොව පෘථිවියයි. වසර මිලියන 4500කට පමණ පෙර ඇති වූ මෙහි ජීවය ආරම්භ වූයේ මෙහි ම බවට තවත් ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යාඥයකු මතයක්‌ පළ කර තිබෙනවා. ඒ මහාචාර්ය සිරිල් පොන්නම්පෙරුම මහතායි. එනිසා මේ විෂය ඔස්‌සේ රටෙහි නම ලොව සුපතළ කිරීමට හැකි වීම අගය කළ යුතු මෙන්ම සැලකිල්ලට ද ගත යුතු සිදුවීමක්‌.

ලෝකය ආරම්භයේ ඇති වූ ජීවය හා සමාන ජීවීන් බොහෝ කටුක පරිසරවල දී හමු වන බව වත්මන් විද්‍යාඥයන් සොයාගෙන තිබෙනවා. ඒ අතර මුහුදෙහි ඇති වන ගිනිකඳු ආශ්‍රිත පරිසරවල ද, අධික ලවණතාව ඇති ස්‌ථාන ද, ගල්ගුහා වැනි පරිසර ද වනවා. ශ්‍රී ලාංකේය භූ ස්‌කන්ධයේ බහුලව විවිධාකාරයේ ගල්ගුහා හමු වන බැවින් මෙවැනි ප්‍රාථමික ජීවින් අධ්‍යයනය සඳහා මෙරට තෝතැන්නක්‌ වනු ඇතැයි අපට සිතිය හැකියි. තවමත් ප්‍රාථමික මට්‌ටමේ පවතින ගල්ගුහා පර්යේෂණ ව්‍යාපෘතිය ඉදිරි කාලයේ දී මෙවැනි පර්යේෂණ සදහා ද අවස්‌ථාව සැලසීමට සූදානමින් සිටින බව එම පර්යේෂණ කණ්‌ඩායමේ සාමාජිකයකු හැටියට මට පැවසිය හැකියි. එපමණක්‌ නො ව ගල්ගුහා පර්යේෂණ සදහා දායක විය හැකි කණ්‌ඩායම් සහ පාසල් ඇත්නම් විදුසර හරහා අප හා සම්බන්ධ විය හැකි බව මේ සමග දැනුම් දෙන්නට කැමතියි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Wednesday, 23 May 2018

විදු පත් ඉරුව

2015. 06. 24


ග්‍රීෂ්මය නිමා කරමින් වැසි ඇදහැළෙන්නට පටන් ගත් නිසා පරිසරය සිසිල් වෙලා. ගහ කොළ අතපය දිගහැරලා ප්‍රාණවත් වෙමින් ඊළඟ වර්ධන සංග්‍රාමය පටන්ගන්න ලහි ලහියේ සුදානම් වෙමින් ඉන්නේ. වියළුණු පත්‍ර අතර සැඟවිලා තිබුණු බීජ ක්‍රමයෙන් ජලය උරාගෙන බීජාවරණ මොළොක්‌ කරන්නේ ඒ අතර සුරැකි අනාගත ජීවය මෙලොවට පහළ කරන්නටයි. වැඩි කාලයක්‌ යන්නට මත්තෙන් බීජාවරණ දෙපලු කරගෙන නැවුම් අංකුර මතු වන්නේ තාවකාලිකව පෝෂණය සපයන බීජ පත්‍රත් සමගයි. එළියට විහිදුණු අංකුර ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වෙමින් කුඩා පත්‍ර බිහි කරන අතර හරිතප්‍රද නිපදවමින් ප්‍රභා ශක්‌තිය තිර කරන්නට පටන් ගන්නවා. ඒ තවත් ප්‍රභාසංශ්ලේෂී පරපුරක ඇරඹුමයි.

වත්මනෙහි ලොව දියුණු ම ශාක රාජධානිය වන සපුෂ්ප ද්විබීජපත්‍රී ශාක ඉතා සාර්ථකව ගොඩබිම ජය ගත් අයයි. මොවුන් තම "දරු පරම්පරාව" බිහි කිරීමේ දී නොදියුණු ශාකවලට ඇත්තා වූ ජල අවශ්‍යතාවෙන් සම්පූර්ණයෙන් ම මිදී තිබෙනවා. පරාගණය නම් වූ අපූරු ක්‍රියාදාමයක්‌ ඔස්‌සේ ජාන සම්මිශ්‍රණයට පෙලඹුණු මේ ශාක පරාග පතනය සඳහා කදිම වේදිකාවක්‌ කලංකය නිර්මාණයෙන් තනා තිබෙනවා. පතනය වූ පරාගයේ වර්ධනය වේදිකාව මතින් ම ඇරඹෙන අතර දිගු කීලය ඔස්‌සේ පරාගයේ වූ න්‍යෂ්ටිය

රැගෙන යන්නේ පරාගයෙන් නිර්මාණය කරන්නා වූ නාළය මගින්. ඩිම්බකෝෂ මස්‌තකයට සවි වූ කීලයේ පහළ කෙළවරින් විනිවිද යන එම නාළය ඩිම්බ හා සම්බන්ධ වෙමින් සංසේචන ක්‍රියාවලිය අවසන් කරනවා. සරල වූත් විස්‌මයජනක වූත් මේ ක්‍රියාවලිය හේතුවෙන් දියුණු සපුෂ්ප ශාක ලිංගික ප්‍රජනනයේ දී අවශ්‍ය වන ජලය සැපිරීම පරාග නළයට පමණක්‌ සීමා කිරීම ඔවුනට ගොඩබිම ජයගැනීමට හේතු වූ ප්‍රධාන ම සාධකයයි.

ලෝකයේ අස්‌සක්‌ මුල්ලක්‌ නෑර ව්‍යාප්ත වූ මේ ද්විබීජපත්‍රී ශාක අපට විවිධාකාරයෙන් උපකාරී වනවා.

ඉහත කී කරුණු කාරණාත් සමග මා ගේ මතකයට නැෙගන්නේ අප පාසලේ වූ දැවැන්ත සියඹලා ගසයි. උදයෙන් ම පාසලට යැමට පුරුදු වී සිටි මා යහළුවන් එන තුරු බොහෝ විට රැඳී සිටියේ මේ ගස මුලයි. එනිසා එහි දිනෙන් දින සිදු වන වෙනස්‌කම් නිරීක්‌ෂණයට කදිම අවස්‌ථාවක්‌ මා හට උදා වුණා. කුඩා නමුත් ළං වී සුපරීක්‌ෂාකාරීව බැලූ විට ඉතා අලංකාර පුෂ්පයක්‌ සියඹලා ශාකයට තිබෙන බව දකින්නට පිළිවන්. සැම අතු අගිස්‌සක ම මල් හටගන්නා අතර සම්පූර්ණ ගස ම මලින් වැසී ගිය පසු එය කදිම දසුනක්‌ මවනවා. ටික දිනකින් ගහ යට පර වූ මලින් වැසී යන අතර පරාගනයේ ප්‍රතිපලය ලෙස ඉතා කුඩා පල හට ගැනීම නිරීක්‌ෂණය කළ හැකි වනවා. කාලයත් සමග දිගට ඇදෙමින් විශාල වන පල, කරලක්‌ ලෙස අපට දිස්‌ වනවා. කරල් පැහෙනා කාලය වන විට නම් පහත අතු අතර කිසිදු කරලක්‌ සොයාගැනීමට හැකි වන්නේ නැහැ. ඒ සියලු අමු කරල් පාසලේ සිසුන් විසින් කා දමනු ලබන නිසා. කෙසේ වෙතත් අස්‌වැන්න අවසානයේ කුණු වූ කරල්වලිනුත්, බිමට වැටුණු කරල්වලිනුත් නිදහස්‌ වන බීජ ගස අවට ප්‍රදේශය පුරා විසිරී තිබෙනු දක්‌නට ලැබෙනවා. වර්ෂා කාලය එළඹෙත් ම සියඹලා බීජ පැළ වන්නට පටන් ගන්නවා. එහෙත් මා ගේ පාසල් කාලය තුළ නම් කිසිදු පැළයක්‌ ඒ විසල් සියඹලා ගස යට නම් වැඩෙනු දුටුවේ නැහැ.

සියඹලා ගස වැඩෙන්නේ බොහෝ විට වියළිs කලාපයේයි. එහෙත් මෙය තෙත් කලාපයේත් හොඳින් ම වැවෙන්නක්‌. අතුපතර විහිදා වැඩෙන නිසා මේ ශාකය සෙවණක්‌ ද සිසිලසක්‌ ද ගෙන දෙනවා. සියඹලා කරලෙන් ද ලැබෙන්නේ එවැනි ම වූ සිසිලසක්‌. හොඳින් වියළුණු කරලේ මදයෙන් අපූරු පානයක්‌ සකස්‌ කරගත හැකි අතර එය අප ගේ ගත සිත නිවා දමන්නට සමත්. ආමාශය ආශ්‍රිත රෝග නිවාරණයටත් අජීරණවල දීත් ආහාර රුචිය වැඩීමටත් මේ සුදුසු බව අත්දුටු දෙයක්‌. බොහෝ විට දෛනිකව ආහාර පිසීමේ දී අඩුම කුඩුම ලෙස අප සියඹලා යොදාගන්නේ එනිසා ද විය හැකියි. මේවා අතීතයේ සිට ම අක්‌ෂි රෝගවල දී ඇස්‌ සේදීම සඳහා යොදාගන්නා බව ද සඳහන් කළ යුතුයි.

මෙවැනි ම වූ බෙලි, දිවුල්, අනෝදා, ගොරකා වැනි බොහොමයක්‌ ශාකවල විවිධ ප්‍රයෝජන ගැන අප ගේ මුතුන් මිත්තන් මනාව දැන සිටි බව නොරහසක්‌. එපමණක්‌ නො ව පරිසරයේ වැඩෙන සැම පැළෑටියක ම, ශාකයක ම කුමන හෝ වැදගත්කමක්‌ පැවතුණා. එය ආහාරමය හෝ ඖෂධමය හෝ විය හැකියි. එනිසා ම ගෙවත්තක වූයේ වල්පැළ නො ව බෙහෙත් වර්ගයි. සම්මිශ්‍රණය හොඳින් ප්‍රගුණ කළ අප ගේ මුතුන් මිත්තන්ට මනා සෞඛ්‍යයක්‌ පවත්වාගැනීම අපහසු කාර්යයක්‌ වුණේ නැහැ.

මෙවැනි වූ දේශීය දැනුම ජනතාව අතර එලෙස පැතිර පැවතීම විටෙක පුදුමය දනවනසුලුයි. වසර සිය ගණනක්‌ හෝ දහස්‌ ගණනක්‌ තිස්‌සේ ප්‍රායෝගික පරීක්‌ෂණවලට ලක්‌ වී ප්‍රත්‍යක්‌ෂ වූ මේ ආකාරයේ දැනුම ඉතා වැදගත්. බොහෝ දෙනකු ගේ නිරීක්‌ෂණ සහ අත්දැකීම් මත ස්‌ථාපිත වූ මේ දැනුම විටෙක බටහිර විද්‍යාවටත් අභියෝගයක්‌. සත්‍ය ලෙස ම සලකා බැලුව හොත් බටහිර විද්‍යාවේ පරීක්‌ෂණ, නිරීක්‌ෂණ සහ නිගමන මතින් තහවුරු වන අකාරයට ම හෝ සමහර විටෙක ඉන් ඔබ්බට ද ගිය සුවිශේෂී ක්‍රමවේද ඔස්‌සේ සකස්‌ කරගත් මේ දැනුම අප සංස්‌කෘතියට ආවේනිකයි. ශ්‍රී ලාංකිකයන් ලෙස අප අමතක නො කළ යුත්තේත් එය මයි.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Tuesday, 22 May 2018

විදුපත් ඉරුව
2015.06. 17


විද්‍යා සන්නිවේදනය වැදගත් වන්නේ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ, යෙදීම්, සොයාගැනීම් ආදිය මහජනතාවට පැහැදිලි කිරීම සඳහා ය. ඒ සඳහා සරල සුමට රිද්මයක්‌ අනුගමනය කළ යුතු අතර එහි දී යෙදෙන වචන පිළිබඳව බොහෝ සැලකිලිමත් විය යුතු වේ. බටහිර විද්‍යාව විද්‍යාත්මක රචනා සඳහා යොදාගන්නේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවයි. බොහෝ විට කර්තෘ අඥාත ව යෙදෙන මේ රචනාවල දී එක්‌ එක්‌ විෂය ක්‌ෂේත්‍රය උදෙසා වූ සුවිශේෂී වචන මාලාවක්‌ යොදමින් තම කතාන්දරය (හෝ පර්යේෂණය) විග්‍රහ කෙරෙයි. මේ සුවිශේෂී වචන මාලාව සහිත ව බොහෝ විට ඉංග්‍රීසියෙන් ලියවුණු බටහිර විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ලිපි එනිසා ම සාමාන්‍ය ජනතාවට තේරුම්ගැනීම අසීරු වෙයි.

මෙවැනි විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ පත්‍රිකා හෝ කල්පිත සාමාන්‍ය ජනතාවට තේරෙන ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම විද්‍යා සන්නිවේදනයේ දී වැදගත් වෙයි. එය වඩාත් තීව්‍ර වන්නේ තවත් භාෂාවකට පරිවර්තනය වීමේ දී ය. ශ්‍රී ලාංකික අපට ද මේ ගැටලුවට මුහුණ දීමට සිදු වේ. ඒ තවමත් විද්‍යාවේ යෙදෙන තාක්‌ෂණික යෙදුම් නිසි පරිදි නොමැති වීමත් ඇත්තා වූ වචන සාමාන්‍ය ජනතාව අතර ප්‍රචලිත නො වීමත් නිසා ය. එනිසා සරල සුගම විද්‍යා/තාක්‌ෂණ වචන මාලාවක්‌ නිර්මාණය කිරීම කාලීන අවශ්‍යතාවක්‌ වේ.

මෙහි දී සඳහන් කළ යුතු තවත් කරුණක්‌ වෙයි. ඒ, බොහෝ විට විද්‍යාත්මක කරුණු මාධ්‍ය භාවිතයේ දී නිවැරැදිව නො යෙදීමයි. එයට හේතු වන්නේ බොහෝ විට විද්‍යාත්මක කරුණු පිළිබඳව නිසි අවබෝධයකින් තොර ව ඉදිරිපත් කිරීම ය. එනිසා එවැනි ලිපි හෝ පර්යේෂණ පත්‍රිකා සිංහලට පරිවර්තනය වීමේ දී මුල් කෘතියේ වූ අදහස විකෘති ව යෙදෙන අවස්‌ථා බොහෝ වෙයි. ඒ හේතුවෙන් විද්‍යාත්මක කරුණු කාරණා ඉදිරිපත් කිරීමේ දී ඒ සම්බන්ධ වැටහීමක්‌ තිබීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. ඒ සඳහා අදාළ ලිපිය ඉදිරිපත් කරන තැනැත්තාට විද්‍යාත්මක පසුබිමක්‌ තිබීම පහසුවක්‌ වේ. එසේත් නොමැති නම් ඒ පිළිබඳව දන්නා යමකු ගෙන් උපදෙස්‌ ලබාගැනීම යුතු වේ. එවැනි අසම්පූර්ණ ලිපි පාඨකයා නොමග යවයි.

මෙවැනි විද්‍යාත්මක ලිපි ලිවීමේ දී අදාළ කරුණ සම්බන්ධ වටපිටාව සකස්‌ කරගැනීමට ඒ ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ, ලිපි, විරුද්ධ මතවාද කියවීම අත්‍යවශ්‍ය ය. එසේ නොමැති වුව හොත් ලිපිය පටු සීමාවකට කොටු වන අතර සාරගර්භ බව සහ තුලනාත්මක බව පවත්වාගැනීම අපහසු වෙයි. කෙසේ වෙතත් තම මතයක්‌ පමණක්‌ ඉදිරිපත් කරන්නේ නම් විරුද්ධ මතවාද පිළිsබඳ මනා අවබෝධයක්‌ තිබීම තමා ඉදිරිපත් කරන කරුණු නිසි පරිදි ගොනු කරගැනීමට මනා රුකුලක්‌ වෙයි.

විද්‍යා සන්නිවේදනයේ දී සඟරාවලට හිමි වන්නේ සුවිශේෂී තැනකි. බොහෝ විට දිනපතා සහ සති අන්ත පුවත්පත් විද්‍යා සන්නිවේදනයට ඉතා අඩු ප්‍රමුඛතාවක්‌ ලබා දීම කණගාටුවට කරුණකි. ශ්‍රී ලංකාවේ විද්‍යා සන්නිවේදනය මුඛ්‍ය පරමාර්ථය කරගත්තා වූ පුවත්පතක්‌ ඇත්නම් ඒ විදුසර පමණකි. තම 28 වැනි අවුරුද්ද ගත කරන විදුසර විද්‍යා සන්නිවේදනය සඳහා මේ දක්‌වා කර ඇති මෙහෙය අමිල ය. බොහෝ අඩුවෙන් වෙළෙඳ දැන්වීම් පළ කරමින් ද, ලාබය නො සලකමින් ද සිදු කරන්නා වූ මේ උදාරතර කර්තව්‍යය බෙහෙවින් අගය කළ යුතු ය. ආරම්භයේ සිට ම විදුසර පාඨකයකු වූ මා එතැන් පටන් ලබාගත් විද්‍යා දැනුම විස්‌තර කළ නොහැකි තරම් ය. මාගේ මතකයට නැෙගන්නේ පාසල් නිවාඩු කාලවල සමහර අවස්‌ථාවල දී සැතපුම් පහක්‌ පමණ දුර පයින් ම ගෙවා විදුසර මිල දී ගැනීමට මා නගරයට ආ සැටියි. ඒ එතරම් ම දැඩි ලෙස වූ මා ගේ විදුසරට තිබූ කැමැත්තයි.

විදුසර කාලීනව තවදුරටත් ප්‍රගමනය කළ යුතු බව මාගේ අදහසයි. මෙහි දී විද්‍යා ලෝකයට පා තබන කුඩා දරුවන් හට කියවන්නට ලිපි ඇත්තේ අඩුවෙනිs. එම නිසා කර්තෘ මණ්‌ඩලය ඒ පිළිබඳව සැලකිල්ලට ගන්නේ නම් ස්‌තුතිවන්ත වෙමි. උසස්‌පෙළ විභාගයට පෙනී සිටින දරුවන් ගේ පාඩම් මාලාව වෙන ම එකතු කරගත හැකි අතිරේකයක්‌ ලෙස ලබා දීමට කටයුතු කිරීම ද අනෙක්‌ විද්‍යා ලිපි අඛණ්‌ඩව කියවීමට පහසුවක්‌ වේ යෑයි සිතමි. එමෙන් ම ශ්‍රී ලංකික විද්වතුන් සිදු කරන්නා වූ පර්යේෂණ සඳහා වඩා හොඳ ප්‍රචාරක අවස්‌ථාවක්‌ ලබා දීමට කටයුතු කරන්නේ නේ නම් ශ්‍රී ලාංකික විද්‍යා ක්‌ෂේත්‍රය සාමාන්‍ය ජනයාට තව තවත් සමීප කරවීමට හේතු වනු ඇත.


ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

Friday, 18 May 2018

විදු පත් ඉරුව
2015.06. 10

පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයයේ ගවේෂණ සංගමය මා හට බොහෝ අපූරු සහ අනර්ඝ අත්දැකීම් ගෙන දුන් තැනකි. "ඇවිද්ද පය දහස්‌ වටී" යන කියමනට සැබෑ අරුතක්‌ එක්‌ කරන මේ ගවේෂණ සංගමය ගවේෂණයට ලැදියවුනට මහාර්ඝ සම්පතකි. දශක හතරකට (1971) පමණ පෙර ස්‌වාභාවික විද්‍යාවන් හැදෑරූ සිසුන් කිහිප දෙනකු විසින් ඉතා සුළුවෙන් ආරම්භ කරන ලද මේ සංගමය මා ඉගෙන ගන්නා කාලය වන විට විශාල පිරිසක්‌ සමග බොහෝ සක්‍රිය ව ක්‍රියාත්මක විය. දැනට පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයයේ භූ විද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවේ සේවය කරන මහාචාර්ය නවරත්න ඇදුරුතුමා ද මෙහි එක්‌ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළත් වීමට ඉන්නා ගවේෂණශීලී සිසු දරුවනට තම අත්දැකීම් වැඩි දියුණු කරගැනීමටත් තම විෂය ක්‌ෂේත්‍රයට අදාළ දැනුම දියුණු කරගැනීමටත් මේ සංගමය කදිම තෝතැන්නකි.

මේ ගවේෂණ සංගමයේ එකල ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම වූයේ කඳු ඇසුරු කරගත් ගවේෂණයි. හන්තාන, ලුල්කඳුර, මොණරකන්ද, දොළොස්‌බාගේ, හුන්නස්‌ගිරිය, අලගල්ල, පිදුරුතලාගල යනාදී මහනුවර වටා වූ කඳු ශිඛරයන් හා ඒ ආශ්‍රිත පරිසර පද්ධතීන් පිළිබඳව කරුණු රැස්‌ කරගැනීමට ඒ හේතුවෙන් අපට හැකි විය. සමහර විටෙක ප්‍රමාණය සියය ද ඉක්‌මවූ අවස්‌ථා විය. බොහොමයක්‌ දෙනා විශ්ව විද්‍යාලයයේ නේවාසික ව විසූ හෙයින් දහවල ආහාරය සදහා රැගෙන ගියේ එහි ආපන ශාලාවලින් මිල දී ගත් යමකි. ගමනේ දී ඒ දේවල් බෙදා හදාගත් බැවින් අඩුපාඩුවක්‌ නො වී ය. හැරත් ගවේෂණය ම මූලික වූ හෙයින් ආහාරය එතරම් වැදගත් වූයේ ද නැත. ගවේෂණ කණ්‌ඩායම මුළු විශ්ව විද්‍යාලයය ම නියෝජනය කළ හෙයින්, ඒ ඒ ක්‌ෂේත්‍ර පිළිබඳ දන්නා ඒ ඒ පුද්ගලයන් විසින් අදාළ කරුණු සදහා අදාළ ස්‌ථානවල දී කණ්‌ඩායමේ සියල්ලන් ම දැනුවත් කරන ලදි. එනිසා ම මේ ගවේෂණ චාරිකාවන් අවසන දැනුම් සම්භාරයක්‌ එක්‌ කරන්නට සමත් විය. මා ගේ භූ විද්‍යා දැනුම ද වර්ධනය කරගන්නට එය මනා පිටිවහලක්‌ විය.

මේ ගවේෂණවල දී අප භාවිත කළ මාර්ග බොහෝ පිරිස්‌ ගමන් ගත් ඒවා විය. එනිසා ම බොහෝ අපද්‍රව්‍ය රැඳී තිබිණි. විශේෂයෙන් ම පොලිතින් වැනි කෘත්‍රිම දෑ බොහෝ විය. එක්‌ ගවේෂණයක දී මේ පිළිබඳ අවධානය යොමු කළ අප අතර සිටි සාමාජිකාවක කළ යෝජනාවකින් අප යන මාර්ගයේ වූ නො දිරන දෑ එකතු කරන්නට කිහිප දෙනකු තීරණය කළ අතර ක්‌ෂණයකින් එය ක්‍රියාත්මක විය. හන්තාන සංරක්‌ෂණ සංගමයේ සාමාජිකයන් ද ඒ අතර සිටි බැවින් එය පහසු විය. එදා පටන්ගත් එම යහ කටයුත්ත අප විශ්ව විද්‍යාලයයෙන් අයින් වන තුරු ම ක්‍රියාත්මක විය. අපි රැගෙන ගිය සියලු ම දෑ ද නැවත රැගෙන ඒමට වගා බලාගත්තෙමු. එදින ගත් ඒ අපූරු තීරණය එකල ගවේෂණ සංගමයේ නීතියක්‌ බවට පත් විය. අපට සොඳුරු අත්දැකීම් සහ දැනුම ලබා දුන් පරිසරයට කෘතුගුණ සැලකීමට ඒ අයුරින් හෝ හැකි වීම සතුටට කරුණක්‌ විය. පරිසරයට ලැදි මෙවැනි කණ්‌ඩායම් අතර පරිසර හිතකාමී කටයුතු ක්‍රියාත්මක කිරීම ඉතා පහසු වුවත් අනෙකුත් පිරිස්‌ අතර දී නම් එය මහත් අභියෝගයකි.

හන්තාන සංරක්‌ෂණ සංගමය මූලිකව විශ්වවිද්‍යාලය තුළ ද මෙවැනි ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි විය. පාලක මණ්‌ඩලයේ ද ආශිර්වාදය මැද දැනුවත් කිරීම් ද සිදු කළ අතර පසුව විශ්වවිද්‍යාලයෙන් බැහැරට ද ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි විය. එහි දී එකල විශ්වවිද්‍යාලයයේ අධ්‍යාපනය හැදෑරූ මා මිතුරු පශු වෛද්‍ය දීපානි ජයන්තා මහත්මිය ගේ මැදිහත් වීමෙන් තරුණ සත්ත්වවේදීන් ගේ සංගමය හා එක්‌ ව ශ්‍රී පාදස්‌ථානයේ කසළ එකතු කිරීමේ වැඩසටහනක්‌, 2000 වසරේ දී ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි විය. මැයි මස පොහොය දිනයේ දී ශ්‍රී පාද වන්දනාව අවසන් වන හෙයින් එදින මේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් අතර නල්ලතන්නියේ දී කණ්‌ඩායම් දෙක එක්‌ වී ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාවට නැංවී ය. නඩය ඉහළට කරුණා කරන අතර, මාර්ගය දෙපස වූ නො දිරන ද්‍රව්‍ය එකතු කරමින් මලුවලට පුරවා ඒ ඒ තැන්වල තැබුවෙමු. හවස්‌ වන විට ක්‍රමයෙන් ශ්‍රී පාදයට ළං වූ අතර රාත්‍රිය එහි ම ගත කර පසු දින පහළට බසින විට තැන් තැන්වල තැබූ කසළ පිරි මලු පහළට

රැගෙනැවිත් එක්‌ තැනක ගොඩ ගැසූ අතර මේ කසළ රැගෙන යැමට ඒ ප්‍රදේශයේ ප්‍රාදේශීය සභාව එක්‌ ව වැඩපිළිවෙළක්‌ යොදා තිබිණි. පසුව කළ විමසීමක දී මෙලෙස එකතු කළ නො දිරන අපද්‍රව්‍ය ප්‍රමාණය ටොන් එකක්‌ පමණ විය. මා ගේ මතකය නිවැරැදි නම් මේ සත්ක්‍රියාව දිගට ම සිදු වූ බවයි සඳහන් වන්නේ. පසුකාලීනව පොලිතින් වැනි ද්‍රව්‍ය පූජා භූමියට ගෙන යැම ද තහනම් කිරීමට මේ ක්‍රියාව හේතු වන්නට ඇත. එය හොඳ තීරණයක්‌ වුවත් නීතිවලින් වළක්‌වාලීමට වඩා ජනතාව මෙහි අහිතකර බව තේරුම්ගෙන අපද්‍රව්‍ය නිසි පරිදි බැහැර කිරීම ය වැදගත් වන්නේ.

මේ ආකාරයට ම ඒ කාලයේ ම අනුරාධපුර පූජා භුමියේ ද පොසොන් උත්සවය වෙනුවෙන් කසළ කළමනාකරණ ව්‍යාපෘතියක්‌ හන්තාන සංරක්‌ෂණ සංගමය විසින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද අතර ඒ සදහා ඒ අවට ප්‍රධාන පාසල්වල දරුවන් ද සහභාගී කරවාගැනීමට හැකි විය. එය ඉතා ම හොඳ අවස්‌ථාවක්‌ වූයේ කසළ කළමනාකරණය පිළිබඳව එම පාසල් දරුවන් දැනුවත් කිරීමට හැකි වීමත් ඒ සම්බන්ධව අත්දැකීම් ලබා දීමට හැකි වීමත් නිසා ය. මෙවැනි කර්තව්‍යයන්වල දී පාසල් දරුවන් ගේ සහභාගීත්වය ඉතා වැදගත් වන්නේ රට කරවන අනාගතය ඔවුන් වන නිසාවෙනි.

මෙවැනි යහ ක්‍රියාවල යෙදීම එතරම් පහසු කටයුත්තක්‌ නො වේ. එය විටෙක උඩුගං බලා යැමෙකි. මන්ද යත් මෙවැනි දේ පහදා දීමේ දී ද, ක්‍රියාත්මක කිරීමේ දී ද විවිධ බාධක එල්ල වන බැවිනි. එහෙත් අන් මත ඉවසීමෙන් ද, හොඳින් ඇහුම්කන් දීමෙන් ද, ස්‌ථානෝචිතව ක්‍රියාත්මක වීමෙන් ද, කලබල නො වීමෙන් ද, කල්යල් බලා වැඩ කිරීමන් ද, ප්‍රායෝගිකව උදාහරණ දෙමින් ද, ගුණගරුක වීමෙන් ද මෙවැනි සත්ක්‍රියා සාර්ථක කරගැනීම අපහසු නො වන බව ය මා ගේ අත්දැකීම වන්නේ. කෙසේ වෙතත්, පරිසර ආරක්‌ෂණය උදෙසා කටයුතු කිරීම අප සියල්ලන් ගේ ම අනාගත සුබසාධනය සදහා හේතු වන බව නම් නොඅනුමාන ය.

ආචාර්ය පත්මකුමාර ජයසිංහ

පත්මෙගේ භූ විද්‍යා අන්දර   07 කිරින්ද  එතිහාසික වශයෙන් පමණක් නොව භූ විද්‍යාත්මකවත් වැදගත් වන ස්ථානයකි. කිරින්ද විහාරය ස්ථානාපනය වී ඇත්තේ ග...